tag:blogger.com,1999:blog-19107405057204247722024-03-27T08:36:16.406+02:00ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΑΖΕΛΗΣΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΑΖΕΛΗΣ: Πηνελοπίζειν. Ένας ιστότοπος για φίλους και εκλεκτικώς συγγενείς...Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.comBlogger170125tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-15600758016368703782024-02-18T09:38:00.001+02:002024-02-18T09:38:15.968+02:00Συνέντευξη στον Κώστα Στοφόρο, ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, 04-02-2023<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br />Συνέντευξη στον Κώστα Στοφόρο, ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, 04-02-2023 (με θερμές ευχαριστίες!)<p></p><p>Παραθέτω σε κειμενική μορφή την συνέντευξη και ακολουθεί αντίγραφο της δημοσίευσης.</p><p>1.Οι ιστορίες σας σε ποιον βαθμό είναι προϊόν μυθοπλασίας;</p><p>Η φαινομενικά απλή ερώτησή σας θέτει προς συζήτηση ένα καταστατικό ζήτημα για την πεζογραφία, αν δηλαδή και σε ποιον βαθμό ένας συγγραφέας αφηγείται περιστατικά της ζωής του ή όσα αφηγείται αποτελούν δημιουργήματα της συγγραφικής φαντασίας. Η απάντηση είναι δύσκολη, καθώς αν υποθέσουμε ότι καταθέτει κάποιος σε μια αφήγηση τη μνήμη του, εκείνη δεν αποτελείται μόνο από αυτοπροσώπως βιωμένα γεγονότα, αλλά και από αφηγήσεις, όνειρα, επιθυμίες, προθέσεις, αναγνώσματα, τα οποία με την πάροδο του χρόνου συγκροτούν ένα κράμα, στο οποίο τα διάφορα υλικά του είναι δυσδιάκριτα. Προσωπικά θα χαρακτήριζα ένα βιβλίο εκ του αποτελέσματος. Αν κατορθώσει να αποδώσει μια εικόνα της ανθρώπινης κατάστασης, τότε δεν χρειάζεται να τεθεί το ερώτημα, καθώς το βιβλίο αποτυπώνει κάτι που εξ ορισμού αφορά και μπορεί να ενδιαφέρει το αναγνωστικό κοινό. Αν όμως δεν το κατορθώσει, τότε στερείται το νόημα ύπαρξής του ως βιβλίο, ειδικά αν ο συγγραφέας δεν είναι δημόσιο πρόσωπο, ώστε να έχει διυποκειμενικό ενδιαφέρον η ζωή του. Στη δική μου περίπτωση, για να μη φανεί ότι υπεκφεύγω, αν δεν είχα βιώσει τη μετάβαση από μια αρχαϊκή κοινωνία του ορεινού όγκου στην αστικοποίηση μάλλον δεν θα μπορούσα να διεισδύσω στα θέματα που αναπτύσσονται στην αφήγηση, συνάμα όμως τα πρόσωπα που σμίλευσα ανέλαβαν το βάρος να προσδώσουν εύρος και βάθος στο βιωματικό πλαίσιο αποτυπώνοντάς το. Ο τριτοπρόσωπος αφηγητής μου ανήκει στον τύπο του παντογνώστη, αποτυπώνει συναισθήματα, στοχασμούς, αδιέξοδα αρκετών διαφορετικών ανθρωποτύπων, και μάλιστα στη φόρμα των ιστοριών μπονσάι, η οποία προσφέρει τη δυνατότητα της συμπύκνωσης και της έντασης που υπερβαίνουν τα όρια του μεμονωμένου ανθρώπου. Το αποτέλεσμα ασφαλώς θα το κρίνει το αναγνωστικό κοινό και οι ειδικοί όπως εσείς.</p><p>2. Ποια από τις ιστορίες αυτές σας σημάδεψε περισσότερο;</p><p>«Βάγγιω ή το χέρι που δεν κόπηκε»· συνάδει περισσότερο με την ιδιοσυγκρασία μου και συναιρεί τις οδηγίες και τα πρότυπα ζωής τα οποία προσέλαβα από τους ανιόντες της οικογένειάς μου, τα οποία παραδίδω σαν σκυτάλη στους μαθητές μου, αρκετοί από τους οποίους αισθάνονται ανασφάλεια ως προς το αν θα κατορθώσουν να υπερβούν τις φαινομενικά ανυπέρβλητες δυσκολίες του κοινωνικού τους πλαισίου. Η Βάγγιω της αφήγησης, μολονότι φαινόταν καταδικασμένη από καταγωγή και ατυχείς συγκυρίες στον ρόλο του διαρκώς ηττημένου, αρνείται την ηττοπάθεια και με απρόβλεπτα αποφασιστικό τρόπο, στο μέτρο των ανθρώπινων δυνατοτήτων, φτάνει στο άλλο άκρο της ζωής της δημιουργικά και με αξιοπρέπεια.</p><p>3. Τι μένει τελικά από τις «μυλόπετρες του χρόνου»;</p><p>Η ερώτησή σας επιδέχεται δύο ερμηνείες. Σύμφωνα με την πρώτη, επιβεβαιώνεται η εμβληματική ρήση του Ηράκλειτου «πάντα ρει». Οι μυλόπετρες δέχονται πρώτες ύλες με συγκεκριμένο σχήμα και υφή, τις μεταμορφώνουν, και με αυτές ο άνθρωπος πλάθει νέα σχήματα σε διάφορες χρήσεις. Έτσι και οι μυλόπετρες του χρόνου αλέθουν πρόσωπα, δομές και πολιτισμούς που δεν εξαφανίζονται αλλά αποτελούν την πρώτη ύλη για νέους. Σύμφωνα με τη δεύτερη ερμηνεία, τι μένει δηλαδή από το βιβλίο μου, ίσως μένει η σκέψη ότι ο άνθρωπος είναι υποκείμενο και συνάμα ενεργούμενο της ιστορίας, μυλωνάς και άλεσμα μαζί.</p><p>4. Υπάρχει ακόμη «βλάχικη ταυτότητα» στην Ελλάδα; Διασώζεται η γλώσσα;</p><p>Η «βλάχικη ταυτότητα» δεν είναι κάποια εθνική ταυτότητα η οποία καλλιεργείται από κάποια κρατική οντότητα παρά έκφραση της κουλτούρας μιας κατάστασης πραγμάτων μέσω ενός γλωσσικού κώδικα. Ανήκω ίσως στην τελευταία γενιά της οποίας η ζωή εκφράστηκε πλήρως σε όλες της τις εκφάνσεις μέσω μιας βλάχικης διαλέκτου, η οποία υπάρχει εγκιβωτισμένη σαν μικρή μπάμπουσκα σε μια μεγαλύτερη, η οποία με τη σειρά της εκφράζει έναν διαφορετικό, αστικό πολιτισμό και αντιστοίχως μια διαφορετική κουλτούρα. Η πρώτη γλώσσα που έμαθα ήταν τα βλάχικα· η σύζυγός μου έμαθε συγχρόνως βλάχικα και ελληνικά, όμως μεταξύ μας μιλάμε βλάχικα μόνο όταν θέλουμε να πούμε κάποιο μυστικό. Η γιαγιά μου μιλούσε μόνο βλάχικα, οι κόρες μου μόνον ελληνικά. Εγώ κι η οικογένειά μου αγαπάμε τον τόπο καταγωγής μας, περπατάμε στους ίδιους δρόμους των παιδικών μας χρόνων, όμως στον ποταμό του Ηράκλειτου κυλάει διαφορετικό νερό. Εγώ διδάσκω (και ονειρεύομαι) ελληνικά ενώ οι κόρες μου θα μπορούσαν μόνο με διερμηνέα να συνομιλήσουν με την προγιαγιά τους. Αυτό επέφερε η δυναμική της ιστορίας. Αναφέρομαι στη δική μου περίπτωση, καθώς είναι αντιπροσωπευτική. Δεν είναι πολιτισμικά καλό που χάνεται μια γλώσσα πλούσια, η οποία εξέφρασε επί αιώνες έναν τρόπο ζωής, όμως ό,τι δεν ανταποκρίνεται σε πραγματικές ανάγκες παροπλίζεται και σβήνει. Η νοσταλγική προσπάθεια για συντήρηση -εκτός αν γίνεται για επιστημονικούς λόγους- ή αναβίωσή της μπορεί να ανταποκρίνεται σε υπαρξιακή ανάγκη της απερχόμενες γενιάς, όμως δεν έχει αντικειμενικό νόημα και προσλαμβάνει τον χαρακτήρα του φολκλόρ.</p><p>5. Τι μπορεί να γίνει ώστε η τοπική ιστορία, οι μνήμες να βρουν τη θέση τους στην εκπαίδευση;</p><p>Νομίζω ότι αν τα αναλυτικά προγράμματα διδασκαλίας της ιστορίας, της γλώσσας και της λογοτεχνίας πρόσφεραν κάποια ελευθερία επιλογής στα σχολεία, όπως τα Μουσικά Σχολεία έχουν τη δυνατότητα επιλογής διδασκαλίας τοπικών μουσικών οργάνων (π.χ. λύρας, κλαρίνου), τότε θα μπορούσαν η τοπική ιστορία και πνευματική-καλλιτεχνική παραγωγή να βρουν τη θέση τους στην εκπαίδευση, να συντηρήσουν την τοπική κουλτούρα και να συμβάλουν ώστε να αγαπήσουν τα παιδιά μαθήματα τα οποία συνήθως αντιπαθούν με αποτέλεσμα την απώλεια της στενής πολιτισμικής τους αυτογνωσίας.</p><p><br /></p><p><a href="https://scontent.fath3-4.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/331738387_489599606516372_2279150681339885718_n.jpg?_nc_cat=107&ccb=1-7&_nc_sid=3635dc&_nc_ohc=4pFbp5e1RxoAX_IEFFb&_nc_ht=scontent.fath3-4.fna&oh=00_AfAyMKF-GKnWmwjakZ4g-DU-Jeu9srZ1_JF71VdaZzEi0g&oe=65D603E8" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="788" data-original-width="557" height="788" src="https://scontent.fath3-4.fna.fbcdn.net/v/t39.30808-6/331738387_489599606516372_2279150681339885718_n.jpg?_nc_cat=107&ccb=1-7&_nc_sid=3635dc&_nc_ohc=4pFbp5e1RxoAX_IEFFb&_nc_ht=scontent.fath3-4.fna&oh=00_AfAyMKF-GKnWmwjakZ4g-DU-Jeu9srZ1_JF71VdaZzEi0g&oe=65D603E8" width="557" /></a></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-71936844007212421352024-02-18T09:28:00.001+02:002024-02-18T09:28:29.538+02:00Πρόχειρες προ-επιγνώσεις<p> </p><p>Αυγαταίνουνε οι βραβευμένοι ποιητές </p><p>Φιλοφρονήσεις ανταλλάσσουν στα φευγάτα</p><p>Ένα σαλόνι όλος ο κόσμος μια οθόνη</p><p>Ολημερίς ζυμώνουνε εκπλήξεις</p><p>Ολονυχτίς εισπράττουνε τα λάικ</p><p>Γοργά τη σκαρφαλώσαν την κορφή</p><p>Μυρμήγκι φαίνεται το πλήθος από κάτω</p><p>Καπάρωσαν μερίδιο στη θέωση</p><p>Δεν έχει από εκεί επιστροφή</p><p><br /></p><p>Αγαθοκλής Αζέλης 2017 (;)</p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-6570048462751679062024-02-16T08:13:00.001+02:002024-02-16T08:16:30.789+02:00Γιάννης Πάσχος, Το χρονικό ενός δυσλεκτικού, εκδόσεις περισπωμένη, Αθήνα 2022.<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDxRq9dgrzquRxquaQqkJxC0ZcIco-Ue4M2o9Kr2PXER2ZZrqp3g4Q-Bul6xVmrNioPE7WmEo3vO8LqpyHKXCVHIN1pzykGfZBEyAkG8Xj_EbGziBANMUg0CLDgS_Jv4jQniacFDWH1E1agU8Wlrv266tbnzRSThy6bAAFKfKsrU5pv_zElwagF0I9imMa/s437/%CE%A0%CE%91%CE%A3%CE%A7%CE%9F%CE%A3%20%CE%95%CE%9E%CE%A9%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%9B%CE%9F.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="437" data-original-width="297" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDxRq9dgrzquRxquaQqkJxC0ZcIco-Ue4M2o9Kr2PXER2ZZrqp3g4Q-Bul6xVmrNioPE7WmEo3vO8LqpyHKXCVHIN1pzykGfZBEyAkG8Xj_EbGziBANMUg0CLDgS_Jv4jQniacFDWH1E1agU8Wlrv266tbnzRSThy6bAAFKfKsrU5pv_zElwagF0I9imMa/s320/%CE%A0%CE%91%CE%A3%CE%A7%CE%9F%CE%A3%20%CE%95%CE%9E%CE%A9%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%9B%CE%9F.jpg" width="217" /></a></div><br /><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"> </span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Θα σου δώσω να διαβάσεις ένα βιβλίο, που
θα έπρεπε να υπάρχει σε κάθε σχολική βιβλιοθήκη», μου είπε στις αρχές του
φθινοπώρου η παρακαθήμενη κυρία Φανή Μπαλαμώτη, φίλη συνάδελφος αγαπημένη και
απαράμιλλα καλλιεργημένη. Η αναφορά της στο περιεχόμενο του βιβλίου ήταν
δελεαστική, όμως οι εντυπώσεις από την ανάγνωση ξεπέρασαν και την ενθουσιώδη
περιγραφή. Είχε δίκιο η Φανή, το βιβλίο θα έπρεπε να φιλοξενείται σε κάθε
σχολική βιβλιοθήκη και να διαβαστεί από όλους τους εκπαιδευτικούς και τους
γονείς, αν όχι κι από τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ο συγγραφέας
επενδύοντας με χιούμορ το διαρκές τραύμα ενός δυσλεκτικού παιδιού, το οποίο
μεγάλωσε σε οικογένεια δασκάλων σε μια εποχή που η δυσλεξία ήταν άγνωστη έννοια
για αυτούς, παρουσιάζει τις ασύλληπτες δυσκολίες που αντιμετώπισε στην μαθητική
και κοινωνική του πορεία μέχρι την εισαγωγή του στο πανεπιστήμιο, καθώς η
δυσλεξία τού δημιουργούσε μαθησιακούς φραγμούς, κι αυτοί με τη σειρά τους τον
καθιστούσαν κοινωνικά αποδιοπομπαίο. Ένα τραύμα που βάθαινε όσο μεγάλωνε το
παιδί, καθώς υφίστατο διαρκώς την τιμωρία και τον εξευτελισμό, μέχρι που
κατόρθωσε να βρει το ίδιο, περνώντας από σαράντα κύματα, τον ατομικό δρόμο προς
τη μερική διαχείριση της πρόσληψης της γνώσης, με αποτέλεσμα να περάσει στο
πανεπιστήμιο και στη συνέχεια να γίνει ένας διακεκριμένος ειδικός επιστήμονας
και λογοτέχνης, πολύ περισσότερα δηλαδή από τους χλευαστικούς και τιμωρητικούς
δασκάλους του. Στην διαδρομή προς την έξοδο από τον λαβύρινθο τον βοήθησαν
καλοί φωτισμένοι άνθρωποι, το αδέξιο και λανθασμένο από πολλές πλευρές πείσμα
της οικογένειας και η εσωτερική του δύναμη, η οποία παλινδρομούσε μεταξύ
διεκδίκησης και παραίτησης. Τον δε λαβύρινθο τον έχτιζαν η άγνοια για τη
δυσλεξία και η σκληρότητα της πλειονότητας των εκπαιδευτικών και του κοινωνικού
περίγυρου, σκληρότητα που κάποτε θεωρείτο η βασιλική οδός προς τη μάθηση και
την προκοπή και μερικές φορές κάποιοι την αναπολούν με νοσταλγία ως παιδαγωγική
μέθοδο. Το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, γραμμένο με χιούμορ και, φαινομενικά
τουλάχιστον, αυτοσαρκασμό αναδεικνύει προβλήματα της εκπαιδευτικής και
κοινωνικής μας παθογένειας, τα οποία εξακολουθούν, νομίζω να μεσουρανούν, ακόμη
κι αν σε μεγάλο βαθμό φορούν το ένδυμα της καλής προαίρεσης και της γνώσης.
Διαβάζοντάς το αρκετές φορές αισθάνθηκα ως δάσκαλος μια επιβεβαίωση στην άποψη
του Χ. Τσολάκη, ότι η αγάπη, η ενσυναίσθηση και ο σεβασμός προς το πρόσωπο του
μαθητή αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για να αγαπήσει εκείνος τη γνώση και να
αισθανθεί ασφάλεια, σταθερότητα και επιβεβαίωση. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Οι παραπάνω πρώτες εντυπώσεις με έκαναν να
εκφράσω με λόγια την σκέψη, για την ακρίβεια να συμφωνήσω με την πρόταση της
Φανής, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι το βιβλίο του Γιάννη Πάσχου
θα ήταν χρήσιμο, αναγκαίο καλύτερα, να παρουσιαστεί σε μια δημόσια εκδήλωση,
δεδομένου μάλιστα ότι συνδυάζει την αρτιότητα ενός λογοτεχνικού έργου με
κοινωνικό-εκπαιδευτικό περιεχόμενο που αφορά όλη την κοινωνία μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ας δούμε λοιπόν πιο αναλυτικά το βιβλίο.
Καταρχάς δεν θα μπορούσα να φανταστώ καταλληλότερο εξώφυλλο! Ο ήρωας του
βιβλίου, σε παιδική ηλικία, κοιτάζει προς εμάς και συνάμα δεν κοιτάζει, ίσως
κάνει ένα άλμα στον χρόνο και ψάχνει να εντοπίσει τον εικονιζόμενο στο αυτί του
εξωφύλλου, τον φτασμένο επιστήμονα και λογοτέχνη, τον ώριμο άνθρωπο που
κατόρθωσε να βγει κατά το δυνατόν από τα σαράντα κύματα που του κυμάτιζαν
διαρκώς η συντεταγμένη κοινωνία και τα άτομα. Ίσως έτσι θέλω να τον βλέπω, ο
υποφαινόμενος, επιδιώκοντας να συνταχθώ λίγο με την αισιοδοξία που αποπνέει το
βιβλίο και να αποτινάξω ένα μέρος της ενοχής που αισθάνεται ένας εκπαιδευτικός
για όσα ενδέχεται να έχει συν-προκαλέσει από άγνοια ή από έλλειψη επαρκούς
ενσυναίσθησης. Όπως και να έχει, ίσως το εξώφυλλο μας θυμίζει διαρκώς ότι
πρέπει να διαβάζουμε την αφήγηση όχι από την οπτική γωνία του φτασμένου
συγγραφέα του παρά από εκείνη του βασανισμένου νέου, ο οποίος αμέτρητες φορές
θα μπορούσε να παρεκκλίνει από την πορεία που τον οδήγησε τελικά δίπλα μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σε ένα προλογικό σημείωμα το οποίο
ενδέχεται να είναι αυτοβιογραφική κατάθεση αλλά και συγγραφικό εύρημα που
δικαιολογεί την συγγραφή, ο αφηγητής αναφέρεται στο κίνητρο:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Βράδυ, Δεκέμβρης του 2021. Εκεί που
έψαχνα κάτι στο διαδίκτυο, έπεσα πάνω σε ένα </span></i><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">on</span></i><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span></i><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">line</span></i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> τεστ δυσλεξίας για
ενήλικες. Ήταν δέκα ερωτήσεις κι έπρεπε να απαντηθούν με ένα ΝΑΙ ή με ένα όχι.
Στο τέλος έγραφε: Για κάθε ΝΑΙ παίρνετε έναν βαθμό. Αν συγκεντρώσατε επτά ή
περισσότερους βαθμούς, πιθανώς να έχετε δυσλεξία, οπότε θα πρέπει να αναζητήσετε
τη συμβουλή ειδικού για περαιτέρω αξιολόγηση και υποστήριξη. Και στις δέκα
ερωτήσεις απάντησα ΝΑΙ. Συνεπέστατος!<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ήρθαν στον νου μου τα χρόνια που πέρασαν
και τι έχω τραβήξει με αυτή την ιστορία από τότε που ήμουν παιδί. Τι να
πρωτοθυμηθώ, αλήθεια! Για έναν περίεργο, όμως, λόγο οι αναμνήσεις μου ήταν όλες
τόσο εξαιρετικά διαυγείς, τόσο στέρεα παρούσες, που, καθώς με συνεπήραν στο
παρελθόν του χρόνου, μέσα εκεί, αποφάσισα, χωρίς σχεδόν να το καταλάβω, να
καταγράψω το χρονικό αυτό, το χρονικό ενός δυσλεκτικού.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Παρεμπιπτόντως, η δυσλεξία μου
«διαγνώσθηκε» ‘όταν ήμουν ήδη στα σαράντα πέντε (!). Ως τότε δεν το γνώριζα.»</span></i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Από την πρώτη σελίδα της αφήγησης, στην
οποία ο αφηγητής μας συστήνει τον οικογενειακό του περίγυρο, είναι διάχυτο το
χιούμορ, το οποίο είναι η άλλη όψη της κριτικής και της διαχείρισης του
τραύματος:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Ο πατέρας μου ήταν δάσκαλος, η μάνα
δασκάλα, ο θείος μου δάσκαλος, η θεία δασκάλα, ο άλλος θείος δάσκαλος, ο
παππούς από τη μάνα δάσκαλος, οι φίλοι τους δάσκαλοι, όλοι στον κόσμο ήταν
δάσκαλοι, όλοι έδιναν συμβουλές, παροτρύνσεις και ευχές.» Σε όλους αυτούς τους
αξιοζήλευτους για τον παρατηρητή συγγενείς, οι οποίοι θα αποτελέσουν μέρος του
προβλήματός του ή το πεδίο για την ανάπτυξή του, ο αφηγητής, καθόλου τυχαία, θα
αντιπαραβάλει τον άλλο του παππού: <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Ο παππούς μου από τον πατέρα μου δεν ήταν
δάσκαλος, όπως όλοι οι άλλοι, γι’ αυτό και ήταν ήρεμος και χαρούμενος άνθρωπος,
δεν με παρατηρούσε ποτέ, αντιθέτως, μου έλεγε πόσο καλό παιδί ήμουν και πόσο
τυχεροί ήταν οι γονείς μου».<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Πριν πάει στην Α΄ δημοτικού ο αφηγητής
αναπτύσσει μια προσωπική «ιερογλυφική» γραφή, με την οποία γράφει ιστορίες με
επινοημένους από τον ίδιο ήρωες, φέρνοντας σε αμηχανία τους γονείς του και τη
διατύπωση ενός επαναλαμβανόμενου στο μέλλον αποφθέγματος του πατέρα προς την
μητέρα: «Εσύ θα τον καταστρέψεις».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Στην Α΄ δημοτικού θα δείξει τις πρώτες
ενδείξεις υπερκινητικότητας, οι οποίες συνοδεύουν τη δυσλεξία του την οποία
περιγράφει παραστατικά: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Τετράδια είχα, και βιβλία είχα, όπως όλα
τα παιδάκια, αλλά για μένα τα τετράδια ήταν όλα σαν ιχνογραφίες. Ζωγράφιζα τα
γράμματα και τις λέξεις όπως ζωγράφιζα ένα πορτοκάλι ή ένα κουλουράκι
πασχαλιάτικο που είχε το αρχικό γράμμα του ονόματός μου, το γάμα. Μέχρι εκεί.
Όταν επιχειρούσα να συλλαβίσω μια λέξη, τα γράμματα ήταν σαν να χτυπούσαν με
ορμή το ένα πάνω στο άλλο και να διακτινίζονταν, να εξαφανίζονταν, δυο γράμματα
μαζί ήταν ένα μικρό πρόβλημα για να τα συλλαβίσω, τρία μαζί μεγάλο πρόβλημα,
τέσσερα μαζί μαρτύριο, πόλεμος. Μιμούμουν, όμως, με επιτυχία τα άλλα παιδιά
όταν συλλάβιζαν όλα μαζί φωναχτά μέσα στην τάξη. Στην αρχή, τα τετράδια τα είχα
όλα τακτοποιημένα, γρήγορα όμως βαρέθηκα, και οι ωραίες άσπρες σελίδες τους γέμισαν
με κάθε είδους μουντζούρες, σβησίματα, διορθώσεις, βρομιές και κοκκινάδια. Αυτά
τα κοκκινάδια με συνόδευαν μια ζωή» [σ. 13.]<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Οι δυσκολίες σε συνδυασμό με την
καλοπροαίρετη αλλά αυταρχική προσπάθεια του πατέρα να του διδάξει στοιχειώδεις
γνώσεις προκάλεσαν αγχώδη διαταραχή στο παιδί και οι γονείς το πήγαν σε γιατρό,
ο οποίος εξετάζοντας την συμπεριφορά του παιδιού και κάνοντας αυτοψία στα
«ιερογλυφικά» παραμύθια του, τού δίνει φαρμακευτική αγωγή, την οποία δεν θα του
χορηγήσει η μητέρα του με δική της πρωτοβουλία. Οι γονείς φαίνεται να
συμβιβάστηκαν προσωρινά με την ιδέα ότι ο γιος είναι ανεπίδεκτος και ο πατέρας
προσπαθούσε να του διδάσκει τις διάφορες αγροτικές εργασίες για να τον
ετοιμάσει για βιοπορισμό αγροτικό. Με αφορμή μια έκθεση σαράντα λέξεων, στην
οποία ο γιος είχε κατά εκτίμηση 120 λάθη, ο πατέρας θεώρησε ότι οι δυσκολίες
στη μάθηση οφείλονταν στην προκλητική αδιαφορία και την τεμπελιά και
χειροδίκησε, όπως χειροδικούσε συχνά, θεωρώντας ότι ενεργεί παιδαγωγικά.
Αντιδρώντας στη βία ο ήρωας έφυγε από το σπίτι και η αγωνία των γονιών του
μέχρι την επάνοδο, δημιούργησε προσωρινά ένα κλίμα ειρήνης μεταξύ τους. Με
πολλές δυσκολίες και με την επινόηση διαφόρων προσωπικών μεθόδων κατανόησης και
μάθησης, θα πάρει το απολυτήριο του δημοτικού με έξι και η κατάργηση των
εισαγωγικών εξετάσεων για το γυμνάσιο του ανοίγει τον δρόμο για τη συνέχιση των
σπουδών του, επιθυμία του πατέρα του, μολονότι η μητέρα είχε συμβιβαστεί με την
ιδέα να μάθει μια τέχνη, για να μην ταλαιπωρείται.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ενώ το δημοτικό το τελείωσε στο χωριό του,
για γυμνασιακές σπουδές πήγε στα Γιάννενα και μάλιστα στο Πρότυπο Γυμνάσιο της
Ζωσιμαίας, στο οποίο τα βιώματά του ήταν σκληρά και το γυμνάσιο ένας γολγοθάς,
όπως το είδε από την πρώτη μέρα ο ίδιος. Μέσα σε αυτό το πολύ σκληρό και
απαξιωτικό (μαθητικό και καθηγητικό) περιβάλλον βρέθηκαν ελάχιστοι καθηγητές οι
οποίοι είτε έδειξαν κάποια τρυφερότητα είτε κάποια κατανόηση, ενάντια στο κύριο
απαξιωτικό ρεύμα, ενώ κάποιοι του έβαζαν προβιβάσιμο βαθμό λόγω κοινωνικής
γνωριμίας με την οικογένειά του. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στην παρουσίαση των
ανυπέρβλητων σχεδόν δυσκολιών που αντιμετώπιζε στην εκμάθηση της αγγλικής
γλώσσας, για την οποία χρειάστηκε πολύς κόπος και πολυετής προσπάθεια. Όλες
αυτές οι δυσκολίες τον οδηγούν σε μια εσωτερική αποστασιοποίηση από το σχολείο.
Όπως χαρακτηριστικά γράφει, <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ. 51: «Οι μαθησιακές δυσκολίες έγιναν
ακόμη πιο μεγάλες στις επόμενες τάξεις, κι εγώ άρχισα να έχω σοβαρές αμφιβολίες
και να αναρωτιέμαι γιατί πάω σχολείο και τι μου χρειάζεται το ένα και το άλλο
μάθημα. Πραγματικά, δεν μπορούσα να κατανοήσω με καμία δύναμη σε τι μου
χρειαζόταν το σχολείο, κι αυτό ήταν ένα ερώτημα που με βασάνιζε. […] Αν και
πήγαινα στο γυμνάσιο καθημερινά και δεν έκανα και τόσες κοπάνες, σταδιακά
αποκοβόμουν από τον χώρο και την εκπαιδευτική διαδικασία. Αισθανόμουν
παρατηρητής και όχι μαθητής, ήταν σαν να ήμουν θεατής σε παράσταση τσίρκου και
με τη βία με τραβούσαν από τις κερκίδες για να κάνω τα ακροβατικά μου, που
πάντα κατέληγαν σε τραυματισμό».<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Η προοπτική των εισαγωγικών εξετάσεων για
το λύκειο τρομοκρατούσε τον ήρωα όμως, τύχη αγαθή, οι εισαγωγικές εξετάσεις
καταργήθηκαν την κατάλληλη στιγμή. Σε αυτή την συγκυρία τοποθετεί μια κριτική
του εκπαιδευτικού συστήματος εκ των ένδον και από την οπτική γωνία του μαθητή
που δυσκολεύεται και επομένως οδηγείται στον αναστοχασμό:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ. 53 «Η σκέψη ότι θα μπορέσω να πάω στο
λύκειο αφού καταργήθηκαν οι εξετάσεις με προβλημάτιζε, αλλά δεν με άγχωνε, δεν
με βάραινε όπως όταν πρωτοπήγα στο γυμνάσιο. Μπορώ να πω ότι μάλλον με
ανακούφιζε η ιδέα να συνεχίσω στο λύκειο, γιατί είχα μάθει τον τρόπο να
ελίσσομαι στον χώρο του σχολείου όπως οι ισοβίτες στις φυλακές. Αντιλαμβανόμουν
τις αόρατες συμμαχίες μεταξύ των συμμετασχόντων, μαθητών και καθηγητών, και τις
μεγάλες τρύπες στη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος, που ήταν απελπιστικά
αδύναμο να εμφυσήσει στους μαθητές την ουσία της εκπαίδευσης, τη γνώση, όπως θα
έπρεπε να τη λαμβάνει ένα παιδί σε αυτές τις ηλικίες. Αντιλαμβανόμουν τη
νοοτροπία πολλών καθηγητών, της πλειονότητας ίσως, που είχαν εμμονή με τους
τύπους, να βγει η ύλη δηλαδή και να περάσει η ώρα να επιστρέψουν στο σπίτι τους
για να επιδοθούν στην παρανομία των ιδιαίτερων μαθημάτων. Ήμουν πλέον μυημένος
σε έναν χώρο που τη μια τον ένιωθα σαν στρατόπεδο συγκέντρωσης που γνώριζα καλά
τις κρυψώνες του και την άλλη μου ήταν παντελώς αδιάφορος. Άλλοτε μου
προξενούσαν ενδιαφέρον όλα τα υπόλοιπα που συνέβαιναν, εκτός από τα μαθήματα,
κι άλλοτε παραξενευόμουν στ’ αλήθεια με όλα αυτά που γίνονταν στο σχολείο με
απόλυτη τάξη και επισημότητα, χωρίς να υπάρχει ουσιαστική ανάγκη για κάτι από αυτά,
χωρίς να υπάρχει καν το ανάλογο περιεχόμενο, αλλά μόνο και μόνο για να
συντηρείται το αξιοσέβαστο προφίλ του σχολείου.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Είχα πλέον εγκλιματιστεί με τον δικό μου
τρόπο πάντα, κι αυτό με έκανε να αισθάνομαι πιο ασφαλής και πιο σίγουρος για το
τι κάνω εκεί, πώς θα κινηθώ, πώς θα το παλέψω, πώς θα μπορέσω να τα βγάλω πέρα.
Είχα εν τω μεταξύ οικοδομήσει και κάποιες πιο στέρεες σχέσεις στο σχολικό
περιβάλλον. Εκείνο, όμως, που μετρούσε περισσότερο από όλα αυτά ήταν η αγάπη
του πατέρα και της μάνας, που, ό,τι κι αν έλεγαν, ό,τι κι αν έκαναν, όσο κι αν
επέμεναν με την καλή ή την ανάποδη, ήξερα πως με αγαπούσαν πολύ. Η μάνα μου
εκδήλωνε την αγάπη της με ποικίλους τρόπους, ενώ ο πατέρας ήταν πάντα πιο
συγκρατημένος. Εγώ όμως τον καταλάβαινα, και ίσως να αισθανόταν κι αυτός μια
μικρή ανακούφιση που κακήν-κακώς τελείωσα το γυμνάσιο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι ετοιμαζόμουν για το λύκειο». (σ. 54)<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Για το λύκειο ακολουθεί μια ακόμη σύντομη
αλλά καταιγιστική κριτική: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ. 55: «Στο λύκειο ξεκίνησα με καλούτσικες
προοπτικές, που γρήγορα όλες εξανεμίστηκαν μέσα στο σκοτάδι μιας
αναχρονιστικής, αδιάφορης εκπαίδευσης. Κανένα απολύτως ενδιαφέρον, τίποτε το
ελκυστικό, καμιά συμπόνια. Το λύκειο ήταν σαν μια πελώρια, ακαθορίστων ορίων
κατάψυξη, σε έβαζαν μέσα και ξεπάγιαζες με όση θέρμη για μόρφωση κι αν είχες.
Άσε που οι καθηγητές δεν σήκωναν μύγα στο σπαθί τους, κι εγώ τραβούσα πάνω μου
όλες τις μύγες του κόσμου σε όλα τα μαθήματα.» <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Στο λύκειο ιδιαιτέρως τραυματική ήταν η
συνάντηση με έναν φιλόλογο ο οποίος τραυμάτισε τον αφηγητή μας με την βία, τις
προσβολές και την απαξίωση: «Ούτε για τα σκουπίδια δεν κάνει», είπε δημόσια
στην τάξη ο επαγγελματίας εκπαιδευτικός, κι ο μαθητής, ο οποίος αισθανόταν
ασφυκτική αυτήν την απαξίωση επιχείρησε να κάψει το αυτοκίνητό του, καθώς η
διαρκής αίσθηση αδικίας τον οδηγούσε σε επιθετική αντίδοση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Στο μεταξύ προσπαθούσε διαρκώς να
επινοήσει τρόπους προσέγγισης της γνώσης, οι οποίοι θα ταίριαζαν με την δική
του ιδιοσυγκρασία, όχι δίχως αποτέλεσμα. Έτσι κατέληξε στο εξής συμπέρασμα για τον
μηχανισμό κατανόησης και διαχείρισης των κενών. (Σ. 67 ): <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Αναθάρρησα και κατέληξα στα εξής: Σε
όποια μαθήματα κατανοούσα τον μηχανισμό τους και μπορούσα να φανταστώ πώς
περίπου αυτός λειτουργεί, κατάφερα να κάνω βήματα προόδου και να καλύπτω κάποια
από τα πολύ μεγάλα κενά μου, αλλιώς με έτρωγε το σημειωτόν κι έτσι, σταδιακά,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χωρίς να το καταλάβω, βάλτωνα, απογοητευόμουν
κι ένιωθα ανίκανος για οτιδήποτε. Τα κενά όμως, όπως και να προσπαθούσα να τα
καλύψω, ήταν άδικος κόπος, κενά θα έμεναν, κι άλλον τρόπο έπρεπε να ανακαλύψω
για να μη γίνονται ορατά από τρίτους κι εγώ να μην πέφτω και χάνομαι μέσα τους.
Οι βάσεις οι δικές μου ήταν άλλου είδους, το καταλάβαινα, το ένιωθα, αυτές
όφειλα να εμπιστευτώ για να προχωρήσω. Επίσης, κατάλαβα εκ των υστέρων ότι, για
να κατανοήσω κάτι, με διευκόλυνε πολύ να έχω καταγεγραμμένη στη μνήμη μου μια
ανάλογη εικόνα από παλιά, ακόμη κι αν ήταν τελείως διαφορετικού περιεχομένου.»<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ο μαθητής λοιπόν γίνεται δάσκαλος του
εαυτού του αναπτύσσοντας μία </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">ad</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">
</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">hoc</span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"> </span><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">μέθοδο
άνευ διδασκάλου, αφού το περιβάλλον δεν μπορεί να τον βοηθήσει. Όταν πια φτάνει
στην Β΄ λυκείου και αρχίζει ο προβληματισμός της προετοιμασίας για τις
εισαγωγικές εξετάσεις, αναστοχάζεται αναφορικά με αυτές:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">«Αν γινόμουν ένας γνήσιος παπαγάλος που
φωτογραφίζει ικανοποιητικά τα θέματα </span></i><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US;">SOS</span></i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">, αντί να λέει κακές
λέξεις ή να χαζεύει τους περαστικούς, η πιθανότητα να πετύχω στις πανελλήνιες
εξετάσεις θα ήταν εξαιρετικά υπολογίσιμη· ανεξάρτητα των ορθογραφικών,
συντακτικών και ολέθριων αναγραμματισμών μου, θα σωζόμουν αυτομάτως από τα
κύματα του τρικυμιώδους πελάγους του εκπαιδευτικού συστήματος. Όφειλα όμως να
συμμαζέψω την φαντασία μου, να συγκεντρωθώ, να σκέφτομαι λογικά (!), όπως οι
καθηγητές μου, να μικρύνω τη σκέψη μου για να μη χάνομαι, να περάσω τη γέφυρα από
τον δικό μου κόσμο στον πραγματικό, όλα να είναι κάπου γύρω στο μέτριο και στο
αναμενόμενο. Αυτό ακριβώς ήταν οι πανελλήνιες εξετάσεις, μια λαιμητόμος, μια
προκρούστεια διαδικασία. Τότε δεν τα σκεφτόμουν όπως τα γράφω τώρα, αλλά είχα
την αίσθηση ότι υπάρχει μια διαδρομή, ένα μονοπάτι που, αν το ανακαλύψεις,
βγήκες στο ξέφωτο, κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που κάναμε σαν παιδιά ανακαλύπτοντας
μέσα στο δάσος ξεχασμένα μονοπάτια» […].<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Εκείνη τη χρονιά γνωρίζει το μάθημα της
βιολογίας και ενθουσιάζεται με αυτό, καθώς τον συνδέει με τα βιώματα της φύσης
στο χωριό. Η έντονη και συντριπτική προσπάθεια στη Γ΄ λυκείου, τον οδηγεί σε
υπερκόπωση και προσωρινή παραίτηση, μέχρι που μια άσχετη συζήτηση με έναν
ξάδελφο του δίνει το έναυσμα να μελετήσει πάλι για τις εξετάσεις. Με τα πολλά ο
αφηγητής έδωσε εξετάσεις, δεν πέρασε αρχικά, όμως τελικά πέρασε ως επιλαχών στο
πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στο «Φυσιογνωστικό». Έχουν πολύ ενδιαφέρον οι σκέψεις
του αναφορικά με αυτήν την επιτυχία:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ. 80 «Με το που συνειδητοποίησα τι έχει
γίνει, βγαίνω από τα γραφεία της εφημερίδας, κάθομαι στο πεζοδρόμιο και με
παίρνουν τα κλάματα. Πόσο ανέλπιστο ήταν αυτό! Είχα κερδίσει, έπαιξα και
κέρδισα ενάντια σε όλες τις προβλέψεις, μόνο εγώ πίστευα ότι μπορούσα να
κερδίσω! Είχα καταφέρει να περάσω μέσα από όλες τις δυσκολίες, τα εμπόδια, τις
αρνητικές συνθήκες, τα κακεντρεχή σχόλια, τις κοροϊδίες, όλα, όλα διαγράφηκαν
ως δια μαγείας, μπορούσα πια να είμαι σαν τους άλλους!»<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Οι σπουδές τού προσφέρουν πρόσβαση σε έναν
νέο κόσμο στον οποίο ασφαλώς υπάρχουν πολλές δυσκολίες αλλά η αγάπη κάποιων
πανεπιστημιακών καθηγητών και η συνειδητοποίηση της σωστικής αξίας της κριτικής
σκέψης του ανοίγουν τον δρόμο προς την επιστημονική γνώση, την αναγνώριση και
την καταξίωση:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ. 86 «Τότε συνειδητοποίησα καλά κάτι που
είχα υποψιαστεί από το σχολείο ακόμη: Τα παντός είδους κενά και τα συναφή
προβλήματά μου θα με συντρόφευαν για πάντα, για όλη μου τη ζωή, και ο μόνος
τρόπος να προχωρώ ήταν να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος η κριτική μου
σκέψη, να τη χρησιμοποιώ σαν γέφυρα πάνω από τα μεγάλα κενά για να φτάνω στην
ουσία των πραγμάτων, συνδυάζοντας αναγκαστικά περισσότερες παραμέτρους για να
πάρω μια απόφαση από αυτές που συνήθως χρειάζονται οι άλλοι. Το χιούμορ και ο
αυτοσαρκασμός πάντα υπήρξαν σωτήρια για τον ψυχισμό μου, αλλά το πιο μαγικό,
όταν συνέβαινε, το πιο συναρπαστικό ήταν ο έρωτας. Όποτε ήμουν ερωτευμένος, όλα
τα κενά και όλες οι αδυναμίες εξαφανίζονταν, σαν να τα ξεπερνούσα χωρίς
προσπάθεια, τα γραπτά μου καλυτέρευαν, η αντίληψή μου οξυνόταν, ο λόγος μου
ήταν πιο σταθερός, η σκέψη μου πιο βαθιά, η φαντασία πετούσε, κι εγώ ένιωθα
απόλυτα ασφαλής και δημιουργικός, όλα ήταν υπέροχα.»<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ο αφηγητής ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές
του σπουδές, συνέχισε στο εξωτερικό με υποτροφία, προσπέρασε διάφορες
δελεαστικές προτάσεις για εργασία σε αξιόλογες θέσεις, καθώς του προκαλούσε,
όπως εξομολογείται, άγχος η σκέψη ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιεί ως γλώσσα
επικοινωνίας τα αγγλικά, η εκμάθηση των οποίων τόσο τον ταλαιπώρησε και
εκτάθηκε σε μεγάλο βάθος χρόνου. Επέστρεψε στη πατρίδα του, εργάστηκε ως
ιχθυολόγος στον Ιχθυογεννετικό Σταθμό Λούρου, εκπόνησε διδακτορική διατριβή («Δεκατέσσερις
φορές (!) έγραψα τη διατριβή μου μέχρι την τελική της μορφή»), έγινε
πανεπιστημιακός καθηγητής, λογοτέχνης, διακεκριμένος άνθρωπος και τώρα είναι
δίπλα μας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Στο τέλος σχεδόν της αφήγησης αναφέρεται
με συναρπαστικό τρόπο στην συνειδητοποίηση της δυσλεξίας του μέσω της γνωριμίας
του με μια εκλεκτή ψυχολόγο, η οποία κατά τύχην έκανε την διάγνωση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Την συναρπαστική αφήγησή του ο συγγραφέας
ολοκληρώνει με μια αλληγορία, η οποία τον συνδέει ίσως με το μαθητικό του
παρελθόν και ασφαλώς παραπέμπει στον λογοτέχνη εαυτό του:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σ.96-97: «Ένας μικρός στεκόταν στους
πρόποδες ενός βουνού και κοιτούσε την κορυφή του. Το βουνό ήταν τεράστιο,
απόκρημνο και τρομαχτικό, αλλά ένας άγνωστος με μορφή αγγέλου του έδειχνε
συνέχεια την κορυφή. Ο μικρός άρχισε την ανάβαση. Γλιστρούσε, έπεφτε και σηκωνόταν
πάλι, και ο άγνωστος, που τον ακολουθούσε κατά πόδας, του έδειχνε συνεχώς την
κορυφή. Σαν έφτασε ο μικρός στην κορυφή, μετά από πολύ κόπο και χίλια βάσανα, ο
άγνωστος χάθηκε, πέταξε σαν πουλί, κι αυτός ήταν πλέον άντρας. Αγνάντεψε
ανακουφισμένος τη θέα κι αισθάνθηκε ευγνώμων που μπόρεσε να δει κάτι από το
θαύμα που απλωνόταν μπροστά του. Σκέφτηκε πως πολλοί μικροί διάβολοι με
αγγελικά φτερά βρίσκονται σε όλες τις κορυφές που σάρωνε το μάτι του από εκεί
και δεν ήξερε αν ήταν και αυτοί το ίδιο χαρούμενοι με εκείνον, παρόλο που
αφουγκραζόταν τα γέλια τους …».<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Η αφήγηση του Γιάννη Πάσχου φέρνει στο φως
την εκτύλιξη μιας πολύ δύσκολης ζωής, η οποία στο τέλος είτε λόγω της αδέξιας
έστω στήριξης της οικογένειας, είτε χάρη στην αγαθή τύχη της συνάντησης με
φωτισμένους καλούς ανθρώπους και την ιδιοσυγκρασία του αφηγητή, ξεπέρασε με
πολλές πληγές τους σκοπέλους της μαθησιακής ιδιαιτερότητας και τον συγκατάλεξε
στην χορεία των επιτυχημένων, με βάση τα κοινωνικά πρότυπα. Όμως πόσα «θύματα»
αντιστοιχούν άραγε σε κάθε διασωθέντα; Και μήπως έχουν αντιμετωπιστεί τέτοιες
μαθησιακές δυσκολίες στο πέρασμα του χρόνου; Δεν θα αναφέρω τις δικές μου
εμπειρίες, θα καταθέσω τις εμπειρίες δύο προσώπων από διαφορετικές γενιές. που
τις διατύπωσαν όταν δημοσιοποίησα την ενημέρωση για την παρούσα
βιβλιοπαρουσίαση. Η πρώτη προέρχεται από την Κωνσταντίνα Κ., κάτοικο
Θεσσαλονίκης, ετών 35.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Πάντα με θυμάμαι να νιώθω πιο κάτω από όλους σε ένα χώρο σχολείου που
περισσότερο μου φαινόταν απειλή παρά ευχαρίστηση. Αν θυμάμαι κάτι από τα πρώτα
χρόνια ήταν το πόσο περισσότερο ήθελα να τρέξω έξω ή να εργαστώ ή να στέκομαι
διαρκώς πάνω από μια εγκυκλοπαίδεια και να αλλάζω τις πληροφορίες με απίστευτη
ταχύτητα παρά να ανταγωνίζομαι παιδιά που ούτε μου μιλούσαν στο προαύλιο ή μου
ασκούσαν συστηματικά είδη </span></i><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">bullying</span></i><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Πρώτα η “ασαφής” στην έκθεση με τις κομμένες προτάσεις, μετά η “δεν
καταλαβαίνει μαθηματικά.” Στη συνέχεια η “δεν προσπαθεί αρκετά.” Οι γονείς
ευτυχώς ελεύθεροι σχολίων, χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση ή γνώσεις. Οι δάσκαλοι, ο
εφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες. Τα χρόνια πέρασαν, γυμνάσιο. “Εσύ, εσύ, εσύ
και εσύ” δεν θα μπείτε ποτέ στο πανεπιστήμιο…Είμαι 35 και απέρριψα την συνέχιση
των σπουδών μου στο τμήμα Βιολογίας της σχολής Θετικών Επιστημών πανεπιστημίου
Κύπρου για οικονομικούς λόγους. Στη μουσική “δυστυχώς, δεν το ‘χει με τη
μουσική”. Είμαι 35, γράφω μουσική εδώ και 15 χρόνια χωρίς να μπορώ να συντονίσω
τα δάχτυλα στην κιθάρα ή να μάθω απ’ έξω συγχορδίες. Ναι, δεν μπόρεσα ποτέ να
μάθω αρχαία ελληνικά. Κατάφερα όμως και έγραψα τον πρώτο βαθμό στην έκθεση σε ένα
σχολείο γεμάτο γόνους εκπαιδευτικών, όντας δυσλεξική<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χωρίς να δικαιούμαι προφορική εξέταση αφού το
κατάλαβα μόλις στα 19. Και ίσως δεν μπορούσα να μάθω αγγλικά μέσα από ένα
βιβλίο γραμματικής μα έμαθα από τη μουσική και τις ταινίες. Κατάφερα και από
πέντε στα μαθηματικά, με 5 ώρες μάθημα με έναν εξαιρετικό αδιόριστο μαθηματικό
να γράψω στις εισαγωγικές σχεδόν 16 από θεωρητική κατεύθυνση και να λάβω
υποτροφία για τις σπουδές μου από την ιατρική Θεσσαλονίκης. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Να φύγω από μια διδακτορική διατριβή [...] από το τμήμα αγγλικής γλώσσας και φιλολογίας του ΑΠΘ εξαιτίας της
διαχείρισης του συντακτικού μου ή της τοποθέτησης μιας άλλης λέξης στη θέση
μιας άλλης λέξης, να ολοκληρώνω λίγα χρόνια μετά τη διατριβή μου στην σχολή
οικονομικών και πολιτικών επιστημών με τον κ. Στυλιανού, και να εργάζομαι ως
ψυχολόγος πάνω στη δυσλεξία με τη συνέπεια που θα ήθελα να με αντιμετωπίσουν
όταν ήμουν εγώ στη θέση αυτών των εφήβων που σήμερα με εμπιστεύονται. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Και αυτές οι μικρές νίκες είναι που πρέπει να χαρίζουν ζωή σε μας τους
“τεμπέληδες δυσλεξικούς…” με συνοδό υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής.
Όπου “όχι” να βάζετε “ναι” οι δυσλεξικοί. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Εκεί είναι το όριο. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Η δεύτερη προέρχεται από την Σοφία, κάτοικο
Αθήνας, μορφωμένη μητέρα δυσλεκτικής κόρης 16 ετών, της Στέλλας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Επειδή είμαι μητέρα παιδιού με δυσλεξία,
όταν διάβασα το βιβλίο του κ. Πάσχου έκλαψα, γέλασα, ένιωσα όμως και αισιοδοξία
γιατί στο τέλος τα κατάφερε. Η δική μου εμπειρία από το σχολείο ήταν ότι στην
α/θμια εκπαίδευση δεν υπήρχε καμία στήριξη ή ευαισθητοποίηση από την μεριά των
δασκάλων, στην δ/θμια εκπαίδευση είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα. Υπάρχουν
πολλοί καθηγητές που ασχολούνται με αυτό το θέμα. Σε επίπεδο συμμαθητών, πολύ
μεγάλη σκληρότητα! Πρέπει το παιδί να δώσει μεγάλη μάχη για να αντιμετωπίσει
τις προσβολές και να γίνει αποδεκτό. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Η Στέλλα είναι 16 ετών. Πάει Α' λυκείου. Από
την τρίτη δημοτικού είχαμε πάρει το χαρτί με την διάγνωση για την δυσλεξία
(δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία). Τότε το παιδί δυσκολευόταν πολύ στη ανάγνωση και
στη γραφή. Από τότε είχαμε στο σπίτι δασκάλα ειδικής αγωγής και πάντα κάποιος
έπρεπε να κάθεται μαζί της στο διάβασμα. Στο δημοτικό υπήρχαν δάσκαλοι που μου έλεγαν
ότι αν γράψει 100 φορές μια λέξη θα την μάθει, της έβαζαν διαγώνισμα ιστορίας
με σταυρόλεξο ενώ ήξεραν ότι το παιδί δεν μπορεί να κατακτήσει την ορθογραφία,
την έβαζαν στο τελευταίο θρανίο κτλ. Και το κερασάκι στην τούρτα... οι δύο ξένες
γλώσσες από την ε δημοτικού, όταν το παιδί δεν μπορούσε να κατακτήσει την
ελληνική!!!!!<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Από την άλλη είχε να αντιμετωπίσει τα
σχόλια κάποιων συμμαθητών της. Χαρακτηριστικά, όταν ήταν στην έκτη δημοτικού
την άλλαξε θέση με ένα κορίτσι, το οποίο ζήταγε να καθαρίσει το θρανίο για να
μην κολλήσει αυτό που έχει η Στέλλα. […]. Στο γυμνάσιο οι καθηγητές είναι πιο ευαισθητοποιημένοι
σε τέτοια θέματα. Η προφορική εξέταση και η απαλλαγή από την 2η γλώσσα ηρέμησαν
αρκετά το παιδί. Βέβαια πρέπει να διαβάζει πολύ περισσότερες ώρες από ό,τι ένα μη
δυσλεκτικό παιδί, όμως τα έχει καταφέρει πολύ καλά μέχρι τώρα. Τελείωσε το
γυμνάσιο με την 2η καλύτερη βαθμολογία και τα πάει πολύ καλά και στο λύκειο.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Το βιβλίο του κυρίου Πάσχου πρέπει να
διαβαστεί από όλους τους δασκάλους και καθηγητές, αλλά και από τους μαθητές και
τους γονείς. Πολλή αγάπη, πολλή υπομονή και πολλή στήριξη θέλουν αυτά τα παιδιά
και μπορούν να κάνουν θαύματα. Ευχαριστώ πραγματικά τον κύριο Πάσχο που μας
χάρισε με έναν τόσο όμορφο τρόπο την πολύτιμη εμπειρία του. Προσπάθησα να βρω
κάποιο τρόπο επικοινωνίας μαζί του αλλά δεν τα κατάφερα. Θα ήθελα να του μεταφέρεις
ότι η Στέλλα πήρε πολύ κουράγιο από το βιβλίο του. Είδε τον ίδιο της τον εαυτό
μέσα από τις περιγραφές της συναισθηματικής του κατάστασης και κατάλαβε ότι η
προσπάθεια που κάνει δεν θα πάει τσάμπα. Επιπλέον. γέλασε πολύ με όλη την
περιπέτειά του με τα αγγλικά, γιατί βιώνει ακριβώς το ίδιο δράμα και έμεινε έκπληκτη
από το γεγονός ότι παρά την δυσκολία του κατάφερε να σπουδάσει στο εξωτερικό.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Νομίζω, κύριε Πάσχο, ότι δεν χρειάζεται να
ψάξω για καλύτερο κλείσιμο της ομιλίας μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Σας ευχαριστώ!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Αγαθοκλής Αζέλης<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><br /></span></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-54314144968194458142023-08-01T22:27:00.003+03:002023-08-01T22:27:47.298+03:00Διεύθυνση<p>Δρόμος είναι μια γραμμή που οδηγεί κάπου</p><p class="MsoNormal"><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Υπάρχουν δρόμοι κλειστοί και ανοιχτοί<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δρόμοι που ανοιγοκλείνουν κατά περίπτωση<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δρόμοι εικονικοί και πραγματικοί<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Πραγματικοί άνθρωποι που βαδίζουν<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Σε εικονικούς δρόμους<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Εικονικοί άνθρωποι που βαδίζουν<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Σε πραγματικούς δρόμους<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Υπάρχουν δρόμοι και διαδρομές<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δρόμοι που χάσκουν αχρησιμοποίητοι<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Κι άλλοι πυκνοπερπατημένοι<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Υπάρχουν δρόμοι αδιέξοδοι<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Κι έξοδοι πάλι δίχως δρόμους<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Διαδρομή σημαίνει και διεύθυνση<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Η δική σου είναι<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Μεσολογγίου και εξόδου γωνία<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal">A. A.</p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-91381310891778051512023-07-24T08:58:00.002+03:002023-07-24T08:58:11.458+03:00Paul Celan: Τραγούδι μιας γυναίκας στη σκιά<p><span style="font-size: medium;">Σαν έρχεται η σιωπηλή κι αποκεφαλίζει τουλίπες:</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ποιος κερδίζει;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ποιος χάνει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ποιος πάει στο παράθυρο;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ποιος λέει πρώτος τα’ όνομά της;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Είναι ένας που φοράει τα μαλλιά μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα κουβαλάει στα χέρια του, όπως μεταφέρουνε νεκρούς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα φοράει όπως φορούσε ο ουρανός τα μαλλιά μου τη χρονιά που
αγαπούσα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα φοράει έτσι από ματαιοδοξία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός κερδίζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν χάνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν πάει στο παράθυρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν λέει τ΄ όνομά της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Είναι ένας που έχει τα μάτια μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα έχει από τότε που κλείνουνε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πύλες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα φοράει στο δάχτυλο σαν δαχτυλίδια.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Τα φοράει σαν θραύσματα πόθου και ζαφείρι:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">ήταν ήδη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αδερφός μου
το φθινόπωρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Μετράει πια τις μέρες και τις νύχτες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός κερδίζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν χάνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν πάει στο παράθυρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός λέει τ΄ όνομά της τελευταίο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Είναι κάποιος που έχει ό,τι είπα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Το κουβαλάει κάτω από το μπράτσο του σαν δέμα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Το φοράει όπως το ρολόι τη χειρότερή του ώρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Το κουβαλάει από κατώφλι σε κατώφλι, δεν το πετάει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός δεν κερδίζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χάνει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός πάει στο παράθυρο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός λέει πρώτο τ΄ όνομά της.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Αυτός αποκεφαλίζεται μαζί με τις τουλίπες.</span><o:p></o:p></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-71381700832502511102023-05-28T18:07:00.001+03:002023-05-28T18:09:08.862+03:00Στις μυλόπετρες του χρόνου. Πρωτοπρόσωπη εξομολόγηση του συγγραφέα<div class="separator"><br /></div><div class="separator"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEieODAJcvF7YyA3UiCKwmsSk9oiJvTUWzWOjDi9-IBBnhlphQBePI6RvfpsUnqQ9z5vEXWIFM_gmm8m-COkjp6k-gLdI_oE8_dRYH2_Hh_T3DyW43mn-ThgJveL_l1w564YmVNhFwCkVpGowYPG8BnvVNg6sglPB3jahIrynAxVL6wJlMy6vNvU92PcbA" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEieODAJcvF7YyA3UiCKwmsSk9oiJvTUWzWOjDi9-IBBnhlphQBePI6RvfpsUnqQ9z5vEXWIFM_gmm8m-COkjp6k-gLdI_oE8_dRYH2_Hh_T3DyW43mn-ThgJveL_l1w564YmVNhFwCkVpGowYPG8BnvVNg6sglPB3jahIrynAxVL6wJlMy6vNvU92PcbA=s16000" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"></td></tr></tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhu4KixYcIt1Nql__mLb9MfTYNiHW-ohblawFydQ68cfLPe48TVg0bwxVFaC1zVIyIsrEV59EpFCLBNgKwSesAxBpy1vK3vKlyjOZIiAStNMc_F6bw8PTOUd2PcK5FINDYshFfU5tXbjqVXE1VgrcQrdAbKAqNE3ZKup3WJY6MH_FYwxKCUdzwofBK3Lg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhu4KixYcIt1Nql__mLb9MfTYNiHW-ohblawFydQ68cfLPe48TVg0bwxVFaC1zVIyIsrEV59EpFCLBNgKwSesAxBpy1vK3vKlyjOZIiAStNMc_F6bw8PTOUd2PcK5FINDYshFfU5tXbjqVXE1VgrcQrdAbKAqNE3ZKup3WJY6MH_FYwxKCUdzwofBK3Lg=s16000" /></a></div><br /><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEj1P1NoxLwwvIplfF_PvjCFCqPJzxibpJ_QDL4q3FbL0HhkSHoc2KLOmNswN5vKeezn0Z6B-fvSOl3PXnupYiJ8nNCnYyTc3P1oJSBgYr5LFcqmR0C0dc53kwuCKVj6kY3C2QT9QxozwMzCQRFfSFuUGI22UE0W24RcgOLO8coz5T0tBqcEtwevS4Ai9g" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span></a><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEj1P1NoxLwwvIplfF_PvjCFCqPJzxibpJ_QDL4q3FbL0HhkSHoc2KLOmNswN5vKeezn0Z6B-fvSOl3PXnupYiJ8nNCnYyTc3P1oJSBgYr5LFcqmR0C0dc53kwuCKVj6kY3C2QT9QxozwMzCQRFfSFuUGI22UE0W24RcgOLO8coz5T0tBqcEtwevS4Ai9g" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhCkkBclfnvonEoidG3kJmN_m4if0VWbrYjCIJahlVfobBQapOF3ozxi7Jb5VMTv7VbbweTr-wduIW4NTVZV4Zg5DZZWJzr2HzX1yCtOPBNBx-amPwYUW-UzBIeWuonpDp2ap9GNS_SbX1UXWlIqSwTgwPM0gjrMVBxnTX7XAxOcmtPoPgXvwhbWYd7iQ" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhCkkBclfnvonEoidG3kJmN_m4if0VWbrYjCIJahlVfobBQapOF3ozxi7Jb5VMTv7VbbweTr-wduIW4NTVZV4Zg5DZZWJzr2HzX1yCtOPBNBx-amPwYUW-UzBIeWuonpDp2ap9GNS_SbX1UXWlIqSwTgwPM0gjrMVBxnTX7XAxOcmtPoPgXvwhbWYd7iQ=s16000" /></a></div><br /><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEj1P1NoxLwwvIplfF_PvjCFCqPJzxibpJ_QDL4q3FbL0HhkSHoc2KLOmNswN5vKeezn0Z6B-fvSOl3PXnupYiJ8nNCnYyTc3P1oJSBgYr5LFcqmR0C0dc53kwuCKVj6kY3C2QT9QxozwMzCQRFfSFuUGI22UE0W24RcgOLO8coz5T0tBqcEtwevS4Ai9g=s16000" /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEheRmeq_irkW209GZoen8Ti0TccfrKEpsHGTXqql-EIb3uxmnMJQX4MWvUTcstPnm3hKEbQfMMUOyEvOrixjKw5QXF4LSoJ59G8oPl9b6Q3J20Wsiv4FTPwSAZtxHlSTgGY_Zzb0SEXindnshHd6wI2F8Gbc2rcURQa49buRZBRAwumtVdxdIQwPHMddQ" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEheRmeq_irkW209GZoen8Ti0TccfrKEpsHGTXqql-EIb3uxmnMJQX4MWvUTcstPnm3hKEbQfMMUOyEvOrixjKw5QXF4LSoJ59G8oPl9b6Q3J20Wsiv4FTPwSAZtxHlSTgGY_Zzb0SEXindnshHd6wI2F8Gbc2rcURQa49buRZBRAwumtVdxdIQwPHMddQ=s16000" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEim83Dnioimt4A2TM_bJ9VJrr0dYx3jy8t5p5iidE5AJOcPWcV7h8YezL3rerBnGtaeqMjEVTMlLfGhkP8O4R0QBuXBKKHJUXD3pZZNJE3WeSLlrRP6lIeFBfZSSeFVzXkF2N8HxaxJimXsA9_K93cMiXYCfKdnWvNbp_JKvQAXxO3mQMbi-LFt2ZlPYw" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img data-original-height="1150" data-original-width="813" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEim83Dnioimt4A2TM_bJ9VJrr0dYx3jy8t5p5iidE5AJOcPWcV7h8YezL3rerBnGtaeqMjEVTMlLfGhkP8O4R0QBuXBKKHJUXD3pZZNJE3WeSLlrRP6lIeFBfZSSeFVzXkF2N8HxaxJimXsA9_K93cMiXYCfKdnWvNbp_JKvQAXxO3mQMbi-LFt2ZlPYw=s16000" /></a></div><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizVtfClFNVK3krNGk0eQpupZZjviLWuGRTH5MM9BK_yc3w09ye6SXdmSuqC9y_iWHj9EE4iTHBFQ0VJXGVOyzd5bij9_4wlVrbdvmLjveB_l7gNqoKim2I-pNFGz5Wl45G5DnjhKyCkJfyA9JprBfGrHM7zhxBTdEP3tlYfgCjQENrpi3Yg0pDUbJLdA/s783/blog%20%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%AF%CE%B1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="783" data-original-width="554" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizVtfClFNVK3krNGk0eQpupZZjviLWuGRTH5MM9BK_yc3w09ye6SXdmSuqC9y_iWHj9EE4iTHBFQ0VJXGVOyzd5bij9_4wlVrbdvmLjveB_l7gNqoKim2I-pNFGz5Wl45G5DnjhKyCkJfyA9JprBfGrHM7zhxBTdEP3tlYfgCjQENrpi3Yg0pDUbJLdA/s16000/blog%20%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%AF%CE%B1.png" /></a></div><br />Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-4784311533753400192023-05-28T10:59:00.004+03:002023-05-28T10:59:53.321+03:00Στέργιος Πουρνάρας, Όταν η προσωπική ιστορία μεταπλάθεται σε λογοτεχνία <p style="text-align: justify;"><span style="font-family: times;"> https://aetos-grevena.blogspot.com/2023/01/2022_8.html</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: times;"><br /></span></p><h2 class="date-header" style="background-color: white; color: #2ba94f; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: small;">Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2023</span></h2><div class="date-posts" style="background-color: white;"><div class="post-outer"><div class="post hentry"><span style="font-family: times;"><a name="1717080975500644246"></a></span><h3 class="post-title entry-title" style="margin: 5px 0px 0px; padding: 0px; text-align: justify;"><a href="https://aetos-grevena.blogspot.com/2023/01/2022_8.html" style="background: transparent; color: #341473; text-decoration-line: none;"><span style="font-family: times; font-size: small;">Ο Στέργιος Πουρνάρας, γράφει για το βιβλίο: Στις μυλόπετρες του χρόνου, ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΑΖΕΛΗΣ, εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Οκτώβριος 2022</span></a></h3><div class="post-header-line-1"></div><div class="post-body entry-content" style="line-height: 21.6125px; margin-bottom: 1em; margin-top: 5px;"><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;"><b><span style="background-color: #38761d; color: white;">Όταν η προσωπική ιστορία μεταπλάθεται σε λογοτεχνία </span></b></span></i></div><div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvPDZkUBS9sQh9M6PX-rLpQ2Njh_EHqq-wcyMVA4xQao1vhu4ZrTG5U89r4kUF3DaFxUEGKuHXw5p2sGkBidbw2hFhzDo3YPbdo2zEMZq3Q9bP2J5m5aCKDtBE2Hjzr06pXW7wJ3drpm_OJlxsUMtmcFznMWMpgEmuXHyJ2vBA8xpzYu6m6lZnZeIw/s716/agauoklhs.jpg" style="background: transparent; color: #341473; display: block; font-weight: bold; padding: 1em 0px; text-align: center; text-decoration-line: none;"><i><span style="font-family: times;"><img alt="" border="0" data-original-height="716" data-original-width="545" height="650" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvPDZkUBS9sQh9M6PX-rLpQ2Njh_EHqq-wcyMVA4xQao1vhu4ZrTG5U89r4kUF3DaFxUEGKuHXw5p2sGkBidbw2hFhzDo3YPbdo2zEMZq3Q9bP2J5m5aCKDtBE2Hjzr06pXW7wJ3drpm_OJlxsUMtmcFznMWMpgEmuXHyJ2vBA8xpzYu6m6lZnZeIw/w495-h650/agauoklhs.jpg" style="border: 0px; display: block; text-align: justify;" width="495" /></span></i></a></div><i><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;">Ο Αγαθοκλής Αζέλης, συνάδελφος, φίλος και συγχωριανός, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Βιέννης,<a name="more"></a> έμμισθος ερευνητής της Ακαδημίας Επιστημών της Αυστρίας, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, καθηγητής στο αγγλόφωνο «Vienna International School» , εργάζεται από το 1997 στη Μέση Εκπαίδευση στην Ελλάδα. Κατά τα έτη 1999 - 2003 οργάνωσε τα Γενικά Αρχεία του Κράτους του νομού Τρικάλων, ενώ παράλληλα συνέγραψε εξωσχολικά εκπαιδευτικά βοηθήματα, δημοσίευσε μελέτες σε ελληνικές και αυστριακές επιστημονικές επετηρίδες και συλλογικά έργα και βραβεύτηκε από το αυστριακό κράτος για τη μετάφραση γερμανόφωνης λογοτεχνίας στα ελληνικά. Συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά και εξέδωσε τρεις ποιητικές συλλογές, με τίτλο Νύχτες στο θρυμματισμένο ενυδρείο, (Μεταίχμιο, 2008), Εωθινές Επιγνώσεις, (Πλανόδιον, 2011) και Σκιές Ασωμάτων, (Λογείον, 2016).</span></i></div><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;"> </span></i></div></i><div><span style="font-family: times;"><i></i><i></i></span></div><i><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;"> </span></i></div><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;">Οι μυλόπετρες του χρόνου, είναι το πρώτο του πεζογράφημα ή πεζοτράγουδο με έντονο το αυτοβιογραφικό και ψυχογραφικό στοιχείο ενός παιδιού στην αρχή, εφήβου και ενήλικα στη συνέχεια, που έζησε έντονα τις μνήμες και τη σκληρή μοίρα της οικογένειάς του και την αναγκαστική μετάβαση από το ορεινό χωριό στην πρωτεύουσα, τις δυσκολίες της προσαρμογής, ένα φαινόμενο καθολικό που το βίωσαν πολλά παιδιά της μεταπολεμικής περιόδου. Τα τριάντα δύο μικρά αλλά πολύ περιεκτικά αφηγήματα τα διατρέχει μία ενότητα και συνοχή και εκτυλίσσονται με άξονα τον χρόνο από τις αρχές του 20ου μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, με πρωταγωνιστές οικεία και αγαπημένα πρόσωπα τριών γενιών , όπως διαφαίνεται και από το μότο από το μυθιστόρημα ΙΔ του Γιώργου Σεφέρη που προτάσσει: «χαράζοντας τη μοίρα μας με χρώματα και χειρονομίες ανθρώπων που αγαπήσαμε», αλλά και από τον πολύ επιτυχημένο τίτλο. Ο τόπος μοιράζεται στο αγαπημένο του χωριό, τη Μηλιά, στο οποίο γεννήθηκε το 1963 και έζησε τα πρώτα έξι του χρόνια και στην Αθήνα που φοίτησε στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή.</span></i></div><span style="font-family: times;"><div style="text-align: justify;"><br /></div>Όλα ξεκινούν από τη στιγμή που ο συγγραφέας αποφασίζει να αγοράσει από τους κληρονόμους το μισογκρεμισμένο πατρικό σπίτι και να το ξαναχτίσει, γιατί ένιωθε την ανάγκη να ξανασυνδεθεί με το αγαπημένο του χωριό που τόσο είχε στερηθεί στα παιδικά του χρόνια, αλλά και με την ανάμνηση των προγόνων του που την τροφοδότησαν τα κειμήλια που ανακάλυψε στην αζήτητη οικοσκευή, ένα φθαρμένο κείμενο και οι παλιές φωτογραφίες. Έτσι, αποφάσισε να αφηγηθεί με μορφή ημερολογίου την τραγική ιστορία της οικογένειάς του, που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι η ιστορία πολλών ελληνικών οικογενειών εκείνων των σκληρών χρόνων - προπολεμικά και μεταπολεμικά- κατά τους οποίους οι απλοί αλλά έντιμοι άνθρωποι της υπαίθρου αγωνίστηκαν σε πολύ αντίξοες συνθήκες για να επιβιώσουν με αξιοπρέπεια, επιτελώντας με αυτό τον τρόπο το χρέος του απέναντι στους απογόνους του.<br /><div style="text-align: justify;"><i><span style="font-family: times;"> </span></i></div></span></i><div><span style="font-family: times;"><i></i><i></i></span></div><span style="font-family: times;"><div style="text-align: justify;"><i> </i></div><i><div style="text-align: justify;"><i>Στα πρώτα δεκαέξι διηγήματα ζωντανεύουν οι μνήμες των αγαπημένων του προσώπων από προφορικές μαρτυρίες της γιαγιάς της Λένως και των γονιών του Μίσιου (Μιχάλη) και Βάγγιως. Ο πόλεμος, η πείνα, ο φόβος, ο θάνατος και ο αγώνας για επιβίωση είναι τα κύρια θέματα που με μεγάλη τέχνη, αλλά και με πολύ εκφραστικό και πλούσιο λόγο πραγματεύεται ο συγγραφέας χρησιμοποιώντας πολύ εύστοχα και ορισμένες φράσεις της βλάχικης γλώσσας. Έτσι το πρώτο κιόλας διήγημα ξεκινάει με τη φράση: «Αλιγκάτς, γίνου μπαρμπάστιλι ντι λα πόλιμου» που σημαίνει: «Τρέξτε, έρχονται οι άντρες απ’ τον πόλεμο» το 1922, τον μικρασιατικό στον οποίο είχε πάρει μέρος και ο προπάππος του ο Κόλας. Αυτό το όνομα ήταν συνδεδεμένο με τον θάνατο, καθώς, όπως πληροφορούμαστε στη συνέχεια, ο πρώτος Κόλας που δεν φοβήθηκε τον Κεμάλ, λόγω του παράτολμου χαρακτήρα του έπεσε από χέρι ληστών προσπαθώντας να σώσει τρεις νέους του χωριού που οι ληστές απήγαγαν για λύτρα. Ο δεύτερος Κόλας, που η γιαγιά Λένω τον αποκαλούσε χίλιου νι, δηλαδή γιε μου, γλεντζές και κουβαρντάς, έγινε αυτόχειρας για τα μάτια της Όλγας και ο τελευταίος Κόλας, ο αδελφός που δε γνώρισε, πέθανε βρέφος «κιρί φτσιόρλου, έσβησε το παιδί». Μεγάλη πρωταγωνίστρια η γιαγιά Λένω η οποία μετά τη δολοφονία του Κόλα, του αρραβωνιαστικού της , θα παντρευτεί τον αδελφό του τον Ντάσιο (Τριαντάφυλλο), μισθωτό βοσκό που κι αυτός θα χαθεί στα αλβανικά σύνορα για ασήμαντες διαφορές χορτονομής. Μεγάλωσε τα παιδιά της, γαλούχησε τα εγγόνια της και αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στη πρωτεύουσα χωρίς να γνωρίζει την επίσημη γλώσσα. Ο πατέρας του ο Μίσιος, αψίκορος αλλά έντιμος αγωνιστής που μικρός στο χωριό του έφτιαξε ανθεκτικά τσαρούχια από τον δερμάτινο φάκελο ενός νεκρού Γερμανού, που περιέθαλψε με κίνδυνο της ζωής του έναν τραυματισμένο αγωνιστή στο Εμφύλιο, που χτύπησε με τη κοπανίτσα έναν εφοριακό ο οποίος ήθελε να την αρπάξει ως φόρο, που ξεγέλασε, επί δικτατορίας, την εφορευτική επιτροπή του χωριού του η οποία ήθελε να ελέγξει την ψήφο της αγράμματης μάνας του και που, πάλι με κίνδυνο της ζωή του, περιέθαλψε έναν τραυματία φοιτητή στα επεισόδια του Πολυτεχνείου. Δεν μπόρεσε όμως κι αυτός να ξεφύγει τη μοίρα των αρσενικών της οικογένειας: άφησε την τελευταία του πνοή σε τροχαίο στην μεταδιδακτορική Αθήνα. Η Βάγγιω, η μητέρα του, από μικρή στη βιοπάλη, εργάστηκε σκληρά κι αυτή για να συμβάλει στο οικογενειακό εισόδημα και να μεγαλώσει με αξιοπρέπεια τα τρία της παιδιά. Έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα και αντιμετώπισε με στωικότητα τη μοίρα της.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Αν λοιπόν στα πρώτα διηγήματα παρακολουθούμε τη ζωή στο ορεινό χωριό, προπολεμικά και μεταπολεμικά, στα επόμενα ο συγγραφέας ως αυτόπτης μάρτυρας καταγράφει τα δικά του βιώματα από την αναγκαστική μετανάστευση στην πρωτεύουσα. Ο μικρός Αγαθοδαίμων, ωραίο εύρημα για τον ατίθασο χαρακτήρα του, - πήρε αυτό το παράξενο όνομα με αεροβάφτισμα για να ξεφύγει από τη μοίρα των αρσενικών και να αφηγηθεί την ιστορία της οικογένειας - θα βρεθεί σε ένα άξενο περιβάλλον, χωρίς να γνωρίζει την επίσημη γλώσσα και σιγά σιγά με τη βοήθεια ενός δασκάλου που τον ευγνωμονεί θα αναλάβει και θα μεταμορφωθεί και θα σημειώσει πολύ μεγάλη πρόοδο με αποτέλεσμα την εισαγωγή του στη Φιλοσοφική Σχολή. Οι δυσκολίες προσαρμογής όλων των μελών της οικογένειας, οι σκληρές συνθήκες εργασίας, το αφιλόξενο περιβάλλον της μεγαλούπολης αλλά και οι προσωπικές φιλίες που ύστερα από πολλά χρόνια αναθερμάνθηκαν είναι τα θέματα που κυριαρχούν σε αυτή την ενότητα. Ο επίλογος της ιστορίας όμως γράφεται στο ορεινό χωριό με τις ανακομιδές των λειψάνων και την τελευταία βόλτα της Βάγγιως στα βαθιά της γεράματα.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Ο Αγαθοκλής Αζέλης, όπως και άλλοι μεγάλοι λογοτέχνες με πρώτο και καλύτερο τον Γεώργιο Βιζυηνό, απέδειξε πως η προσωπική ιστορία και τα προσωπικά βιώματα μπορούν να γίνουν λογοτεχνία, διήγημα ή μυθιστόρημα, αν η γραφίδα του λογοτέχνη με την κατάλληλη δομή και διάρθρωση και τον ζωντανό λόγο, κατορθώσει να μεταπλάσει τα αγαπημένα του πρόσωπα σε αφηγηματικούς ήρωες δίνοντάς τους καθολικότητα και διαχρονικότητα και εντάσσοντάς τους στο ευρύτερο κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο που διαμορφώνει τη μοίρα τους.</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><i>Αυτό το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί και εύχομαι να είναι καλοτάξιδο…</i></div></i><div style="text-align: justify;"><br /></div><b><div style="text-align: justify;"><b><span style="color: #0b5394;">Στέργιος Πουρνάρας, φιλόλογος – μουσικός</span></b></div><span style="color: #0b5394;"><div style="text-align: justify;"><b>Πρόεδρος Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Π.Ε. Γρεβενών</b></div></span></b><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Αναδημοσίευση από το Περιοδικό ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ τεύχος 211 - 212, χειμώνας ’22 - ‘23</div></span></div></div></div></div>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-20789570170037841892023-05-28T10:07:00.001+03:002023-05-28T10:07:48.409+03:00Νίκος Σαλτερής, "Μόνο από μυλόπετρες δεν με πέρασαν για να με αλέσουν"<p> <a href="https://www.literature.gr/stis-mylopetres-toy-chronoy-agathoklis-azelis-ekdoseis-metaichmio/" target="_blank">https://www.literature.gr/stis-mylopetres-toy-chronoy-agathoklis-azelis-ekdoseis-metaichmio/</a></p><p><br /></p><p><br /></p><div class="qodef-e-media" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; box-sizing: border-box; color: #212529; display: inline-block; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px; margin: 0px 0px 17px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top; width: 880.656px;"><div class="qodef-e-media-image" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: inline-block; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top;"><div id="nx-thumb-wrapper" style="background: url("https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022.jpg") 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: baseline;"><div class="nx-post-meta" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: white; margin: 0px auto; outline: 0px; padding: 44.0312px 0px 0px; position: relative; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 616.453px; z-index: 1;"><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-category" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-weight: 700; letter-spacing: 1.4px; line-height: 18px; margin: 0px 0px 8px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/category/kritikes/kritikes-pezografias/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: rgba(255, 255, 255, 0.76); cursor: pointer; display: block; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 616.453px;">ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΣ</a></div><h2 class="qodef-e-title entry-title" itemprop="name" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: "Roboto Slab", serif; font-size: 32px; font-weight: 500; letter-spacing: 0.2px; line-height: 36px; margin: 0px; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; vertical-align: baseline;">«Μόνο από μυλόπετρες δεν με πέρασαν για να με αλέσουν» </h2><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-author" style="align-items: center; background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: flex; justify-content: center; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span class="qodef-e-info-author-label" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Σύνταξη:</span><a class="qodef-e-info-author-link" href="https://www.literature.gr/author/nikossalteris/" itemprop="author" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: white; cursor: pointer; display: block; margin: 0px 0px 0px 6px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-transform: capitalize; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 112.547px;">Νίκος Σαλτερής</a></div><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-date entry-date published updated" itemprop="dateCreated" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a itemprop="url" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: block; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 616.453px;">11 December 2022</a></div></div><img alt="" class="attachment-full size-full wp-post-image" height="844" sizes="(max-width: 1368px) 100vw, 1368px" src="https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/%CE%91%CE%B3%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%AE%CF%82-%CE%91%CE%B6%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%A3%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CF%85%CE%BB%CF%8C%CF%80%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%AF%CF%87%CE%BC%CE%B9%CE%BF-2022.jpg" srcset="https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022.jpg 1368w, https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022-300x185.jpg 300w, https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022-1024x632.jpg 1024w, https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022-768x474.jpg 768w" style="border-style: none; box-sizing: border-box; display: block; height: auto; margin: 0px auto; max-width: 100%; padding: 44.0312px 0px; position: relative; vertical-align: middle; width: 616.453px; z-index: 1;" width="1368" /></div></div></div><p><span style="background-color: white; color: #212529; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px;"> </span></p><div class="qodef-e-content" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; box-sizing: border-box; color: #212529; display: inline-block; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top; width: 880.656px;"><div class="qodef-e-text" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><h2 style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #060606; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 24px; font-weight: 500; line-height: 30px; margin: 0px 0px 0.5rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><em style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> Στις μυλόπετρες του χρόνου, Αγαθοκλής Αζέλης, Εκδόσεις Μεταίχμιο </span></em></h2><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: center; vertical-align: baseline;"><em style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> </em></p><div class="ocmAds gAdLeft" id="ocm_inline1" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; float: left; margin: 0px 15px 0px 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><div id="ocm_ad_inline1" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div></div><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ο Δρ Αγαθοκλής Αζέλης</span> είναι λυκειάρχης στα Τρίκαλα. Γεννήθηκε στη βλαχόφωνη Μηλιά Μετσόβου, ένα από τα πιο ορεινά χωριά της Ηπείρου στις πλαγιές της βόρειας Πίνδου και μεγάλωσε σε διάφορες γειτονιές της Αθήνας (Θησείο, Καλλιθέα, Άνω Ιλίσια) ως παιδί εσωτερικών μεταναστών. <span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ και εν συνεχεία πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Βιέννη, όπου εργάστηκε ως έμμισθος ερευνητής της Ακαδημίας Επιστημών της Αυστρίας, καθηγητής στο Vienna International School, και Λέκτορας του Πανεπιστημίου της Βιέννης (ελληνική γλώσσα, λογοτεχνία και ιστορία των ιδεών).</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Έχει δημοσιεύσει πολλά εκπαιδευτικά βιβλία (Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας), βραβεύτηκε από το αυστριακό κράτος για τη μετάφραση γερμανόφωνης λογοτεχνίας στα Ελληνικά, ενώ ποιήματά του δημοσιεύθηκαν σε διάφορα περιοδικά (“Η Λέξη”, “Η Παρέμβαση”, επετηρίδα “ΤΡΙΚΑΛΙΝΑ”). Έχει εκδόσει τρεις ποιητικές συλλογές( “Νύχτες στο θρυμματισμένο ενυδρείο”, Μεταίχμιο 2008, “Εωθινές επιγνώσεις”, Πλανόδιον 2011 και «Σκιές Ασωμάτων», Λογείον 2016), ενώ πρόσφατα (2021) μετέφρασε στα Ελληνικά για τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, το έργο του Gunnar Hering, Ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία και ο φιλελληνισμός.</p><div class="row related-article-block" style="background: 0px 0px; border: 3px solid rgb(238, 238, 238); box-sizing: border-box; display: flex; flex-flow: column wrap; float: left; margin: 20px 30px 20px 0px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: baseline; width: 290.609px;"><div class="block-header" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: flex; margin: -14px 0px 18px; outline: 0px; padding: 0px 15px; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 284.609px;"><span class="block-title" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: 0px 0px; background-repeat: initial; background-size: initial; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #c90606; font-family: "Roboto Slab", serif; font-size: 21px; font-weight: 900; letter-spacing: 0.5px; line-height: 21px; margin: 0px auto; outline: 0px; padding: 2px 10px; vertical-align: baseline; z-index: 1;">ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ</span></div><div class="col-12" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; flex: 0 0 100%; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px 15px; position: relative; vertical-align: baseline; width: 284.609px;"><div class="design_one article-item" style="align-items: center; background: 0px 0px; border-bottom-color: rgb(238, 238, 238); border-bottom-style: solid; border-image: initial; border-left-color: initial; border-left-style: initial; border-right-color: initial; border-right-style: initial; border-top-color: initial; border-top-style: initial; border-width: 0px 0px 1px; box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px 0px 15px; vertical-align: baseline;"><div class="article_thumbnail_wrapper" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: inline-block; margin: 0px; max-width: 180px; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/velonies-tis-protoporias-zefi-kolia-ekdoseis-metaichmio-kritiki/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #007bff; cursor: pointer; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline;"><img alt="" class="attachment-post-image-small size-post-image-small wp-post-image" height="190" loading="lazy" src="https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2023/05/velonies-tis-protoporias-zefi-kolia-ekdoseis-metaichmio-kritiki-265x190.jpg" style="border: none; box-sizing: border-box; display: block; height: auto; max-width: 100%; transition: all 0.3s ease-in-out 0s; vertical-align: middle;" width="265" /></a></div><div class="article_content_wrapper" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 4px 0px 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 254.609px;"><h2 style="-webkit-box-orient: vertical; -webkit-line-clamp: 4; background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #060606; display: -webkit-box; font-family: "Roboto Slab", serif; font-size: 18px; font-weight: 500; line-height: 22px; margin: 3px 0px 0px; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; overflow: hidden; padding: 0px; text-overflow: ellipsis; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/velonies-tis-protoporias-zefi-kolia-ekdoseis-metaichmio-kritiki/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-transform: inherit; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline;">Prêt-à-porter, μια ιστορία έτοιμη να φορεθεί [Βελονιές της Πρωτοπορίας, Ζέφη Κόλια]</a></h2></div></div></div><div class="col-12" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; flex: 0 0 100%; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px 15px; position: relative; vertical-align: baseline; width: 284.609px;"><div class="design_one article-item" style="align-items: center; background: 0px 0px; border-bottom: none; border-image: initial; border-left: 0px; border-right: 0px; border-top: 0px; box-sizing: border-box; display: flex; flex-direction: column; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><div class="article_thumbnail_wrapper" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: inline-block; margin: 0px; max-width: 180px; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/to-vivlio-toy-mina-maios-2023-parakatathiki-toy-hernan-diaz/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #007bff; cursor: pointer; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline;"><img alt="" class="attachment-post-image-small size-post-image-small wp-post-image" height="190" loading="lazy" src="https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2023/05/parakatathiki-metaixmio-265x190.png" style="border: none; box-sizing: border-box; display: block; height: auto; max-width: 100%; transition: all 0.3s ease-in-out 0s; vertical-align: middle;" width="265" /></a></div><div class="article_content_wrapper" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 4px 0px 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 254.609px;"><h2 style="-webkit-box-orient: vertical; -webkit-line-clamp: 4; background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #060606; display: -webkit-box; font-family: "Roboto Slab", serif; font-size: 18px; font-weight: 500; line-height: 22px; margin: 3px 0px 0px; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; overflow: hidden; padding: 0px; text-overflow: ellipsis; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/to-vivlio-toy-mina-maios-2023-parakatathiki-toy-hernan-diaz/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-transform: inherit; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline;">Το βιβλίο του μήνα, Μάϊος 2023: Παρακαταθήκη, του Hernan Diaz</a></h2></div></div></div></div><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Με δυο λόγια, πρόκειται για μια πολυσχιδή προσωπικότητα, έναν ακούραστο εργάτη του λόγου.</span> Η διαδρομή του από τη βλαχόφωνη κοινότητα γέννησής του μέχρι σήμερα ταυτίζεται με ανάλογες πολλών παιδιών της γενιάς του ή και προηγουμένων γενεών, που ενώ γεννήθηκαν σε κλειστές απομονωμένες κοινότητες, σήμερα όχι μόνο συμμετέχουν ισότιμα στη μετα-μοντέρνα, ανοιχτή κοινωνία, αλλά και αποτελούν διακριτά μέλη της. Ο Αζέλης είναι ένας από τους τελευταίους «εκπροσώπους» αυτής της «μετάβασης» με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Οι προηγούμενες αναφορές δεν θα είχαν ιδιαίτερη αξία, αν δεν σχετίζονταν άμεσα με τη συλλογή διηγημάτων του, <em style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Στις μυλόπετρες του χρόνου</em>, που εκδόθηκε πρόσφατα από το Μεταίχμιο. Ορθότερα, πρόκειται για ένα σπονδυλωτό αφήγημα που δομείται σε επιμέρους σύντομα κείμενα, ένα είδος αυτόνομων, ιδιαίτερα καλοδουλεμένων γλωσσικά και αισθητικά άρτιων μπονζάι διηγημάτων, που παρακολουθούν τις «βιογραφίες» μελών της οικογένειάς του σε βάθος τριών γενεών. Με άλλα λόγια, όσο είναι και ο χρονικός ορίζοντας βιωμάτων που είτε ζήσαμε οι ίδιοι πρωτογενώς είτε «κατασκευάστηκαν» εκ των υστέρων -μέσα από διηγήσεις προσώπων του περιβάλλοντός μας και προσδιορίζουν σε σημαντικό, βαθμό ως ένα ενιαίο σύνολο, την ταυτότητά μας.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Σ΄ αυτόν τον χρονικό ορίζοντα σχεδόν ενός αιώνα εκτείνονται οι ιστορίες που μας διηγείται ο Αζέλης. Είναι λοιπόν ο ίδιος ο Χρόνος που από τη μια επιβάλλει την αλλαγή του ρυθμού της διήγησης ανά διήγημα -και ανάλογα με το περιεχόμενό του- κι από την άλλη αποτυπώνει με ενάργεια αυτό που θα αποκαλούσαμε «αντικειμενικές αλλαγές του περιβάλλοντος» εντός του οποίου έζησαν, έδρασαν και βίωσαν αδιανόητες αλλαγές στις συνθήκες ζωής τους τα οικεία πρόσωπα/ήρωες του συγγραφέα.</p><div class="ocmAds gAdCentered" id="ocm_inline2" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; clear: both; display: inline-block; float: none !important; margin: 20px auto; outline: 0px; padding: 0px; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 880.656px;"><div id="ocm_ad_inline2" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div></div><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Στα διηγήματα του βιβλίου συναιρείται αδιάλυτα και με τέχνη το προσωπικό με το υπερατομικό και τις κοινωνικές δυνάμεις που επιβάλλουν αναπόδραστες και βαθιές αλλαγές κατά τη διάρκεια ενός βίου που κύριο χαρακτηριστικό του αποτελεί η μετάβαση ίδιων προσώπων από την αρχαϊκή στη σύγχρονη κοινωνία.<span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> Πρόκειται για αλλαγές που τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, λαμβανομένης υπόψη και της ιδιαίτερης ιστορίας της χώρας μας (διαρκείς πόλεμοι, εμφύλιος, μετανάστευση), εξέλαβαν εξαιρετικά βίαιο χαρακτήρα. Οπότε και βιώνονται πρωτίστως και εντονότατα συναισθηματικά από τα κοινωνικά υποκείμενα.</span> Μόνο εκ των υστέρων είναι δυνατό να κατανοηθούν σ’ όλη τους την έκταση, την ένταση και τη σημασία. Πολλές φορές μάλιστα, όχι από τα ίδια τα άτομα που τα βίωσαν, αλλά από την επομένη γενιά. Όταν αυτή αποκτά τα αναγκαία διανοητικά εφόδια, μετά από επιτυχημένες εκπαιδευτικά διαδρομές, και είναι σε θέση να κατανοήσει το σύνολο των όρων που σχετίζονται με ό,τι προσδιορίζει η κοινωνική ψυχολογία ως υπέρβαση ενός κοινωνικού gap (κενού), σαν κι αυτό που χωρίζει τους δύο τόσο διαφορετικούς κόσμους (αρχαϊκή/μοντέρνα κοινωνία).</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Ο Αζέλης όμως δεν πέφτει στην παγίδα του «κοινωνιολογείν δια της λογοτεχνίας». Αντιθέτως, μας παραδίδει τριάντα τρεις ιστορίες, αφηγούμενος πραγματικά γεγονότα της ζωής προσώπων της οικογένειάς του, προφανώς και του ίδιου, και αφήνοντας την κοινωνιολογία για τους άλλους. Γεγονότα, που ανάγονται λόγω της συγγραφικής μαεστρίας του αλλά και της τιμιότητας του βλέμματός του σ’ ένα είδος αρχέτυπων της εν λόγω μετάβασης.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Κι αυτό είναι ίσως το κύριο χαρακτηριστικό της δουλειάς του. Ότι μέσα από τη διήγηση οικείων για εκείνον καταστάσεων, μας παραδίδει ένα βιβλίο που επιτρέπει στους αναγνώστες μεγαλύτερης ηλικίας και ιδιαίτερα σ’ όσους είναι παιδιά της εσωτερικής μετανάστευσης (όπως κι εγώ) να ανακαλέσουν στη μνήμη καταστάσεις που τους καθόρισαν. Παράλληλα όμως παρέχει στους νεότερους τη δυνατότητα να γνωρίσουν συνθήκες ζωής και συναισθήματα σημαντικά για τη διαμόρφωση (πνευματική και συναισθηματική) των γονιών και παππούδων τους και εμμέσως των ίδιων. Αν αποδεχτούμε, βέβαια, ότι κάθε «τραύμα» που δημιουργείται ως αποτέλεσμα ψυχικής ταλαιπωρίας των προγόνων μεταβιβάζεται στους απογόνους με κάποιον τρόπο, όπως διδάσκει η ψυχολογία.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ο λόγος του Αζέλη είναι πυκνός και κοφτός. Ενδεικτικά, είναι χαρακτηριστικό πώς στο διήγημα «Λένω» συμπυκνώνει τη ζωή της ομώνυμης ηρωίδας από τη γέννησή της μέχρι και το θάνατό της σε δυο σελίδες.</span> «Η μικρότερη από εννιά αδελφές η Λένω της Αργύρως. Ο πατέρας της τσέλιγκας μετρημένος…είδε στα είκοσι δύο της να φεύγει η τουρκική φρουρά από το ορεινό βλαχοχώρι… στα τριάντα δύο της… στα τριάντα τέσσερα… Στα ογδόντα έξι της αυτά τα κορεσμένα γαλανά μάτια έκλεισαν οριστικά στο υπόγειο διαμέρισμα και το σκευρωμένο της κορμί κατά παραγγελία επέστρεψε στη γη των προγόνων». Μια ζωή σκιτσάρεται με ελάχιστες γραμμές και «το ίχνος της ως ανορθόγραφη επιγραφή στα ελληνικά [μένει] πίσω από την οικογενειακή φωτογραφία: ‘’Σήμερα 16 Νοεμβρίου 1976 απεβίοσε η μητέρα μου. Ε.Α.’’, κι ας μην έμαθε ποτέ η ίδια την επίσημη γλώσσα.».</p><div class="ocmAds gAdCentered" id="ocm_inline3" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; clear: both; display: inline-block; float: none !important; margin: 20px auto; outline: 0px; padding: 0px; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 880.656px;"><div id="ocm_ad_inline3" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div></div><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Πόσες μνήμες δεν μας ξυπνούν αυτές οι ελάχιστες και κομψά τοποθετημένες προτάσεις σε μας τους παλαιότερους; Λέξεις καρφωμένες με το σφυρί, όπως έλεγαν και οι παλιοί μάστορες του λόγου. Και πόσες εικόνες δεν μεταβιβάζουν στα νέα παιδιά! Αυτά που πλέον τείνουν να πιστέψουν ότι η φωτογραφία, δεν είναι παρά ένα ψηφιακό αποτύπωμα οποιασδήποτε ασήμαντης στιγμής κι όχι ένα «έντυπο», που η συνήθεια άλλων εποχών ήθελε να σημειώνονται στη ράχη του τα σημαντικότερα γεγονότων της ζωής ενός ανθρώπου; Πάντα ανορθόγραφα και με τα διστακτικά γράμματα γραφικού χαρακτήρα ανθρώπων μιας εποχής, που η φοίτηση στο σχολείο αποτελούσε πολυτέλεια, όπως μας περιγράφει στα «Μισά γράμματα».</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Είναι ενδιαφέρον ότι ο Αζέλης, ακόμα κι όταν μας διηγείται πρωτογενή βιώματά του, επιλέγει την τριτοπρόσωπη αφήγηση. Είναι ο τρόπος του και μ’ αυτόν πετυχαίνει από τη μια να προσδώσει συγκεκριμένη ατμόσφαιρα στο κείμενά του (κάποιος είναι κάπου κρυμμένος, παρατηρεί με κομμένη ανάσα γεγονότα και συναισθήματα και μας τα μεταφέρει) και από την άλλη λαμβάνει την απαραίτητη «συγγραφική απόσταση» από συνταρακτικά για τον ίδιο γεγονότα, καθιστώντας τα έτσι «κοινά» βιώματα μιας ολόκληρης γενιάς, κάτι που θα ήταν αδύνατο με την πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Αν η συγκεκριμένη επιλογή υπήρξε συνειδητή ή όχι, δεν το γνωρίζουμε, αλλά σε κάθε περίπτωση προσφέρει μια αξέχαστη αναγνωστική εμπειρία.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Το κλίμα που δημιουργείται στα κείμενά του, ως αποτέλεσμα των προηγουμένων, ενισχύεται από ένα ακόμα στοιχείο της γραφής του: τον χαμηλόφωνο χαρακτήρα της. Έτσι, ακόμα και σε διηγήματα που συμβαίνουν τραγικά γεγονότα (π.χ. απώλεια βρέφους, θάνατος του πατέρα μετά από δυστύχημα κλπ.), η κραυγή που προκαλεί ο βαθύς πόνος, πνίγεται στο στήθος των ηρώων του. Κι έτσι, η αξιοπρέπεια με την οποία συνήθως οι φτωχοί, βασανισμένοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα τραγικά συμβάντα της ζωής τους, βρίσκει την καλύτερη δυνατή αποτύπωσή της στη γραφή, ενώ την ίδια στιγμή το περιγραφόμενο γεγονός αυτό καθαυτό αποκτά τις πραγματικά σπαρακτικές διαστάσεις του.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Χαρακτηριστικά παραδείγματα τα διηγήματα «Ο τελευταίος Κόλας» και το «Τελευταίο βλέμμα».</span> Στο πρώτο παρακολουθούμε ένα ζευγάρι οδοιπόρων με το άρρωστο βρέφος τους στην αγκαλιά. Τους περιμάζεψε κάποιο περαστικό φορτηγό στην ερημία της Κατάρας, μετά από ώρες πεζοπορίας μέσα από το δύσβατο, ορεινό μονοπάτι που οδηγεί από το χωριό του στη δημοσία, σε αναζήτηση γιατρού για να σώσει το παιδί τους. Η γυναίκα βρίσκεται στο κουβούκλιο και σφίγγει το φασκιωμένο βρέφος στην αγκαλιά κι ο άντρας στην καρότσα. Έχει αντιληφθεί από ώρα πως δεν αναπνέει πια, αλλά συνεχίζει να το κανακεύει σιωπηρά. Πότε και πώς θα το ανακοινώσει στον άντρα της; Πώς θα ξεστομίσει τη φρικτή φράση στα βλάχικα «κιρί φτσόρλου», που σημαίνει «έσβησε τ’ αγόρι»;</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Στο δεύτερο διήγημα, ο φοιτητής γιος περιμένει «τον άτρωτο» βιοπαλαιστή πατέρα να γυρίσει από τη δουλειά. Τον είδε αξημέρωτα στη συνηθισμένη του στάση, να τρώει μια φέτα ψωμί και να πίνει «με θόρυβο γάλα από το μπρίκι». Ανησυχεί. Είναι τακτικός στα ωράριά του, αλλά σήμερα αργεί. «Να τος όμως, τον βλέπει να κατεβαίνει από το λεωφορείο, περνάει τη διάβαση πεζών, όπως πάντα, κι ύστερα δεν φαίνεται πουθενά». Ο θάνατος μας επισκέπτεται όποτε εκείνος αποφασίσει και μας αφήνει άφωνους με τη σκληρότητα και βιαιότητά του.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Οι ιστορίες που μας διηγείται ο Αγαθοκλής Αζέλης συμπυκνώνουν γεγονότα, συναισθήματα και σκέψεις χιλιάδων ανθρώπων που έζησαν πριν από μας κι οι ζωές τους δεν έχουν πια σχέση με τη δική μας και, πολύ περισσότερο, μ΄ αυτή των επόμενων γενεών. Το κορίτσι που στέλνεται στην Αθήνα, ως οικιακή βοηθός σε σπίτι συγγενών για να γλιτώσει από την πείνα, το αγόρι που πεζοπορεί χιλιόμετρα από το χωριό του για να ανταλλάξει σκαφίδια ζυμώματος στα Γιάννενα με αλάτι ή καλαμποκάλευρο, η απορία που προκαλεί η άγνοια του ραδιοφώνου σ΄ ένα νεοσύλλεκτο χωριατόπουλο, το αεροβάφτισμα, η αδελφή που προτιμούσε να μείνει για πάντα στην «αγγόνα» (παραγώνι) του πατρικού της παρά να νυμφευτεί μακριά απ’ αυτό, οι εκλογές σε κλίμα τρομοκρατίας, το παιδί που μένει πίσω στο χωριό με τη γιαγιά και συναντά τους γονείς του όταν επιστρέφουν για λίγες μέρες κατά τη διάρκεια των εορτών από την μεγάλη πόλη όπου εργάζονται, ο μικρός βλαχόφωνος που στέλνεται σε ολοήμερη «παιδική στέγη», πριν ακόμα πάει στην Α΄ Δημοτικού, όπου όλα του φαντάζουν ξένα και εχθρικά, η ζωή ενός μικρού εσωτερικού μετανάστη στις προσφυγικές αυλές, τα ημιυπόγεια και στενάχωρα διαμερίσματα της Αθήνας, η δυσκολία προσαρμογής του βλαχόφωνου μαθητή στο σχολείο, ο διακριτός δάσκαλος που δίνει ευκαιρίες ζωής και θα λάβει το αντίδωρό του, με την επιλογή του μαθητή να γίνει κι αυτός εκπαιδευτικός και τόσες άλλες ιστορίες…</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">Ιστορίες «με χρώματα και χειρονομίες ανθρώπων που αγαπήσαμε», όπως μας λέει ο Σεφέρης κι ο συγγραφέας επιλέγει να παραθέσει ως προμετωπίδα του βιβλίου του. Αποσπάσματα «μοιρασμένης μνήμης» με την συνοδοιπόρο και σύζυγό του Ελένη, όπως και πάλι σημειώνει στην αφιέρωσή του σ΄ αυτήν και τις κόρες του, «για να γνωρίζουν οι τελευταίες ό,τι δεν γίνεται να θυμούνται».</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 24px; margin: 0px 0px 1rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ο Αγαθοκλής Αζέλης έγραψε για μας ό,τι και εμείς θα θέλαμε να παραδώσουμε στα δικά μας παιδιά, τιμώντας το σκληρό βίο των δικών μας οικείων. Ανθρώπων που κατά τη διάρκεια της ζωής τους, όπως χαρακτηριστικά του έλεγε η μητέρα του και μας εξομολογήθηκε σε συνέντευξή του στο (Thebook.gr), «μόνο από μυλόπετρες δεν με πέρασαν για να με αλέσουν». </span></p></div></div><div class="qodef-e-media" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; box-sizing: border-box; color: #212529; display: inline-block; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px; margin: 0px 0px 17px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top; width: 880.656px;"><div class="qodef-e-media-image" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: inline-block; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top;"><div id="nx-thumb-wrapper" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: initial; background-origin: initial; background-position: 0px 0px; background-repeat: initial; background-size: initial; background: url("https://www.literature.gr/wp-content/uploads/2022/12/Αγαθοκλής-Αζέλης-Στις-μυλόπετρες-του-χρόνου-Μεταίχμιο-2022.jpg") 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: baseline;"><div class="nx-post-meta" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: white; margin: 0px auto; outline: 0px; padding: 44.0312px 0px 0px; position: relative; text-align: center; vertical-align: baseline; width: 616.453px; z-index: 1;"><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-category" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: Roboto, sans-serif; font-weight: 700; letter-spacing: 1.4px; line-height: 18px; margin: 0px 0px 8px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://www.literature.gr/category/kritikes/kritikes-pezografias/" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: rgba(255, 255, 255, 0.76); cursor: pointer; display: block; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 616.453px;">ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΣ</a></div><h2 class="qodef-e-title entry-title" itemprop="name" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: "Roboto Slab", serif; font-size: 32px; font-weight: 500; letter-spacing: 0.2px; line-height: 36px; margin: 0px; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; vertical-align: baseline;">«Μόνο από μυλόπετρες δεν με πέρασαν για να με αλέσουν» </h2><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-author" style="align-items: center; background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; display: flex; justify-content: center; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span class="qodef-e-info-author-label" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Σύνταξη:</span><a class="qodef-e-info-author-link" href="https://www.literature.gr/author/nikossalteris/" itemprop="author" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: white; cursor: pointer; display: block; margin: 0px 0px 0px 6px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-transform: capitalize; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 112.547px;">Νίκος Σαλτερής</a></div><div class="qodef-e-info-item qodef-e-info-date entry-date published updated" itemprop="dateCreated" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a itemprop="url" style="background: 0px 0px transparent; border: 0px; box-sizing: border-box; color: inherit; cursor: pointer; display: block; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; transition: color 0.2s ease-out 0s; vertical-align: baseline; width: 616.453px;">11 December 2022</a></div></div><br /></div></div></div><p><span face="-apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"" style="background-color: white; color: #212529; font-size: 16px;"> </span></p><div class="qodef-e-content" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; box-sizing: border-box; color: #212529; display: inline-block; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, "Segoe UI", Roboto, "Helvetica Neue", Arial, "Noto Sans", sans-serif, "Apple Color Emoji", "Segoe UI Emoji", "Segoe UI Symbol", "Noto Color Emoji"; font-size: 16px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; vertical-align: top; width: 880.656px;"><div class="qodef-e-text" style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><h2 style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #060606; font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 24px; font-weight: 500; line-height: 30px; margin: 0px 0px 0.5rem; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><em style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background: 0px 0px; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: bolder; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> </span></em></h2></div></div>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-86718217156506157242023-05-04T22:41:00.001+03:002023-05-28T09:16:38.652+03:00Προσωπικές ιστορίες (του Βαγγέλη Καραμανωλάκη)<p><a href="https://www.oanagnostis.gr/prosopikes-istories-toy-vaggeli-karamanolaki/?fbclid=IwAR0s0iSXvALWptbqVKCQAgMdu2Z3aXjook9HcS8NwzcyvAsu31yKQJ8jcns" target="_blank">https://www.oanagnostis.gr/prosopikes-istories-toy-vaggeli-karamanolaki/?fbclid=IwAR0s0iSXvALWptbqVKCQAgMdu2Z3aXjook9HcS8NwzcyvAsu31yKQJ8jcns</a> </p><p><br /></p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Πώς μιλάς για το οικογενειακό παρελθόν; Πώς ξαναγυρίζεις πίσω σε όσα σε σημάδεψαν, ειδικά σε εκείνα που δεν έζησες; Εκείνα που ήλθαν από ένα μακρινό αλλά και τόσο κοντινό χρόνο, εκείνα που άκουσες από τις ψιθυριστές φωνές των δικών σου, τα πρωινά που ξύπναγες και στο διπλανό δωμάτιο συζητούσαν όσα δεν χρειάζονταν να ξέρεις; Πώς αναμετριέσαι με εκείνα που έρχονται ακόμη απρόσκλητα στον ύπνο σου, σκηνές από ένα παρελθόν που δεν έζησες, και γι’ αυτό τόσο αμετάκλητο και καθοριστικό; Πώς ανασυνθέτεις όλον αυτόν τον κόσμο των υλικών κληρονομιών που γέμισαν την παιδική ηλικία, έπιπλα, φωτογραφίες, μικροαντικείμενα μιας καθημερινότητας που ήταν μια φορά;</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Το βιβλίο του Αγαθοκλή Αζέλη είναι ένας αποχαιρετισμός σε έναν κόσμο που πια δεν υπάρχει. Σε έναν κόσμο περίεργων ονομάτων και μια άγνωστης γλώσσας που χάθηκε μαζί με τις ορεσίβιες βλάχικες κοινότητες, σε έναν κόσμο που έγινε πια τουριστικό προϊόν, φολκλορικές ενδυμασίες και μαθήματα λαογραφικών συλλόγων. Έναν κόσμο που έσβησε μαζί με τους εκπροσώπους του, τους γονείς και τους παππούδες, κι όλους εκείνους τους συγγενείς που βρεθήκαν μαζί σε ξεχασμένες πια συνάξεις και τραπεζώματα. Βρέθηκαν για να χαθούν έπειτα για πάντα, όταν τα σκοινιά που τους έδεναν μαζί δεν άντεξαν πλέον, όταν ο φάρος της κοινής καταγωγής έσβησε, για να ταξιδέψουν στα σκοτάδια της δικής τους θάλασσας. Ο Αζέλης θέλησε τώρα να ανάψει ξανά αυτό το φως. Είχε την επιθυμία να φωτοδοτήσει αυτό τον φάρο φέρνοντας κοντά του πάλι ξεχασμένες λέξεις και στάσεις, να ξαναδώσει ζωή και χρώμα στα ναυάγια των μικρών πλοίων που κάποτε διέσχιζαν τη θάλασσα των παιδικών ονείρων του, να αναζητήσει τη ρίζα του. Και να μιλήσει για τα καλά αλλά και για τα άσχημα. Γιατί το βιβλίο αυτό, κατά τη δική μου ανάγνωση, μιλάει κυρίως για ένα τραύμα. Για ένα βαθύ διαγενεακό τραύμα, όπως το όρισε η βλαχοφωνία αλλά και η φτώχεια, οι κλειστοί ορίζοντες ενός κόσμου που έζησε και διατηρήθηκε για αιώνες χάρη στη σταθερότητα και την ακινησία του. Κι ο Αζέλης γράφει για όλα αυτά γιατί δεν έχουμε άλλον τρόπο να ξορκίζουμε ό,τι μας τρώει παρά τον λόγο, δεν έχουμε άλλο τρόπο να αντιμετωπίσουμε το τραύμα παρά μόνο μιλώντας το, δίνοντάς του νόημα και υπόσταση.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;"><strong style="box-sizing: border-box;">Σπονδή στη μακρά διάρκεια</strong></p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Το βιβλίο του είναι μια σπονδή στη μακρά διάρκεια. Στη μακρά διάρκεια όπως την όρισαν το ορεινό τοπίο και η φύση και όπως η ίδια καθόρισε τους τρόπους επιβίωσης και παραγωγής σε ένα κόσμο όπου η φτώχεια ήταν καθεστώς, σε μια περίκλειστη κοινωνία με κανόνες και όρια, θεσμοθετημένες πρακτικές και στάσεις ζωής. Σε μια κοινωνία που ζούσε ακολουθώντας τους κανόνες που η φύση όριζε, συμφιλιωμένη με τη φθορά και τον θάνατο, όπως αποτυπωνόταν, λ.χ., στην παιδική θνησιμότητα ή στα θύματα των πολέμων. Κανόνες και όρια, πρακτικές και στάσεις που σκόρπισε μακριά σαν τραπουλόχαρτα η δημιουργία των εθνικών κρατών και κυρίως ο 20ός αιώνας και οι πολλαπλές διαδρομές του. Ο σταθερός κόσμος των προγόνων του συγγραφέα γκρεμίστηκε μέσα από τη δημιουργία εκείνων των δικτύων που βάθαιναν την ύπαρξη και συνοχή του εθνικού κράτους –εκπαίδευση, θρησκεία, στρατός– ενώ παράλληλα έθετε τους πολίτες του σε μια αέναη κίνηση, πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, εσωτερικοί και εξωτερικοί μετανάστες στις μεγαλουπόλεις όλης της γης. Η πολεμική δεκαετία και η υποχρεωτική στρατολόγηση, η εγκατάσταση των μικρασιατών προσφύγων, η δικτατορία του Μεταξά και η απαγόρευση της βλαχοφωνίας, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και η Κατοχή, ο Εμφύλιος, η αστυφιλία και η εξωτερική μετανάστευση διέλυσαν σταδιακά αυτό τον κόσμο. Στη δεκαετία του 1960 το τέλος του σημαδεύτηκε από τη μετάβαση σε μια καινούργια περίοδο, την ίδια ώρα που μια νέα γενιά ερχόταν στο φως, μια γενιά μετέωρη ανάμεσα στο παλιό και σε εκείνο που ερχόταν. Γιατί ο Αζελής ανήκει σε μια γενιά που έζησε ίσως τις μεγαλύτερες πολιτισμικές και τεχνολογικές αλλαγές του 20ού αιώνα, που άλλαξε και αλλάζει δραματικά τη ζωή της σε σχέση με τις προηγούμενες. Μια γενιά που σε σχέση με όσες την ακολούθησαν έχει το προνόμιο, αλλά και το μειονέκτημα θα έλεγε κανείς, να θυμάται την προηγούμενη κατάσταση. Μια γενιά που φτάνοντας τώρα πια κοντά στα 60 κάνει τους δικούς της απολογισμούς, αναζητά να μιλήσει για εκείνα που την σημάδεψαν. Κι έτσι, μοιραία, δεν μπορεί παρά να επιστρέφει στα γονικά της. Γιατί όταν μιλάμε γι’ αυτά, μιλάμε στην πραγματικότητα για εμάς. Κι όταν προσπαθούμε να καταλάβουμε τα άγνωστα και τα ανείπωτά τους, και πάλι στα δικά μας αφανέρωτα επιστρέφουμε. Εμείς που πια είμαστε σε μια ηλικία που μπορούμε να γίνουμε πλάστες και γονείς των γονιών μας στις ιστορίες μας. Και που ξέρουμε πως έχουμε το θλιβερό προνόμιο να είμαστε οι τελευταίοι που μπορούμε να μεταφέρουμε ζωντανά την, έστω και μικρή, εμπειρία μας από έναν κόσμο που έσβησε στα παιδιά μας που ακολουθούν.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Πότε αλήθεια γνωρίζουμε καλύτερα εκείνους που μας έφεραν στον κόσμο; Σκέφτομαι συχνά –και το βιβλίο του Αζέλη μού το επιβεβαιώνει– όταν εκείνοι πεθάνουν, όταν η φυσική τους παρουσία στη ζωή μας παύει να υφίσταται. Και σκέφτομαι αυτό το παράδοξο όχι μόνο γιατί ο θάνατος των γονιών μας γεννά πάντα ένα ενδιαφέρον για τη ζωή τους, γι’ αυτά που δεν ξέρουμε ή δεν θέλησαν ποτέ να μας πουν, ούτε γιατί η απουσία τους μας επιτρέπει να μπορούμε να φανταζόμαστε χωρίς τον φόβο της δικής τους διάψευσης. Αλλά γιατί ο θάνατός τους συνιστά ένα φυσικό όριο, μια τομή που σου επιτρέπει να γυρίσεις πίσω και να αναστοχαστείς τη ζωή τους, μπορώντας πια μέσα από τη δική σου εμπειρία να την καταλάβεις καλύτερα, να συμφιλιωθείς με τα μυστικά και τα ψέματα, αλλά και να αποδεχτείς την ιδέα ότι ποτέ δεν θα τα μάθεις όλα.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Ο κόσμος των δικών μας είναι πάντα μια αφόρμηση αλλά και ένα όριο. Η αφόρμηση να προχωρήσεις μπροστά, να δικαιώσεις τις προσδοκίες τους, αλλά παράλληλα και ένα όριο, το πόσο πραγματικά μπορείς να τους υπερβείς, να γίνεις κάτι άλλο, κάτι διάφορο και εντέλει κάτι ξένο από εκείνους. Πόσο δύσκολο είναι να τους ξεπεράσεις; Σκέφτομαι έναν από τους πρωταγωνιστές του βιβλίου του Αζέλη, εκείνον τον νεαρό εγγονό που βρέθηκε με χίλιους κόπους υποψήφιος διδάκτορας στη Βιέννη, γυρνώντας καλοντυμένος και μιλώντας για ποίηση και ιστορία, την ίδια ώρα που μέσα του προσπαθούσε να τακτοποιήσει μια σειρά από αναμνήσεις από τα φτωχικά χρόνια στο χωριό του και έπειτα στην πόλη, σε μια ζωή προσδιορισμένη από την καταγωγή και την ταξική θέση των δικών του.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;"><strong style="box-sizing: border-box;">Λιτότητα και αξιοπρέπεια</strong></p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Σήμερα, μέσα από το ανά χείρας βιβλίο, μιλάει για όλα αυτά μέσα από έναν άλλο τρόπο, εκείνο της τέχνης. Με μια συλλογή κειμένων που αποπνέουν δύο χαρακτηριστικά που με συγκινούν βαθύτατα: λιτότητα και αξιοπρέπεια. Στα κείμενά του δεν περισσεύει τίποτα, αρκεί να διώξεις ή να προσθέσεις μια λέξη για να γκρεμιστεί το οικοδόμημα. Το κείμενό του αποπνέει τη λιτότητα του τοπίου αλλά και της ζωής των ανθρώπων που τον ενέπνευσαν. Μια λιτότητα εκφραστικών τρόπων αλλά και συναισθημάτων. Η αφήγησή του περιγράφει τα όσα βίωσαν οι άνθρωποι χωρίς διόλου να θέλει να εκβιάσει το συναίσθημα, αντιθέτως, αντιμετωπίζοντάς το ως μια φυσική συνέχεια, ως τις κινήσεις εκείνες που υπαγόρευσε ο χρόνος και οι κοινωνικές συνθήκες. Μου αρέσει η φράση «ιστορίες μπονζάι», γιατί ακριβώς παραπέμπει στην υλικότητα της γραφής, στην τρυφερότητα, στο χάδι του συγγραφέα στους ήρωές τους. Στις μικρές ιστορίες του βιβλίου άνθρωποι υπακούουν στις δικές τους επιθυμίες, αλλά και όλα όσα ενστάλαξαν μέσα τους νοοτροπίες και αντιλήψεις εκατοντάδων χρόνων.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Όλα όσα περιγράφω παραπάνω συνδέονται με μια άλλη λέξη, την αξιοπρέπεια. Ο κόσμος που περιγράφει ο Αζέλης είναι ένας κόσμος της αντοχής. Ένας κόσμος που έμαθε να αντέχει μέσα από τη σιωπή, που είχε τη σοφία να προσαρμοστεί στις καταστάσεις που άλλαξαν χωρίς κραυγές, αλλά με τη στωικότητα που χαρακτηρίζει κάθε έμβιο ον που ξέρει πως για να επιβιώσει θα πρέπει να αποδεχτεί το πεπρωμένο του και να δράσει ανάλογα. Αυτοί οι άνθρωποι που περιγράφει πέρασαν μέσα από τις μυλόπετρες του χρόνου, της ιστορίας θα έλεγα, έζησαν διώξεις και αποκλεισμούς, έζησαν ξεριζωμούς και το σβήσιμο της ίδιας της ταυτότητάς τους, της γλώσσας τους. Και όμως άντεξαν, όπως τα δέντρα μέσα στη βροχή, μετρώντας απώλειες και κέρδη. Άντεξαν όπως το παιδί εκείνο που δεν το έβαλε ποτέ κάτω στις κοροϊδίες των συμμαθητών του.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Γιατί άραγε να μας ενδιαφέρουν, εντέλει, αυτές οι προσωπικές ιστορίες; Γιατί να μας ενδιαφέρουν αυτές οι μικρές ιστορίες του παιδιού που έμαθε να βλέπει τους γονείς του στις γιορτές και στις σχόλες, επιστρέφοντας από τις μεγάλες πόλεις, του κοριτσιού που βρέθηκε υπηρέτρια σε συγγενείς, της γυναίκας που κουβαλούσε νεκρό το παιδί της χωρίς να μπορεί να το πει στον άντρα της, η δυσκολία ενός βλαχόφωνου παιδιού στο σχολείο και στις κοροϊδίες των συμμαθητών του; Γιατί, όπως γίνεται στην αληθινή λογοτεχνία, οι ιστορίες του συνομιλούν με το βαθύτερο έσω χιλιάδων ανθρώπων, καταφέρνουν να επεξεργαστούν μνήμες, βιώματα και διηγήσεις, δίνοντας τους πλέον μια δεύτερη ζωή. Γιατί μπορούν ακριβώς μέσα από την τέχνη να ξεφύγουν από το ατομικό και να αγγίξουν το συλλογικό, να γίνουν όχημα για να εκφραστεί ο άλλος. Και έτσι η τέχνη λειτουργεί παρηγορητικά αλλά και παράλληλα απελευθερωτικά, σου επιτρέπει να πενθήσεις αλλά και να προχωρήσεις.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">Επιστρέφω στις μυλόπετρες: Σκέφτομαι τους ήρωες του Αζέλη, τα όσα βίωσαν, τις δύσκολες εμπειρίες. Και ξαναγυρνώ σε μια σκέψη που με απασχολεί πολλά χρόνια τώρα. Πως αυτοί οι άνθρωποι, που πέρασαν του λιναριού τα πάθη, οι άνθρωποι που μας γέννησαν, που κράτησαν ως το μεγαλύτερο επίτευγμα την επιβίωσή τους, που έζησαν πολλές φορές τον φόβο και τον αποκλεισμό, υπερασπιζόμενοι μια σιωπηλή μα τόσο εύγλωττη αξιοπρέπεια, αυτοί οι άνθρωποι που υπήρξαν νικητές και ηττημένοι μαζί, δεν θέλησαν μέσα από τις δικές τους στερήσεις και βάσανα να μας διδάξουν τον θυμό, αλλά μας έδειξαν τη δοτικότητα και την έγνοια για τους άλλους.</p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;"> </p><p style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #222222; font-family: Verdana, BlinkMacSystemFont, -apple-system, "Segoe UI", Roboto, Oxygen, Ubuntu, Cantarell, "Open Sans", "Helvetica Neue", sans-serif; font-size: 15px; margin-bottom: 26px; margin-top: 0px; overflow-wrap: break-word;">(* )<em style="box-sizing: border-box;">Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης είναι ιστορικός (ΕΚΠΑ – ΑΣΚΙ)</em></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><em style="box-sizing: border-box;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjBb3LJfTtbjZvX_Vzuvqd504CJtcOBkY1kCv73Lh8TBNrbOg8SofODpNZXlq2wSia9163feUYn-mTmUPH-Y9rHsCenMsYVAr4JJ_YOZR4UU28S1yIA7HWinbWR3QnaLlds1jTDlqeJedh-j-PRn8jbsiROtVfMBZNXPueDhaIPNLuGjqpPElIGxkVSoA/s913/%CE%9A%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%91%CE%9D%CE%A9%CE%9B%CE%86%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A6%CE%A9%CE%A4.%CE%9F%CE%91%CE%A1%CE%9F%CE%A5%CE%A3..jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="913" data-original-width="696" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjBb3LJfTtbjZvX_Vzuvqd504CJtcOBkY1kCv73Lh8TBNrbOg8SofODpNZXlq2wSia9163feUYn-mTmUPH-Y9rHsCenMsYVAr4JJ_YOZR4UU28S1yIA7HWinbWR3QnaLlds1jTDlqeJedh-j-PRn8jbsiROtVfMBZNXPueDhaIPNLuGjqpPElIGxkVSoA/w153-h200/%CE%9A%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%91%CE%9D%CE%A9%CE%9B%CE%86%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A6%CE%A9%CE%A4.%CE%9F%CE%91%CE%A1%CE%9F%CE%A5%CE%A3..jpg" width="153" /></a></em></div><em style="box-sizing: border-box;"><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFXVITWCOe2nRvIwd64IoEQVHrIspacvVMzWaz4KUZ2yJ-YWqbxudRM5N5yx6soqATORjS3nmACClLD54QHVWg3Q7X7byx2EcmdGnm6XiboaTpF2eYzTCJsld34V2s3gTEC4s4K1dBd0WlDagqx_rZx6CIEt61LlM9NUZWhshme2b4EAI5qSQzbvp9jA/s300/%CE%9A%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%91%CE%9D%CE%A9%CE%9B%CE%86%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A6.%CE%92%CE%99%CE%92%CE%9B..jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="200" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFXVITWCOe2nRvIwd64IoEQVHrIspacvVMzWaz4KUZ2yJ-YWqbxudRM5N5yx6soqATORjS3nmACClLD54QHVWg3Q7X7byx2EcmdGnm6XiboaTpF2eYzTCJsld34V2s3gTEC4s4K1dBd0WlDagqx_rZx6CIEt61LlM9NUZWhshme2b4EAI5qSQzbvp9jA/w133-h200/%CE%9A%CE%91%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%91%CE%9D%CE%A9%CE%9B%CE%86%CE%9A%CE%97%CE%A3%20%CE%A6.%CE%92%CE%99%CE%92%CE%9B..jpg" width="133" /></a></div><br /></em><p></p><p><br /></p><p><br /></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-11039281270328987292023-04-18T14:50:00.002+03:002023-04-18T22:57:52.995+03:00Νίκος Βατόπουλος, Ένα παιδί μεγαλώνει στην Αθήνα 1934-1944, Αθήνα, Μεταίχμιο 2022.<p> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Μερικά
βιβλία δίνουν την εντύπωση ότι παρουσιάζοντας χαμηλόφωνα σημαντικά πράγματα, αυτά
αποκτούν την ένταση που τους αρμόζει. Τούτο συμβαίνει με το τελευταίο βιβλίο
του Νίκου Βατόπουλου. Ο εκλεκτός δημοσιογράφος και συγγραφέας δεν σκεπάζει με
την φωνή του τα γεγονότα, αντιθέτως την θέτει στην υπηρεσία τους, κερδίζοντας
τελικά η ίδια από την ποιότητα των εκφραζομένων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Το
θέμα του βιβλίου είναι η παρουσίαση ενός πανοράματος της ζωής στην Αθήνα, όπως αυτή
φωτίζεται από τις καταγραφές στο ημερολόγιο ενός παιδιού, του πατέρα του
συγγραφέα, για μια δεκαετία, συνοδευόμενες από ερμηνευτικές αναστοχαστικές προεκτάσεις
του Ν. Βατόπουλου. Κι αν οι πληροφορίες του ημερολογίου ως πρωτογενούς ιστορικής
πηγής είναι πολύτιμες, οι αναστοχασμοί του συγγραφέα αξιοποιούν το υλικό σε ευρύτερο
πλαίσιο, μεταξύ άλλων σε εκείνο του αγαπημένου του αντικειμένου, του αθηναϊκού
άστεως.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Το
ημερολόγιο προσφέρει πληροφορίες για τον τρόπο ζωής, τις κατοικίες, την λειτουργία
της γειτονιάς στην ζωή των κατοίκων, στις φιλίες, στο παιγνίδι, στην κατάσταση
την εποχή της κατοχής μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, την ιδιαίτερη σημασία της
εκπαίδευσης και του οργανωμένου σε συλλόγους αθλητισμού για την διαμόρφωση της προσωπικότητας
ενός παιδιού και την εξέλιξή του, με συγκεκριμένη αναφορά στη Λεόντειο αφενός
και στον Σπόρτιγκ αφετέρου. Οι σημαντικότερες από αυτές τις πληροφορίες έχουν
ανθολογηθεί από τον Ν. Βατόπουλο και παρουσιάζονται με λειτουργικό τρόπο. Θεωρούμε
όμως ότι αξίζει να δοθεί έμφαση στους αναστοχασμούς του τελευταίου, οι οποίοι
χρησιμοποιούν ως εφαλτήριο το ημερολόγιο: αναστοχασμούς υπαρξιακούς, για την
μνήμη και την λήθη, για τις αξίες, για την εκπαίδευση και τόσα άλλα θέματα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ένας
πρώτος αναστοχασμός τον οποίο θα θέλαμε να επισημάνουμε, αφορά στη συσχέτιση
των ημερολογιακών καταγραφών με την μνήμη: «Υπάρχουν οι καταγραφές. Όσο πιο
λίγοι θυμούνται, τόσο ο χρόνος θα γίνεται άπιαστος σαν να ήταν έτσι από πάντα ή σαν να μη συνέβη ποτέ. Κενό. Όσο εκλείπει η ζώσα
μνήμη, η μικροϊστορία αυθαιρετεί. Κάποιοι κατέγραφαν (και καταγράφουν) την
καθημερινότητά τους, αλλά είναι ελάχιστοι. Οι πιο πολλοί αποχαιρετούν τον κόσμο
αφήνοντας ελάχιστα τεκμήρια.» (σ. 18.) Για να εστιάσει ακολούθως στην πρόσφατη
συγκυρία του κορωνοϊού: «Και ίσως και τα δικά μας ιστορικά ορόσημα, ανάμεσά
τους η πανδημία του κορονοϊού - αυτή ίσως πιο πολύ από καθετί άλλο-, να ορίζουν
τις νέες αφετηρίες, να βαθαίνουν τις παλιές ρήξεις, να ανοίγουν τα νέα χάσματα,
που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και αυτά είναι αναγκαία, να
ξεθωριάζουν τις περασμένες εποχές που γλιστρούν προς τα πίσω. Τόσο απλά, ο
κόσμος γυρίζει και οι γενιές οι περασμένες συνωθούνται στα μετόπισθεν,
εξαϋλώνονται, λησμονιούνται.» (σ. 19)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ποια
είναι όμως η αξία των καταγεγραμμένων ημερολογιακών αφηγήσεων, δεδομένου ότι
είναι αναπόφευκτη η επίδραση του συναισθήματος σε αυτές; «Όλες οι αφηγήσεις […]
είτε είναι αυθόρμητες και αβίαστες είτε προσεκτικά σχεδιασμένες, βάφονται με το
χρώμα του συναισθήματος, ακόμα και όταν τεκμηριώνονται ως αντικειμενικές. Είναι
- συχνά- απέλπιδες προσπάθειες επιβίωσης σε τοπία λήθης, σε αχανή πεδία μετά τη
μάχη, με τα άλογα σφαγιασμένα και αυτά. Αυτές οι απεγνωσμένες απόπειρες αναστήλωσης
των όποιων λειψάνων έχουν κάτι αδιόρατα φωτεινό μέσα την πένθιμη ιεροτελεστία
τους. Γαντζώνονται από την πεποίθηση ότι ο χρόνος δεν θα επέλθει σαρωτικός.
Είναι όμως αυτή η ενδόμυχη παραδοχή συχνά ανομολόγητη. Ανομολόγητη παραμένει
συχνά η σκέψη ότι εντέλει γεννιόμαστε για να ξεχαστούμε, και είναι αυτή η σκέψη
που ωθεί στην εξόρυξη των κοιτασμάτων της μνήμης. Περισσότερο από κάθε τι άλλο
είναι ένα έναυσμα για μια οριοθέτηση του εαυτού στη χοάνη του χρόνου.» (σ. 19-20)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Πολύ
ενδιαφέρων είναι και ο προβληματισμός σχετικά με την σημασία που είχε η ύπαρξη
φυσικών καταλοίπων μνήμης στην εποχή πριν από το διαδίκτυο: «Για τις γενιές που
ενηλικιώθηκαν στην εποχή πριν από το διαδίκτυο, η ύπαρξη φυσικών τεκμηρίων,
καταλοίπων, σε κάθε μορφή, είναι απολύτως φυσιολογική και αναμενόμενη συνθήκη.
Η μνήμη ορίζεται από το συναίσθημα πού γεννά αυτή η πεποίθηση. Ότι δηλαδή θα
υπάρξει μια σκυταλοδρομία παράδοσης κειμηλίων από τη μια γενιά στην άλλη. Είναι
μια αντίληψη που διατρέχει την ιστορία του πολιτισμού. Και, από την άλλη, είναι
μια επιβεβαίωση πως αυτό που πέρασε άφησε ίχνη, που και αυτά υπόκεινται στους
νόμους της φθοράς.» (σ. 20)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ιδιαίτερη
έμφαση δίνει ο συγγραφέας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στην συναισθηματική
και κοινωνική αξία του ημερολογίου για το συγγράφον υποκείμενο: «Η ιδέα του
ημερολογίου είναι πολύ παλιά, χάνεται στους αιώνες, έχει πάντα να κάνει με δύο
ισχυρές, αλληλένδετες και αντιφατικές δυνάμεις. Από τη μια, με την ανάγκη
υπεράσπισης του εαυτού, με την ανέλκυση του εαυτού σε καθεστώς υψίστης
σημασίας, με την αναμόχλευση και την εξόρυξη των μύχιων συναισθημάτων και, από
την άλλη, με την έμμεση συνομιλία με τον κόσμο, την κοινωνία, το ανθρώπινο
γένος, αυτό που προϋπήρξε, αυτό που μας περιβάλλει, αυτό που θα έρθει όταν
εμείς θα έχουμε κυλήσει στη χώρα της λήθης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Συνεπώς,
το ημερολόγιο δεν είναι μια απλή υπόθεση. Προϋποθέτει αυτές τις δύο δυνάμεις,
την κατάφαση στην καθημερινότητα που σε ορίζει και την ταυτόχρονη παράδοσή της
σε ένα συνεχές του χρόνου, μέσα στο οποίο εσύ θα εξαιρείσαι ως φυσική παρουσία,
ωστόσο θα εκπροσωπείσαι με κατάλοιπα των καθημερινών εγγραφών σου.» (σ. 31)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Όμως
οι καιροί αλλάζουν και μαζί τους μεταβάλλονται οι νοοτροπίες, οι συνήθειες και
οι αξίες των ανθρώπων. Πώς θα μπορούσε να μείνει άθικτη και η συνήθεια της ημερολογιακής
καταγραφής; «Αναρωτιέμαι ποιοι κρατούν ημερολόγιο σήμερα. Ασφαλώς υπάρχουν τα
μπλογκ, υπάρχουν τα κοινωνικά δίκτυα, υπάρχουν τα βίντεο που φτιάχνει ο καθένας
για τη ζωή του, αλλά απουσιάζει η διαμεσολάβηση του ενδιάμεσου απτικού
πολιτισμού που είναι το χαρτί, η γραφική ύλη, ο γραφικός χαρακτήρας, η
ιδιαίτερη εκείνη πολιτισμική ώσμωση του χρόνου με την ύλη. Ο χρόνος πλέον
βιώνεται σε άλλη διάσταση, κυριαρχεί το εδώ και τώρα. Έχει χαθεί η αξία της
προσμονής, και μαζί έχει συρρικνωθεί ως μη σημαντική η διαστολή του χρόνου,
εκείνη που μπορούσε να συμπεριλάβει τον εαυτό σε καθεστώς αναμονής.» (σ. 31-32)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Όντας
κατά τεκμήριο ένας διακεκριμένος «αθηνολόγος», ο οποίος μελετά με εμβρίθεια την
πρωτεύουσα στην διαχρονική εξέλιξή της, δεν θα μπορούσε να παραλείψει μια
εντυπωσιακή παρατήρηση για μια καθοριστική δομική μεταβολή στην καθημερινή ζωή της
Αθήνας, η οποία σχετίζεται με τις νέες συνθήκες δόμησης και διαβίωσης: «Η
απουσία των παιδικών φωνών από τους δρόμους της Αθήνας, τις τελευταίες
δεκαετίες, συνιστά μία τεράστια αλλαγή στην καθημερινότητα και τη φυσιογνωμία
των συνοικιών, μια βαθιά και πολυδιάστατη μεταβολή που ίσως έχει υποτιμηθεί. Η
Αθήνα έχει γίνει μια εσωστρεφής πόλη, κυρίως στις συνοικίες, εκεί δηλαδή που
υπήρχε ημιδιαφάνεια, απουσία επιθυμητής ιδιωτικότητας, συχνά ημιυπαίθριος βίος.
Είναι μία σιωπηλή επανάσταση που έχει να κάνει όχι μόνο με τη φυσική εξέλιξη
της ζωής αλλά και με τον τρόπο που δομήθηκαν οι συνοικίες, με κάλυψη των
οικοπέδων σε απαράδεκτο βαθμό. Η πύκνωση της ζωής, το αυτοκίνητο σε κάθε δρόμο
και το πλήθος των δραστηριοτήτων και υποχρεώσεων με το οποίο έχουν φορτωθεί τα
παιδιά έχουν όλα συμβάλει στο να αποσυρθεί η παιδική φωνή από τους δρόμους των
αθηναϊκών συνοικιών.» (σ.117) Στο να αποσυρθεί η φωνή των παιδιών που όλο
λιγοστεύουν με την δημογραφική συρρίκνωση, θα συμπληρώναμε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;">Ολοκληρώνοντας
τις λιγοστές επιλεκτικές επισημάνσεις από το πολύπλευρο βιβλίο του Νίκου
Βατόπουλου θα θέλαμε να επαναλάβουμε ότι πρόκειται για ένα σπουδαίο
αξιανάγνωστο πόνημα, το οποίο εκτός από τις πολυάριθμες πληροφορίες για την ζωή
στην πρωτεύουσα κατά την δεκαετία 1934-1944,<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>προσφέρει μια συστηματική διακριτική μεθοδολογία εξωτερικής παρατήρησης,
του κόσμου, και εσωτερικής υπαρξιακής αναζήτησης της θέσης του ατόμου μέσα σε
αυτόν, στον χωροχρόνο του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; text-indent: 36pt;">Αγαθοκλής
Αζέλης</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36pt;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJRt6yGeRIFlyFPPgQ_JflcZ5Jj3HufpqpySkUAeNscaqhPMt98UunqGi45dz1v-4Ecckpv_hFOoURTrD-rndxPUz5Ad5OHj9NUIeWAiyZV2rGOhxfQjfE5KKkwOQI6xNRCL5vrddjqLI5tUDGWeSoAt1Ld08D037813VV3Ak3PQb8a_0xaHUTB_qAdA/s1875/%CE%92%CE%B1%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82,%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1875" data-original-width="1875" height="356" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJRt6yGeRIFlyFPPgQ_JflcZ5Jj3HufpqpySkUAeNscaqhPMt98UunqGi45dz1v-4Ecckpv_hFOoURTrD-rndxPUz5Ad5OHj9NUIeWAiyZV2rGOhxfQjfE5KKkwOQI6xNRCL5vrddjqLI5tUDGWeSoAt1Ld08D037813VV3Ak3PQb8a_0xaHUTB_qAdA/w371-h356/%CE%92%CE%B1%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82,%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" width="371" /></a></div><br /><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; text-indent: 36pt;"><br /></span><p></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-77877485868185615082023-04-17T01:40:00.001+03:002023-04-17T01:41:51.620+03:00Λίνα Φυτιλή, Χρυσός κήπος, Άλτιν μπαχτσεσί, μυθιστόρημα, βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ, Αθήνα 2023.<p> </p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 191.4pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">«Ο χρόνος αναδιπλώνεται σ’
έναν κόσμο ασταμάτητο και τρέχει με πόδια ακούραστα, γράφει και σβήνει, όπως εμείς
γράφαμε κάποτε πάνω στην πλάκα με το κοντύλι και σβήναμε με το σφουγγαράκι.
Τότε δεν ξέραμε ότι η ζωή γράφεται από χρόνο σε χρόνο, από μέρα σε μέρα, από
ώρα σε ώρα. Αγνοούσαμε τον καιρό. Μα στο τέλος θυμάσαι μόνο όσα δεν έκανες, όσα
έμειναν στη μέση, τ’ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανεδαφικά σχέδια
του μυαλού σου…»<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 191.4pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">(σ. 220)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Με
αμείωτο ενδιαφέρον και με μια ανάσα είχα την χαρά να διαβάσω το νεοεκδοθέν
μυθιστόρημα της Λίνας Φυτιλή που δίπλα στον ελληνικό τίτλο φέρει και την
μετάφρασή του στα τουρκικά, καθώς άλτιν μπαχτσεσί ονόμαζαν την εύφορη πεδιάδα
του Αλμυρού Βόλου οι παλιοί Οθωμανοί κυρίαρχοι. Ο τίτλος δεν είναι τυχαίος,
καθώς ενσωματώνει την ιστορική μετάβαση από τα τσιφλίκια της οθωμανικής
περιόδου σε εκείνα της ενσωμάτωσης της Θεσσαλίας στην ελλαδική επικράτεια,
μετάβαση η οποία γεννά την επιθυμία και τη σκέψη για την αποκατάσταση των
μικροκαλλιεργητών μετατρέποντάς τους σε μικροϊδιοκτήτες γης. Ο αγώνας των αγροτών,
ιδιαιτέρως ο πρωτοποριακός ρόλος ορισμένων προσώπων, τα οποία θα αξιοποιήσουν τα
μεταρρυθμιστικά σχέδια των κυβερνήσεων του Ελευθερίου Βενιζέλου για διανομή
γης, ίδρυση αγροτικής τράπεζας και επιστημονικής στήριξης των αγροτών για
αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό των καλλιεργειών. Κομβικό ρόλο σε αυτόν τον
αγώνα διαδραμάτισε ο Ηλίας Φυτιλής, ο οποίος διακατεχόταν από το συνεταιριστικό
όραμα, στο οποίο διέθεσε δυνάμεις, χρόνο, τον αλύγιστο χαρακτήρα του και την
αγάπη του για την γη και τον χειμαζόμενο αγροτικό κόσμο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Δεν
πρόκειται για συνωνυμία της συγγραφέως με τον Ηλία Φυτιλή, το αρχείο του οποίου
αξιοποιεί η εγγονή του Λίνα, σε συνδυασμό με τις αφηγήσεις του πατέρα της και
εμπεριστατωμένη μελέτη βιβλιογραφίας, όπως αρμόζει στην εκπόνηση ιστορικού
μυθιστορήματος, για να διερευνήσει, να μορφοποιήσει και να βγάλει από την λήθη
του χρόνου τις αγωνίες και τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου και τον εναγώνιο
αγώνα ορισμένων εγγράμματων οραματιστών για αξιοπρεπή διέξοδο από αυτά. Το
εγχείρημα, καθώς φαίνεται, κινητοποιήθηκε όχι μόνο από την κοινωνική ευαισθησία
της συγγραφέως, η οποία με τον τρόπο της τιμά την απώτερη καταγωγή της,
δίνοντας φωνή σε ανθρώπους που δεν διέθεταν την δυνατότητα του δημόσιου λόγου,
αλλά και από την ενδόμυχη ανάγκη, θα λέγαμε, να κρατήσει λίγο ψηλότερα από την
επιφάνεια της σκόνης του χρόνου τους ανιόντες οικείους της και την εποχή τους. Το
αποτέλεσμα είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα, με επάλληλους και τεμνόμενους μεταξύ
τους κύκλους της ατομικής-οικογενειακής ιστορίας, με την τοπική, την εθνική και
την παγκόσμια ιστορία. Έτσι ο αγώνας για την προσωπική επιβίωση του πρωταγωνιστή
Ηλία, τέμνεται με την προσπάθεια των συντοπιτών του και γενικότερα της αγροτικής
τάξης να αντεπεξέλθει στις ανάγκες μέσα από τις αναστολές που προκαλούσε η
αμάθεια και η αντίδραση εδραιωμένων συμφερόντων, με την πορεία της χώρας μέσα
από αλλεπάλληλους πολέμους (Βαλκανικών, Μικρασιατικού, Β΄ Παγκοσμίου,
Εμφυλίου). Μέσα από τις μυλόπετρες του χρόνου προσπαθούν να επιβιώσουν οι
ήρωες, με εφόδια τον χαρακτήρα, την συντροφικότητα, και την παιδεία, η οποία
και σε τούτο το βιβλίο θα επιβεβαιωθεί ως μηχανισμός κοινωνικής κινητικότητας
για την χώρα μας. Στην περίπτωση της οικογένειας του Ηλία, η γονική οικογένεια
ήταν φτωχή, ο ίδιος κατόρθωσε να μάθει γράμματα, ο ένας γιός του να σπουδάσει
φαρμακευτική, η εγγονή να γίνει δασκάλα και εκλεκτή συγγραφέας με προσωπική
γραφή.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Το
βιβλίο έχει ενδιαφέρουσα διάρθρωση, η οποία χαρακτηρίζεται από τον χωρισμό σε
ενότητες με την παράθεση χωρίων από το ημερολόγιο του Ηλία Φυτιλή και αφορισμών
διαφόρων προελεύσεων, από σκέψεις μορφωμένων ανθρώπων έως συμπυκνωμένη σε
λιγοστές λέξεις λαϊκή σοφία ηρώων του μυθιστορήματος, που λειτουργούν ως αρμοί
σύνδεσης και προσφέρουν κάτι πολύ σημαντικό για ένα μυθιστόρημα, την
αληθοφάνεια. Τα πρόσωπα σμιλεύονται με αμεσότητα και φαίνεται σαν να
παρελαύνουν μπροστά στον αναγνώστη οι μορφές, οι χαρακτήρες, οι κινήσεις, οι
σκέψεις, τα συναισθήματα. Κι αν απουσιάζει η ντοπιολαλιά σε διαλόγους, αυτό
νομίζουμε ότι γίνεται σκόπιμα από την συγγραφέα, για να μας κινητοποιεί σε μια
μπρεχτική αποστασιοποίηση, καλώντας μας να σκεφτόμαστε που και που ότι
διαβάζουμε μυθιστόρημα. Συνάμα έντονη φαίνεται η αγάπη της συγγραφέως για τους ήρωές
της, η ενσυναίσθηση κι η αλληλεγγύη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Η
γραφή, φαινομενικά απλή και λιτή, φέρει μεγάλο στοχαστικό φορτίο, με έντονες
υπαρξιακές αναφορές, ειδικά όταν η αφηγήτρια εστιάζει στην ιστορικότητα, στον
έλεγχο του χρόνου επί του ανθρώπου, στον άνισο ανταγωνισμό της άψυχης μονάδας
μέτρησής του με το έμψυχο ον που στο τέλος εξανεμίζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Αν
δούμε το βιβλίο της Λίνας Φυτιλή ως έναν αγώνα του στοχαζόμενου ανθρώπου με τον
χρόνο, το αίσιο αποτέλεσμα της συγγραφής είναι διττό: κατορθώνει να προστατέψει
το ίχνος των ηρώων της από την βορά του χρόνου, αφού δεν μπορούν να σωθούν οι
ίδιοι οι άνθρωποι, και συνάμα χαράζει βαθύτερο και μακρύτερο προσωπικό ίχνος
στον χώρο των γραμμάτων και της λογοτεχνίας ειδικότερα.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvDP7Iyyuh_nwgIaboP3Nf2F5pwJQcXcLA0yy6dDuKfHyeOpCBuZQfl_DQavRZRN7ctmSvt7ICBXIc7DoElFX2Jq2T2E1a1_igsnoqU_w_AF0gABFgnHXJs36D_bQ-koUSpJANefWgYbSIwOpatfhcRIvdmwZgoBSQ7Euf2VgzeaKxP064X93i4z6zxw/s206/%CE%A6%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BB%CE%AE,%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="206" data-original-width="206" height="246" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvDP7Iyyuh_nwgIaboP3Nf2F5pwJQcXcLA0yy6dDuKfHyeOpCBuZQfl_DQavRZRN7ctmSvt7ICBXIc7DoElFX2Jq2T2E1a1_igsnoqU_w_AF0gABFgnHXJs36D_bQ-koUSpJANefWgYbSIwOpatfhcRIvdmwZgoBSQ7Euf2VgzeaKxP064X93i4z6zxw/w343-h246/%CE%A6%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BB%CE%AE,%20%CE%B5%CE%BE%CF%8E%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF.jpg" width="343" /></a></div><br /><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><br /></span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 36.0pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 150%;">Αγαθοκλής
Αζέλης<o:p></o:p></span></i></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-36924027358734400232023-01-29T11:32:00.001+02:002023-01-29T11:32:21.199+02:00Αλέξης Πανσέληνος, Λάδι σε καμβά, Μεταίχμιο 2022. Το μυθιστόρημα των εφαπτομένων και των ματαιώσεων<p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Με
τι καρδιά, με τι πνοή,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τι πόθους και τι πάθος<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πήραμε τη ζωή μας·<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span>(Γ. Σεφέρης, Άρνηση)<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span> </span>Τι κάνει ένα μυθιστόρημα να ξεχωρίζει από τον μεγάλο αριθμό
των άλλων εκδόσεων; Το θέμα; Η τεχνική της αφήγησης; Το όνομα του συγγραφέα ως
εχέγγυο ποιότητας; Είναι ερωτήσεις που τίθενται διαρκώς, απαντώνται προσωρινά
κι επανατίθενται με κάθε νέο ανάγνωσμα. Έτσι λοιπόν (επανα)τίθεται κι από την
ταπεινότητά μου, κλείνοντας το τελευταίο βιβλίο του Πανσέληνου. Η πρώτη σκέψη
που μου έρχεται είναι ότι η αφήγηση κλείνει στην κατάλληλη στιγμή, σε μια όχι
αφηγηματική αλλά αναστοχαστική περίσταση, ικανοποιώντας τεχνικά και αισθητικά,
συνάμα όμως οδηγώντας στη συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει κάθαρση, αντιθέτως
κορύφωση του φόβου (και του ελέους;) στο κλείσιμο της ανάγνωσης, επομένως
διαρκείας. Αυτό που στο πρώτο μέρος του μυθιστορήματος μοιάζει με μιαν
απέριττη, καλογραμμένη, γνωστή (αν κι όχι προβλέψιμη) αφήγηση μιας εφηβείας,
καταλήγει στο δεύτερο μέρος ως αντίστιξη σε μια διαρκή ανατροπή. Στο πρώτο
μέρος έχουμε την ελαφρότητα και στο δεύτερο το βάρος, που όλο και μεγαλώνει.
Στο πρώτο κυριαρχεί απλωμένη σε πολλές σελίδες η ανέμελη αθώα εφηβεία με
ανοιχτές τις πόρτες στις προσδοκίες και τις προεκτάσεις, στο δεύτερο
εκτυλίσσεται σε πυκνά επεισόδια διαψεύσεων η σταδιακή ματαίωση, με την κορύφωση
της μεγάλης, αναδρομικής. <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span> </span>Η υπόθεση του βιβλίου είναι γενικά γνωστή, καθώς έχουν ήδη,
δικαίως, γραφτεί πολλά για το βιβλίο. Ο Σπύρος, ένας ταλαντούχος πολλά
υποσχόμενος φοιτητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών ξεκινά τις σπουδές του με
προσδοκίες που τις θεωρεί βεβαιότητες, νομίζει ότι ελέγχει τη ζωή του και τις
επιλογές του, εισπράττει σε ένα δεκαπενθήμερο καλοκαιρινών διακοπών σε νησί την
αναγνώριση νεαρών κοριτσιών ταλαντευόμενος μεταξύ λογικής και συναισθήματος,
αναχωρεί έχοντας αφήσει πίσω του αναστάτωση κι έναν απεγνωσμένο έρωτα μιας
μικρομέγαλης ανήλικης, επιστρέφει στην Αθήνα. Μέχρι τότε φαίνεται να ελέγχουν
το άτομο και οι ικανότητές του την ροή των πραγμάτων, έστω με ανατροπές. Στην
συνέχεια το πολιτικό πλαίσιο πλημμυρίζει τον χώρο ισχύος του ιδιώτη κι
αντιστρέφονται σταδιακά οι ρόλοι. Ο επίδοξος ζωγράφος αποστασιοποιείται σταδιακά
από τις σπουδές και την τέχνη του, καθώς με την επιβολή της δικτατορίας
ανατρέπεται όχι μόνο η τάξη στον δημόσιο βίο αλλά και στην οικογένειά του, με
την εξορία του αριστερού πατέρα του και την εξ ανάγκης αντικατάστασή του στο
οικογενειακό μαγαζί ηλεκτρικών ειδών από τον γιο, ο οποίος τελικά θα χρειαστεί
να το επιλέξει ως μόνιμη επαγγελματική απασχόληση μέχρι την πρόωρη
συνταξιοδότηση. Την επαγγελματική ματαίωση και την αποκαθήλωση των
καλλιτεχνικών βλέψεων θα την συμπληρώσει η συντριβή της ερωτικής του
αυτοπεποίθησης, όταν συνειδητοποιεί ότι μια γυναίκα με την οποία συνάπτει
συμβιωτικό δεσμό διατηρεί παράλληλη σχέση. Η τελευταία κατά σειράν ματαίωση
λαμβάνει χώρα στο πρόσωπο της πρώην μικρομέγαλης ανήλικης, η οποία έχει γίνει
διάσημη ζωγράφος με ακριβοπληρωμένα έργα: ο Σπύρος ξεχνάει να επισκεφθεί
εγκαίρως την έκθεσή της, δεν συναντά την ίδια, όμως εκείνη έχει αφήσει το ίχνος
της, έναν πίνακα που αποτυπώνει τον απεγνωσμένο άγουρο έρωτά της, σαν μποτίλια
στο πέλαγος, μήπως φτάσει σε αυτόν. Οι ρόλοι ισχύος και φυγής έχουν
αντιστραφεί: ο κάποτε ισχυρός Σπύρος επιστρέφει στον ρόλο του συνταξιούχου
πρώην εμπόρου στο μικρό διαμέρισμα της πρωτεύουσας, η δε πρώην θαυμάστριά του
στον γιο της, στο Λονδίνο.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span> </span>Το μυθιστόρημα του Πανσέληνου είναι σπουδαίο, γιατί με λιτότητα
και πυκνότητα μετουσιώνει σε αφήγηση μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου,
αναδεικνύοντας συνάμα την καθοριστική συνήθως επίδραση της ιστορικής συγκυρίας
στην εξέλιξη της πορείας τους προς τη λύση ή την παγίωση. Συνάμα ο Πανσέληνος,
αποδεικνύεται ακόμη μια φορά, είναι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>λογοτέχνης ο οποίος, χωρίς να γράφει ιστορικό μυθιστόρημα, διαθέτει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βαθιά αίσθηση της ιστορίας και της
ιστορικότητας, συναισθάνεται την υπαρξιακή αδυναμία του ατόμου στην σισύφεια
προσπάθειά του να ξεφύγει από μια διαδρομή για την οποία δεν γνωρίζει σε ποιο
βαθμό επιλέγει και καθορίζει το ίδιο και σε ποιον η συγκυρία -αν δεν θέλουμε να
χρησιμοποιήσουμε τη λέξη «τύχη». Το ότι ο καμβάς στον οποίο στήνεται η αφήγηση
δεν ξεπροβάλλει κατά την αφήγηση, δείχνει την καλλιτεχνική σοφία του συγγραφέα.
Όπως άλλωστε και η επιλογή του τίτλου, ο οποίος ίσως αναφέρεται εμμέσως στο
θέμα του βιβλίου, σχετικοποιώντας όμως συνάμα την αναφορά: Λάδι σε καμβά, θα
μπορούσε να είναι πληροφορία για τα υλικά ενός πίνακα, εναλλακτικά όμως και η
έμμεση πληροφορία ότι μας προσφέρει μια εναλλακτική αναπαράσταση ενός
επιλεγμένου θέματος, η οποία εμπεριέχει σχετικότητα εστίασης, πιστότητας,
ερμηνείας.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span> </span>Υ.Γ. Η λεπτομέρεια με τον πίνακα-μποτίλια στο πέλαγος μού
θύμισε ενέργεια ενός γνωστού μου, ο οποίος σε μια μετάφρασή του πρόσθεσε την
αφιέρωση “Fuer Dich, meine ewige Liebe” (για σένα παντοτινέ μου έρωτα), με την
ελπίδα να τη διαβάσει κάποτε η αναχωρήσασα με τον τρόπο της ηρωίδας του
διηγήματος. Τα όρια μεταξύ ζωής και τέχνης παραμένουν ακαθόριστα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Αγαθοκλής Αζέλης<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTb3PlSTLySjX8tdkN55jsrR5_1RWnWZN0oIqK1EpP1BozKXYp6PZo4xlAw1dtQIM4kAJkiOkshqtVYEC9tbZxp8U4XIFlwN_CunKlsN4VKibvR_dtFMenrlWT6qZml1PyZpWSwsCuZ4soDi4Beb5wjp1dGzXwV_OWyUTVdem5Qnolvc3sDkWaql_NFw/s1875/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CF%82,%20%CE%9B%CE%AC%CE%B4%CE%B9%20%CF%83%CE%B5%20%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B2%CE%AC.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1875" data-original-width="1875" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTb3PlSTLySjX8tdkN55jsrR5_1RWnWZN0oIqK1EpP1BozKXYp6PZo4xlAw1dtQIM4kAJkiOkshqtVYEC9tbZxp8U4XIFlwN_CunKlsN4VKibvR_dtFMenrlWT6qZml1PyZpWSwsCuZ4soDi4Beb5wjp1dGzXwV_OWyUTVdem5Qnolvc3sDkWaql_NFw/s320/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%AD%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CF%82,%20%CE%9B%CE%AC%CE%B4%CE%B9%20%CF%83%CE%B5%20%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B2%CE%AC.jpg" width="320" /></a></div><br /><p class="MsoNormal"><br /></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-12844539958431349492022-04-10T23:08:00.001+03:002022-04-10T23:16:37.298+03:00Rose Ausländer: Χάνω<p><br /> </p><p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Rose Ausl</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">änder:</span><span lang="DE"> </span>Χάνω<o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><o:p> </o:p><p></p>
<p class="MsoNormal">Ρίξε<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ένα νόμισμα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">στο πάτωμα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Εσύ κορώνα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">εγώ γράμματα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Περήφανη<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">με<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">κοιτάζει<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">η κορώνα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Χάνω<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">το έχει μου<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">λόγια<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">λόγια<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">λόγια<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δώσε μου<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Τη σιωπή σου<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6IziTygSiHLaSKZhcFZv8glCADzdKBQWvgESuub6OsuiJvYvXcXQhLRSywVu5kNi9SMJYx-pajS655aFCWSeEr1YV_6IdbaWQxenBjPMC6-FcbQO2EobdmdVxgiV2ZCQugvlScNqfZStsksobTey8X7rbHTwgCm5l6wCpD1bJy2dJ-ClMwF4xH_xGaQ/s450/Rose-Ausl%C3%A4nder+Brief-aus-Rosen-Gedichte-Ausl%C3%A4nder-Rose-Briefe-3-Ausl%C3%A4nder-Rose-Werke-Bd-13-Fischer.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="266" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6IziTygSiHLaSKZhcFZv8glCADzdKBQWvgESuub6OsuiJvYvXcXQhLRSywVu5kNi9SMJYx-pajS655aFCWSeEr1YV_6IdbaWQxenBjPMC6-FcbQO2EobdmdVxgiV2ZCQugvlScNqfZStsksobTey8X7rbHTwgCm5l6wCpD1bJy2dJ-ClMwF4xH_xGaQ/s320/Rose-Ausl%C3%A4nder+Brief-aus-Rosen-Gedichte-Ausl%C3%A4nder-Rose-Briefe-3-Ausl%C3%A4nder-Rose-Werke-Bd-13-Fischer.jpg" width="189" /></a></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-88345120688384230562021-10-23T07:26:00.002+03:002021-10-23T07:26:37.989+03:00Paul Celan [ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ]<p><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ βορείως του μέλλοντος</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">ρίχνω το δίχτυ, που εσύ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">διστακτικά βαραίνεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">με σκιές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">γραμμένες από πέτρες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">(Μετάφραση:
Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></span></i></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-56917197533170624742021-10-16T22:36:00.002+03:002021-10-16T22:39:24.133+03:00 [ΔΥΣΑΝΑΓΝΩΣΙΑ]<p> ΔΥΣΑΝΑΓΝΩΣΙΑ αυτού του</p><p class="MsoNormal"><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">κόσμου. Όλα διπλά.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Τα ισχυρά ρολόγια<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">δικαιώνουνε του διχασμού <o:p></o:p>την ώρα</p>
<p class="MsoNormal">βραχνά.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Εσύ, αγκυλωμένος στο βαθύτερό σου βάθος<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">αποβιβάζεσαι από σένα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">για πάντα.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<span face=""Calibri",sans-serif" style="font-size: 11pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">(Επιγονάτια απόδοση: Αγαθοκλής Αζέλης)</span>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-52640052590812513832021-09-08T22:47:00.001+03:002021-09-08T22:47:29.077+03:00Paul Celan, άτιτλο<p> </p><p class="MsoNormal">ΜΕΡΙΚΑ ΧΕΙΡ-<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ΟΜΟΙΑ, σκοτεινά,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ήρθανε με τη χλόη :<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Ορμητικά – Απογνώσεις, εσείς<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Αγγειοπλάστες! -, ορμητικά<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Έδωσε η ώρα τον πηλό, ορμητικά<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Κερδήθηκε το δάκρυ-:<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Ξανά, με γαλανόχρωμο τσαμπί<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">μας περιέστεκε, αυτό το<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Σήμερα.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><i>(Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)</i></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-81090444141568714312021-09-08T22:43:00.003+03:002021-09-08T22:44:33.605+03:00Paul Celan: Διττή μορφή<p><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Κάνε το μάτι σου στην κάμαρα κερί</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">το βλέμμα σου φιτίλι,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">κάνε με αρκετά τυφλό,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">να το ανάψω.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Όχι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Κάνε άλλα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Πήγαινε μπροστά στο σπίτι σου,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">ζέψε το φοβισμένο όνειρό σου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">κάνε την οπλή του να μιλήσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">στο χιόνι, που φυσώντας το απομακρύνεις<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">από τον κορφιά της ψυχής μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">(Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></span></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-76505666037884472212021-09-08T22:38:00.001+03:002021-09-08T22:38:32.162+03:00<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-size: large;">Μια τοποθέτηση για το 9ο Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ Ποίησης στην ιστοσελίδα Trikala Culture</span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><h3 style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://www.youtube.com/watch?v=NmZZYTsIFnY"><iframe allowfullscreen="" class="BLOG_video_class" height="266" src="https://www.youtube.com/embed/NmZZYTsIFnY" width="320" youtube-src-id="NmZZYTsIFnY"></iframe></a></h3><a href="https://www.youtube.com/watch?v=NmZZYTsIFnY"><br />https://www.youtube.com/watch?v=NmZZYTsIFnY</a> <p></p><p><br /></p><p><br /></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-90098894017664359332021-06-17T22:18:00.002+03:002021-06-17T22:18:32.106+03:00Ingeborg Bachmann: Ο κόσμος είναι μακριά<p><span style="font-size: 12pt;"><br /></span></p><p><span style="font-size: 12pt;">Ο κόσμος είναι μακριά κι οι δρόμοι από χώρα σε χώρα,</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">και στους τόπους είναι πολλοί, τους γνώριζα όλους,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">απ’ όλους τους πύργους έβλεπα πόλεις,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">τους ανθρώπους που θα έρθουν και που φεύγουν κιόλας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Μακριά ήταν τα χωράφια από ήλιο και χιόνι,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Ανάμεσα σε σιδηροτροχιές και δρόμους, ανάμεσα σε βουνό και λίμνη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Και το στόμα του κόσμου ήταν μακριά και γεμάτο φωνές στο αυτί μου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Και όριζε, τη νύχτα ακόμη, τα τραγούδια της πολυμορφίας.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Το κρασί από πέντε κούπες το ήπια μονομιάς,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">τα υγρά μου μαλλιά τα στεγνώνουν τέσσερις άνεμοι στο μεταβαλλόμενο
σπίτι τους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Το ταξίδι τελείωσε,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">όμως με τίποτα δεν έχω τελειώσει,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">κάθε τόπος έχει πάρει ένα κομμάτι απ’ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την αγάπη μου,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">κάθε φως μού έκαψε ένα μάτι,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">σε κάθε σκιά σκίστηκε το ένδυμά μου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Το ταξίδι τελείωσε.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Ακόμη είμαι συνδεδεμένη με κάθε απόσταση,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">όμως κανένα πουλί δεν μ’ έσωσε περνώντας με απ’ τα σύνορα,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">κανένα νερό, που ρέει στην εκβολή,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">δεν τραβάει το πρόσωπό μου, που κοιτάζει κάτω,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">δεν τραβάει τον ύπνο μου, που δεν θέλει να πορευτεί…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Γνωρίζω τον κόσμο κοντινότερο και σιωπηλό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Πίσω απ΄ τον κόσμο θα στέκει ένα δέντρο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">με φύλλα από σύννεφα και στεφάνη από γαλάζιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Στον φλοιό του από κόκκινη ήλιου κορδέλα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">ο άνεμος κόβει την καρδιά μας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">και την κρυώνει με πάχνη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Πίσω απ΄ τον κόσμο θα στέκει ένα δέντρο,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">ένας καρπός στις κορυφές,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">με φλοιό από χρυσό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">Ας κοιτάξουμε αλλού,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">όταν στο φθινόπωρο του χρόνου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">θα κυλάει στα χέρια του θεού!</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-style: italic;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-style: italic;">(Επιγονάτια μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></span></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-79447345174215539862021-06-16T22:28:00.001+03:002021-06-16T22:28:32.485+03:00Ingeborg Bachmann: Αποξένωση<p><br /></p><p>Στα δέντρα δεν μπορώ
πια να βλέπω δέντρα.</p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Τα κλαδιά δεν έχουν
τα φύλλα που στον άνεμο κρατούν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Οι καρποί είναι
γλυκείς, όμως δίχως αγάπη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Ούτε καν
χορταστικοί.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Τι θα γίνει τώρα;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Εμπρός στα μάτια μου
δραπετεύει το δάσος,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">εμπρός στ΄ αυτιά μου
κλείνουν τα πουλιά το στόμα,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">για μένα κανένα
λιβάδι δεν γίνεται κρεβάτι.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Είμαι χορτάτη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χρόνο<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">και πεινάω γι’
αυτόν.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Τι θα γίνει τώρα;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Στα βουνά τη νύχτα θα καιν οι φωτιές.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Ν’ ανοιχτώ, όλους ξανά να πλησιάσω;<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δεν μπορώ σε κανέναν πια δρόμο να δω έναν δρόμο.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p>
<p class="MsoNormal">(Επιγονάτια μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-61144904498799300182021-06-16T07:00:00.002+03:002021-06-16T07:00:37.574+03:00Hilde Domin: Πού είν' η μυγδαλιά μας<p><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Κείτομαι</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">στα μπράτσα σου,
αγαπημένε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">σάμπως η ψύχα
στο αμύγδαλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Πες μου πού είν'
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">η μυγδαλιά μας…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Κείτομαι στα
μπράτσα σου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">σάμπως καράβι,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">δίχως ρότα και
λιμάνι<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">μα με δελφίνια
στην πλώρη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Κάτω απ' τις
ράχες μας<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">μια αλυσίδα από
κρεβάτια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">τα κρεβάτια στις
πολυάριθμες χώρες,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">στο πουθενά της
νύχτας,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">όταν τριγύρω
ξένο ένα δωμάτιο βουλιάζει.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Όπου κι αν
φύγαμε<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">- όπου
πηγαίνουμε, αγαπημένε,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">όλα είν' αλλιώς,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">όλα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι ίδια<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">Παντού αλλιώς
σωριάζουν το χορτάρι<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">για να στεγνώσει<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">κάτω από τον
ίδιο ήλιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: Γραμματοσειρά7024;">(Μετάφραση:
Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></span></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-48472932035901797422021-06-07T17:21:00.000+03:002021-06-07T17:21:02.328+03:00Αντίστιξη<p>Τόσος αγώνας για τέτοια μοναξιά<br />Είπε αγανακτισμένη η τελεία<br />Στ' αριστερά μου όλα κιτρινίζουν<br /><span class="textexposedshow">Από την άλλη κενοτάφιο του ανεκπλήρωτου</span><o:p></o:p></p><p>Τόσος αγώνας για τέτοια ασημαντότητα<br />απάντησε το κόμμα από μακριά<br />ζερβά δεξιά μου λόγια βιαστικά<br />κι εγώ εμπόδιο που όλοι προσπερνούνε<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt; line-height: 18.4px;">Άγαθοκλής Αζέλης</span></p>
<p><br /></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-48746670737675818092021-06-06T08:36:00.001+03:002021-06-06T08:36:28.657+03:00Ingeborg Bachmann: Ώ λέξεις<p> </p><p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;">(Μετά το Ολοκαύτωμα
αναπτύχθηκε ένας ευρύς προβληματισμός σε θεωρητικά και ποιητικά κείμενα,
σχετικά με το αν ενδείκνυται πλέον να γράφεται ποίηση στη γερμανική γλώσσα,
μέσω της οποίας εκφράστηκε «το απόλυτο κακό». <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τούτο το ποίημα ποιητικής της </b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Bachmann</span> μπορεί αν συγκαταλεχθεί ως τοποθέτηση σε αυτόν τον
διάλογο. Καθόλου τυχαίο δεν είναι, νομίζω, που αφιερώνεται στη </b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Nelly</span><span lang="EN-US"> </span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Sachs</span>.)<o:p></o:p></b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><o:p> </o:p></b></p>
<p align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Στη </i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">Nelly</span><span lang="DE"> </span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">Sachs</span>,
τη φίλη, την ποιήτρια, με λατρεία<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Ώ λέξεις, σηκωθείτε, ακολουθήστε με!,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">κι έχουμε ήδη προχωρήσει,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">έχουμε πάει πολύ μακριά, άλλη μια φορά<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">πιο πέρα, δίχως τέλος.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Δεν φωτίζει.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Η λέξη<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">θα τραβήξει<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">άλλες λέξεις κοντά της,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">επάλληλες προτάσεις.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Ίσως έτσι κόσμε,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">οριστικά<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">επιβληθεί,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">έχει ήδη λεχθεί.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Μη τη λες.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Λέξεις, ακολουθήστε με,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">για να μη γίνει οριστικό,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">-όχι σε τούτη τη λαξιλαγνεία<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">τον λόγο κι αντίλογο!<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Για λίγο τώρα μην αφήνετε<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">να μιλήσουν συναισθήματα,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">τον μυ της καρδιάς <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ασκήστε τον αλλιώς.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Αφήστε το, λέω, αφήστε το.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Στο<span style="mso-ansi-language: DE;"> </span>ύψιστο<span style="mso-ansi-language: DE;"> </span>αυτί<span style="mso-ansi-language: DE;"> </span>όχι<span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal">κανέναν<span style="mso-ansi-language: DE;"> </span>ψίθυρο<span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">, </span>λέω<span lang="DE" style="mso-ansi-language: DE;">,<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal">για τον θάνατο μην κάνεις σκέψεις,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">μην αφήνεις, κι ακολούθησέ με, όχι ήπια<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ούτε πικρά, <o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">όχι παρηγορητικά,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">δίχως παρηγοριά<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">να εκφράζεται, όχι,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">όχι πάλι δίχως σημάδια-<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Προπάντων όχι τούτο: την εικόνα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">στο φάσμα της σκόνης, άδειο κύλημα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">συλλαβών, λέξεις λοίσθια.<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">Όχι λέξεις λοίσθια,<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">ώ λέξεις!<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<p class="MsoNormal">(Επιγονάτια μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-84109369003712857002021-06-04T22:50:00.000+03:002021-06-04T22:50:22.270+03:00Rose Ausländer: Βρόχινες λέξεις<p>Βρόχινες λέξεις</p><p class="MsoNormal"><o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">με πλημμυρίζουν<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">Από στάλες ρουφηγμένες<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">στα σύννεφα ξεβρασμένες<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">βρέχω<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">στο ανοιχτό<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">οστρακιάς στόμα<o:p></o:p></p>
<p class="MsoNormal">της παπαρούνας<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal">(Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)</p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1910740505720424772.post-40036754536526584342021-06-04T22:11:00.000+03:002021-06-04T22:11:00.949+03:00Rose Ausländer: Ακόμα είσαι εδώ<p class="MsoNormal"><br /></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ακόμα είσαι εδώ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">πέταξε τον φόβο σου<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">στον αέρα<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Σύντομα<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">θα τελειώσει ο
χρόνος σου<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">σύντομα<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">θ’ απλώνεται ο
ήλιος<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">κάτω απ’ το χορτάρι<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">θα πέσουν τα όνειρά
σου<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">στο πουθενά<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ακόμη<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">ευωδιάζει το γαρύφαλλο<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">κελαηδάει η τσίχλα<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">ακόμη μπορείς ν’
αγαπάς<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">να χαρίζεις λέξεις<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">ακόμη είσαι εδώ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-size: medium;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">Ας είσαι ό,τι είσαι<o:p></o:p></span></p><p>
</p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: medium;">ας δίνεις ό,τι
έχεις<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-style: italic;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-style: italic;"><span style="font-size: medium;">(Μετάφραση: Αγαθοκλής Αζέλης)</span></span></p>Αγαθοκλής Αζέληςhttp://www.blogger.com/profile/10270480126265764424noreply@blogger.com0