Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012


ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ Γ4 ΤΟΥ 3ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΑΓΑΘΟΚΛΗ ΑΖΕΛΗ

(Μεταφορά από την ιστοσελίδα του σχολείου)
Ερώτηση μαθητή :

Πότε, πώς και γιατί ξεκινήσατε να γράφετε ποιήματα;

(Άρης Σκαμπαρδώνης)

Απάντηση:
(αυθόρμητα) Δεν ξέρω (Ο ποιητής δείχνει ένα βιβλίο του RILKE και απαντά). Η αρχή μιας τέτοιας διαδικασίας βασίζεται στο γεγονός πως το έχει κάνει και κάποιος άλλος. Γιατί θέλω να εκφραστώ και να ζωγραφίσω ,να γιατί είναι ένας τρόπος έκφρασης η ποίηση. για την οποία πρέπει να έχεις το ερέθισμα. Αυτό το ερέθισμα σου το δίνει η οικογένεια αλλά χρειάζεται να έχεις διαβάσει ένα βιβλίο το οποίο ξυπνά μέσα σου το συναίσθημα της χαράς και την ανάγκη για εξομολόγηση . Αυτό τo βγάζεις με πολλούς τρόπους προς τα έξω. Η ποίηση έχει δύο διαστάσεις : από την μία είναι μοναχική διαδικασία για να μπορείς να σκεφτείς και να τα βγάλεις προς τα έξω. Από την άλλη απαιτεί τον αποδέκτη έστω και αν τον φαντάζομαι να του μιλάω-αυτός μπορεί να είναι ο ίδιος μου ο εαυτός-ή ένα υπαρκτό πρόσωπο. Αυτόν στην λογοτεχνία τον λέμε ιδεατό αναγνώστη. Αυτός διαβάζει το κείμενό μας πριν φτάσει στον αναγνώστη. Ύστερα θα σας αναφέρω τον RILKE που είπε «Θα πρέπει να ψάξεις βαθιά μέσα σου και να αναρωτηθείς: Μπορείς να ζήσεις χωρίς να γράφεις;» Το έψαξα και κατέληξα στο ότι μου είναι απαραίτητη ανάγκη το γράψιμο όπως είναι η πείνα για τον άνθρωπο. Η ποίηση έχει νόημα, γνησιότητα δεν είναι κάλπικη. Μόνο ό,τι γράφετε από απόλυτη ανάγκη έχει νόημα κατά τα λόγια του RILKE .

Ερώτηση μαθήτριας:

Ποιά ήταν τα όνειρά σας από μικρός; Σκεφτήκατε ποτέ ότι θα γίνετε ποιητής; (Καλλιόπη Πασχάλη)

Απάντηση:
(αστειευόμενος) Βασικά δεν ήθελα να γίνω φιλόλογος. Ήθελα να γίνω εξερευνητής, εφευρέτης, αστροναύτης, ηθοποιός. Σχεδόν τίποτα δεν πραγματοποιήθηκε. Η απομάκρυνση από την πρακτική μάθηση επιτεύχθηκε «χάρη» σ’ έναν μαθηματικό και μετά σε έναν φυσικό στην Α’ Λυκείου που με «από-τελείωσε». Υπήρχε όμως μέσα μου το ταλέντο με τα κυκλώματα …
Όμως άλλοι παράγοντες παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην κατεύθυνση του ανθρώπου… (εξιστορείται η προσωπική του εμπειρία). Στη β’ λυκείου είχα έναν συμμαθητή που έγραφε πολύ ωραία. Στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο γνώρισα κάποιους ποιητές από κοντά και συνέχισα την μελέτη συστηματικής ποίησης. Εντυπωσιάστηκα με το παιχνίδι των λέξεων της γραφής των ποιημάτων. Αυτό ευνοήθηκε από την γενική έκρηξη που έχει κανείς μέσα του ως φοιτητής. Η δημοσίευση των πρώτων ποιημάτων μου έγινε σε φοιτητικό περιοδικό. Και λέω «μπας και είμαι ποιητής;» (αυθόρμητα γεννιέται το ερώτημα μέσα μου) Αποφασίζω να ρωτήσω κάποιον ειδικό. Παίρνω τα ποιήματα και πηγαίνω σ’ έναν σπουδαίο Ποιητή. Ο Φίλιππος Βλάχος, τα κοίταξε ,τα μελέτησε και μου είπε: «Έχεις ανάγκη έκφρασης, παρακολούθησε όμως τον εαυτό σου. Αν συνεχίσεις να έχεις αυτήν την ανάγκη έκφρασης, αν θα εξελίσσεται αυτό, τότε έλα να τα πούμε». Πέρασε ένα διάστημα και κάποια στιγμή μετά από πολλά χρόνια άρχισα να γράφω ξανά… Μετά από καιρό σιωπής ξανάρχισα να γράφω και συνεχίζω μέχρι και σήμερα. Αν και ποτέ δεν το φανταζόμουν και ούτε μπορούσα να το φανταστώ ότι θα ήμουνα εδώ. (Γίνεται ερώτηση σχετικά με την στρατευμένη ποίηση και ο ποιητής ρωτά άμέσως): Θα μπορούσατε ποτέ να γράψετε ένα ποίημα με συγκεκριμένο θέμα; Υπάρχουν ποιητές όπως ο μεγάλος Ρίτσος που έχουν δύο πρόσωπα, δύο εαυτούς. Ο ένας τους εαυτός έγραφε ποίηση πηγαία ενώ από την άλλη η πολιτική του ιδεολογία τον έκανε να γράφει ποιήματα κατά παραγγελία.

Ερώτηση
Έχει ανάγκη κάθε ποιητής να σταματά ανά διαστήματα για να γίνετε ανατροφοδότηση;
Απάντηση:
Η απάντηση βρίσκεται στο έργο του Αναγνωστάκη του αγαπημένου μου ποιητή και σπουδαίου άνθρωπου. Κάποια στιγμή σταμάτησε να γράφει :«Δεν έχω να πω τίποτα στον γραπτό λόγο» είπε. Άλλοι όμως πάλι φοβήθηκαν την σιωπή. Ο ποιητής φοβάται τη σιωπή. Οι καλλιτέχνες είναι κανονικοί άνθρωποι με όλες τις αδυναμίες ίσως γιατί έχουν μια υπέρτατη ευαισθησία.Ο καλλιτέχνης, έχει ανάγκη να επικοινωνεί – να εκφραστεί.

Ερώτηση μαθήτριας:
Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας; (Ελεονώρα Παπανικολάου)

Απάντηση:
Αυτό με έχει προβληματίσει αρκετά και εμένα. Για να απαντήσω σε μένα διάβασα τα ποιήματά μου. Η έμπνευση είναι μία φωνή ,ένα χέρι που χτυπά μία πόρτα. Συνήθως γράφω τη νύχτα, πρέπει να υπάρχει σιωπή. Το χέρι της έμπνευσης χτυπά την πόρτα, τα χτυπήματα γερά κλοτσάνε να μπούνε μέσα. Αυτά τα χτυπήματα είναι η έμπνευση… «Λέει το ποίημα: ήρθα να γραφτώ. Γίνεται πιεστικό, είναι απόλυτη ανάγκη να το γράψω… και τότε αισθάνομαι δημι-ουργός. Έρχεται η ιδέα και εγώ διαθέτω το χέρι, το χέρι…
Η έμπνευση είναι οι σκέψεις, η επικοινωνία με τους ανθρώπους, οι προβληματισμοί μου ,οι ανάγκες. Αποφασίζει όμως η έμπνευση ποια θα είναι; Έρχεται μόνη της… Θα δώσει κλοτσιά να μπει… Αυτό γίνεται και με τις άλλες τέχνες.
Υπάρχει τελικά η έμπνευση. Είναι ανάγκη.


Ερώτηση μαθήτριας :
Ποια είναι τα συναισθήματα σας όταν γράφετε ένα ποίημα ; (Χριστίνα Σακκά)


Απάντηση:
Δε θυμάμαι ακριβώς… Μία φοβερή ένταση μου χτυπάει την πόρτα, θέλει να βγει, αλλά δε ξέρεις αν θα βγει το ποίημα. Αρχίζεις απλά να γράφεις χωρίς σχέδιο, σταδιακά, το παρακολουθώ… Σταματάω να γράφω και το παρακολουθώ… Έχει τελειώσει. Το διαβάζω… Νιώθω ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ, ΑΓΑΛΛΙΑΣΗ.

Ερώτηση: Νιώθετε ότι απελευθερώνετε ιδέες του υποσυνειδήτου;

Απάντηση: Ναι, από ένα εργαστήριο που βγαίνουν φράσεις. Στην ποίηση δε λειτουργεί μόνο η λογική διαδικασία. Λειτουργεί και η λογική και η γνώση αλλά πιο πολύ πηγάζουν όλα από το υποσυνείδητο. (συζήτηση γύρω από την έννοια του υποσυνειδήτου)

Ερώτηση μαθήτριας:
Πώς αισθάνεστε όταν τελειώνει ένα ποίημα; (Σοφία Παπαδημητρίου)

Απάντηση:
Η βασική μου αίσθηση είναι η ανακούφιση. Όπως όταν έχεις περάσει μία ίωση. Γιατί πραγματικά η γραφή ενός ποιήματος είναι μία δύσκολη διαδικασία. Γίνεται μέσα σου. Αν τελειώσει και μου αρέσει τότε νιώθω πραγματικά αισθητική ανακούφιση. Σα να διάβασα ένα ωραίο κείμενο ενός τρίτου… Όταν τα δείχνω στους άλλους ή σε δικούς μου ανθρώπους νιώθω χαρά. Μπορεί να μη θυμάμαι πού βάζω τα ποιήματα όταν τα γράφω, αλλά νιώθω εξαιρετικά. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει όμως να οδηγούμαστε στον εγωισμό στην έπαρση. Επειδή γράφεις κάτι…

Ερώτηση: Η ικανοποίηση, η χαρά…., επειδή βγήκε κάτι που υπήρχε μέσα σας, επειδή εξωτερικεύτηκε, είναι συναισθήματα που τα νιώθετε;

Απάντηση: Ναι. Ακριβώς. Δεν είναι εύκολο να εκτεθεί κανείς. Ο αυθεντικός καλλιτέχνης βγάζει έξω την ψυχή του. Αυτό είναι ένα είδος τυραννίας, να μοιράζεσαι με τους άλλους. Περνώντας όμως τα χρόνια ξεφοβάσαι … εγώ έχω περάσει το φόβο, το δισταγμό. Όλα είναι για τον άνθρωπο βιώματα. Ο άνθρωπος εξελίσσεται όπως και εσείς παιδιά. Σήμερα είστε μαθητές της 3
ης γυμνασίου, αύριο πολίτες και επιστήμονες.

Ερώτηση μαθήτριας :
Αφιερώνετε πολύ χρόνο στην ποίησή σας ; (Ορφανίδου Βασούλα)

Απάντηση:
Αφιερώνω αρκετό χρόνο διαβάζοντας. Αυτό είναι το 1ο στάδιο. Ο ποιητής πρέπει να διαβάζει. Αυτό είναι το εργαλείο της τέχνης. Η συγγραφή θέλει τις ανάλογες συνθήκες. Μεγάλοι λογοτέχνες δουλεύουν ώρες γραφείου. Χρειάζεται συστηματική δουλειά. Η ποίηση θέλει κάτι περισσότερο. Θέλει ένταση. Όταν κάθεσαι να γράψεις, πρέπει να γράψεις. Οπότε ίσως χρειάζεται σύντομο χρονικό διάστημα αλλά η ποίηση χρειάζεται μοναξιά. Είναι τέχνη οικονομική (αστειεύεται). Χρειάζεται μόνο χαρτί και στυλό. Ο Αναγνωστάκης φυλακισμένος –ως πολιτικός κρατούμενος- έγραφε πάνω σε τσιγαρόχαρτο.

Η ποίηση είναι ένας σεισμός… αλλάζει το τοπίο σε κλάσματα δευτερολέπτου. Αντίθετα η πεζογραφία είναι ένα λατομείο… που φτιάχνει πολύ ωραία πράγματα μέσα του με πολύ πιο αργούς ρυθμούς.

Ερώτηση μαθήτριας:

Tα ποιήματά σας έχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία; (Ελίνα Παπαδημητρίου)

Απάντηση:
Όλες οι δραστηριότητες έχουν αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, ας πούμε ότι μου συμβαίνει κάτι στο δρόμο μου δηλαδή κάποιος με τρακάρει με το αυτοκίνητό του. Το πώς θα βγω έξω, το πώς θα αντιδράσω, το τι θα κάνω και το τι θα πω ,έχει να κάνει με την αυτοβιογραφία μου δηλαδή σαν να λέμε το τι βιώματα έχω κάνει εκείνη τη στιγμή .Το πώς θα κάνω το μάθημα ,έχει να κάνει με το πώς σκέφτομαι και το πώς είμαι ,οπότε ,όταν κάνω μάθημα είναι σαν να αφηγούμαι τον εαυτό μου στα ποιήματα. Άρα είναι αναπόφευκτο να έχουν αυτοβιογραφικό χαρακτήρα. Και επειδή, όπως είπα και πριν, είναι πολύ δύσκολο να βγάζεις την ψυχή σου προς τα έξω, όσο πιο βιογραφικά στοιχεία περιλαμβάνει το ποίημα τόσο πιο κρυπτικό είναι, δηλαδή από τη μια μεριά τα λέει και από την άλλη τα σκεπάζει με χίλια δυο παπλώματα. Υπάρχει το βιογραφικό στοιχείο.Είναι αναπόφευκτο, γιατί δεν μπορεί κανείς να αποκοπεί από τον εαυτό του. Χωρίς να λέμε ότι κάποιος εκφράζει μόνο αυτοβιογραφικά στοιχεία

Ερώτηση μαθήτριας:

Επηρεάζεστε από τα κοινωνικά δρώμενα; (Σοφία Νικολακάκου)

Απάντηση:
Άνθρωπος που δεν επηρεάζεται από τα κοινωνικά δρώμενα πρέπει ή να είναι εκτός κοινωνίας ή να είναι αναίσθητος. Δεν γίνεται να μην μας επηρεάζουν .Το θέμα είναι πώς αυτά φιλτράρονται και μπαίνουν μέσα σε ένα ποίημα ή γενικότερα σε ένα έργο τέχνης. Δηλαδή κάπου δεν ορίζονται αυτοί οι όροι μέσα μου. Όταν γράφω κάτι για την επικαιρότητα, γράφω ένα άρθρο, ένα χρονογράφημα και τα λέω με άλλο τρόπο. Σπάνια δεν τα λέω έτσι αυτά. Η ποίηση έχει πιο περιορισμένο κοινό δηλαδή ο τρόπος είναι τέτοιος που απευθύνεται σε δύσκολο κοινό. Η αρθογράφηση είναι σαν να γράφω τα πράγματα στα γερμανικά, ενώ τα χρονογραφήματα είναι ανοιχτά σε όλους περίπου. Σε ανθρώπους που θέλουν να διαβάσουν κάτι για τις πανελλαδικές ή για το σύστημα, για την κρίση. Τελικά έχουμε μεγάλη ευθύνη!

Ερώτηση μαθήτριας

Με τις σημερινές δύσκολες συνθήκες ζωής πιστεύετε πως η ποίηση είναι διέξοδος για τον άνθρωπο; (Εύα Νικολάου)

Απάντηση:
…Έρχεστε πολύ διαβασμένοι και πολύ προβληματισμένοι σ αυτή τη συνάντηση. Είναι μια πολύ σοβαρή ερώτηση αυτή. Όσο περισσότερες είναι οι δυσκολίες για έναν άνθρωπο, τόσο μεγαλύτερα στηρίγματα θέλει για να τα βγάλει πέρα.. Τα βγάζω πέρα σημαίνει αντέχω.. Αυτά τα δυο τελευταία χρόνια συνεχώς βομβαρδιζόμαστε από πληροφορίες που δυσκολεύουν τη ζωή μας. Μας λένε ότι πρέπει να τα ξεχάσουμε όσα ξέραμε. Μια απειλή αδιόρατη ότι θα επέλθει μια καταστροφή στη ζωή μας. Αυτές είναι οι κοινωνικές δυσκολίες .Υπάρχουν όμως και οι ατομικές. Μπορεί λοιπόν η ποίηση να μου προσφέρει κάτι να σταθώ όρθιος, να βγω αλώβητος απ' αυτή την καταιγίδα; Νομίζω πως ναι ή μάλλον είμαι σίγουρος. Θα χαρακτήριζα την ποίηση σαν ισχυρό αντιβιοτικό πανάρχαιο μάλιστα που μας βοηθάει να γιατρευόμαστε από τις αρρώστιες της ζωής


Ερώτηση μαθητή:
Ποια στάση ζωής εκφράζετε μέσα από τα ποιήματά σας; (Νικόλας Συρόπουλος)

Απάντηση:
Ποια στάση ζωής;… Πολύ δύσκολη ερώτηση… Η ειλικρίνεια, αν όχι απέναντι στους άλλους, απέναντι στον εαυτό μου. Θα μπορούσα να το παρομοιάσω με ένα γράμμα που γράφω στον εαυτό μου γι’ αυτά που φοβάμαι να πω πρόσωπο με πρόσωπο, και μου γράφω ένα γράμμα, μου το στέλνω, το διαβάζω και λέω ‘ωχ !…’, αλλά είναι απαραίτητη, κατά τη γνώμη μου, αυτή η αμεσότητα, η ειλικρίνεια με τον εαυτό μας. Αν θέλουμε να μας μάθουμε. … Αμεσότητα, λοιπόν, ειλικρίνεια και θάρρος.

Ερώτηση μαθητή:

Η ποίηση είναι μορφή Τέχνης. Πιστεύετε ότι είναι ένας φάρος που καθοδηγεί τον άνθρωπο και την εξέλιξή του διαρκώς; (Σπύρος Σιαφάκας)

Απάντηση:
Μεγάλη ερώτηση… και δύσκολη επίσης. Απλοποιώ τις απαντήσεις. Θα κάνω σαν να είναι ένα μάθημα Έκθεσης ή Γλώσσας στην τάξη. Η ποίηση είναι ένας φάρος. Τι δουλειά κάνει ένας φάρος; Φωτίζει… Ποιους; Δείχνει στους κυβερνήτες των καραβιών πού υπάρχει βράχος ή ξέρα, ώστε να μην οδηγήσουν εκεί το κρουαζιερόπλοιό τους (για να μιλήσουμε και για επίκαιρα πράγματα, για να μη γείρει το κρουαζιερόπλοιο και βυθιστεί, και χρειαστεί να … φύγει ο καπετάνιος). Τι συμβαίνει τώρα; Δεν υπήρχε φάρος εκεί που ο Ιταλός πλοίαρχος πήγε εκείνο το θαυμάσιο κρουαζιερόπλοιο και το έγειρε, το βούλιαξε και πέθαναν τόσοι άνθρωποι;… Βουλιάζουν συνέχεια τα πλοία; Όχι… Έχουμε λοιπόν τους φάρους που κάνουν τη δουλειά τους και έχουμε και τους καπεταναίους που είναι διαφόρων δυνατοτήτων. Δηλαδή, υπάρχουν καπεταναίοι που βλέπουν το φάρο και λένε ότι εκεί υπάρχει βράχος που πρέπει να αποφύγουν και άλλοι που, σαν να είχε μαγνήτη ο βράχος, οδηγούν το καράβι επάνω του, σα να το έχουν στόχο. Άρα ο φάρος άλλοτε την κάνει τη δουλειά του, και άλλοτε όχι. Η Τέχνη μπορεί να την κάνει τη δουλειά της, εάν το κοινό της, δηλαδή αυτός που απολαμβάνει την τέχνη, αυτός που επικοινωνεί με το έργο τέχνης ξέρει τι έχει να αναζητήσει, και γενικώς ξέρει να ψάχνει. Εάν ξέρει να ψάχνει, είναι κάτι πάρα πολύ σπουδαίο. Για μένα, είναι αποκάλυψη η Τέχνη. Προσωπικά με βοηθάει πάρα πολύ η τέχνη, δηλαδή δεν μπορώ να διανοηθώ ότι δεν θα διαβάσω ή ότι θα μένω σε ένα σπίτι χωρίς ζωγραφικούς πίνακες δικής μου επιλογής ή ότι δεν θα ακούσω μουσική. Δε γίνεται… Γιατί όλα αυτά μου λένε πολλά πράγματα. Για άλλους, μπορεί να μη λένε τίποτα. Δε λέω ότι εγώ είμαι ο ικανός καπετάνιος, αλλά ανταποκρίνεται στην ανάγκη μου ο φάρος, επομένως τον χρησιμοποιώ. Πάντως -θα μιλήσω ως αναγνώστης τώρα, ως φιλότεχνος (αν και είναι άσχημη λέξη), ως άνθρωπος που αρέσκεται, που αγαπάει την τέχνη- Είναι πολύ σημαντικό που υπάρχουν οι τέχνες και αισθάνομαι ευγνωμοσύνη απέναντι σε αυτούς που συνεισφέρουν, όπως σε ένα ζωγράφο, σε ένα μουσικό… Δηλαδή, θα ήταν εντελώς διαφορετική η ζωή μου, αν δεν υπήρχαν. Άλλους, πάλι, μπορεί να μην τους αγγίζει.

Ερώτηση μαθήτριας:

Ποια πιστεύετε ότι είναι η ευθύνη των πνευματικών ανθρώπων και των διανοουμένων της εποχής μας; (Μάγδα Σδρόλια)

Απάντηση:
Πρώτα, θα ξεκινούσα να προσδιορίσω την έννοια του διανοουμένου, αν και πιστεύω ότι ‘βγήκε’ η έννοια μέσα από τη συζήτηση που κάναμε. Είναι πολύ μεγάλη η ευθύνη με την έννοια ότι από τη στιγμή που αναλαμβάνει το ρόλο, πρέπει να τον φέρει και εις πέρας. Και ποιος είναι ο ρόλος; Είναι ίσως ένας αισθητήρας… Στα μοντέρνα κτήρια, υπάρχουν αισθητήρες καπνού, όπου αν αλλάξει η σύσταση της ατμόσφαιρας και έχει κάπνα, που δημιουργεί την υποψία πυρκαγιάς, αρχίζουν και σφυρίζουν. Ο πνευματικός άνθρωπος πρέπει να είναι αυτός ο αισθητήρας καπνού μέσα στην κοινωνία, δηλαδή για να είναι πραγματικός πνευματικός άνθρωπος, πρέπει να έχει αντίληψη, να σκέφτεται και να καταλαβαίνει πριν από τους άλλους, όχι επειδή οι άλλοι δεν έχουν αντίληψη, αλλά επειδή δεν είναι η δουλειά τους να καταλαβαίνουν πριν από τους άλλους. Ο Καβάφης σε ένα πολύ ωραίο ποίημά του, σε ένα motto που έχει από έναν αρχαίο συγγραφέα, λέει ότι οι κανονικοί άνθρωποι, εμείς δηλαδή, αντιλαμβάνονται την καθημερινότητα, βλέπουν την καθημερινότητα (ας πούμε ότι εσείς βλέπετε έναν φιλόλογο που υποδύεται τον ποιητή και σας μιλάει για τα ποιήματά του), οι θεοί βλέπουν το μέλλον και οι σοφοί βλέπουν αυτά που πλησιάζουν, αυτά που δεν είναι ούτε τώρα, ούτε στο μακρινό μέλλον, αλλά τα βλέπουν να έρχονται, να είναι έξω από αυτούς, και η δουλειά τους –νομίζω- ότι είναι να βλέπουν και να λένε, να μην είναι εχέμυθοι, δηλαδή να κρατούν μυστικά (ας κρατήσουν άλλα μυστικά, αυτά πρέπει να τα λένε). Πρώτα πρέπει να αντιληφθούν και μετά να έχουν την ευθύνη να μιλήσουν. Αυτή είναι μεγάλη ευθύνη και πολλές φορές πολύ δύσκολο πράγμα, γιατί δυσαρεστεί… Το να λες στους ανθρώπους αυτό που δεν τους αρέσει, τους δυσαρεστεί πολύ, ξεβολεύει, δεν ‘χαϊδεύει τα αυτιά’ που λέμε, ενώ ,αν τους λες ότι όλα είναι καλά, όπως μπορείς να λες και σε έναν μαθητή για να ‘ξεμπερδεύεις’ στον ίδιο ή στους γονείς του ότι κάνει προσπάθεια, είναι καλό παιδί (βέβαια λίγο ζωηρό λόγω ηλικίας) και ότι όλα είναι καλά, του βάζεις και έναν καλό βαθμό, και είσαι καλός με όλους: με τον εαυτό σου που έβαλες καλό βαθμό και δεν κατηγόρησες το παιδί, με το παιδί που δεν θα σε αντιπαθήσει, με το γονιό που άκουσε αυτά που ήθελε για το παιδί του… Ένας επιτυχημένος εκπαιδευτικός που κάνει ζημιά, η οποία θα φανεί αργότερα, όταν πια το παιδί δε θα είναι κοντά του, για να του ζητήσει το λόγο για όσα του έλεγε… αλλά, η συνείδηση είναι άλλη υπόθεση…Οπότε ο διανοούμενος πρέπει να είναι ειλικρινής, να αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο και να χτυπάει το σήμα κινδύνου, περιγράφοντας όμως τον κίνδυνο, όχι απλώς να λέει ‘κινδυνεύουμε, πάμε να φύγουμε!’. Πρέπει, κατά κάποιον τρόπο, να φτιάξει και την πόρτα, να υποδείξει την πόρτα για να διαφύγει κανείς τον κίνδυνο… Ελπίζω να γίνομαι σαφής.

H παραπάνω συνέντευξή μας υποστηρίχτηκε από τη φιλόλογό μας Μαρία Καραλή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου