ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΑΖΕΛΗΣ

ΒΙΤΣΕΝΤΖΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ, ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ.
ΜΙΑ ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ’ εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν

(ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ, στίχοι 1-4)

Μερικές φορές, όταν ένα βίωμα είναι πολύ έντονο, χρειάζεται να περάσει κάποιος χρόνος μέχρι να γυρίσει ο τροχός, να καταλαγιάσουν τα συναισθήματα μέσα μας, ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε λογικά γι’ αυτό. Σε αυτή την κατηγορία βιωμάτων ανήκει και η μουσικοθεατρική παράσταση του Ερωτόκριτου, έργου του Κρητικού ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου (Σητεία 1553-Ηράκλειο 1613/4), η οποία έλαβε χώρα στο υπαίθριο θέατρο του Φρουρίου των Τρικάλων, στις 18 Ιουνίου.

Η παράσταση αποτελεί παραγωγή καθηγητών και μαθητών του Μουσικού Σχολείου της πόλης μας, επιστέγασμα-κρεσέντο των πολυάριθμων ποιοτικών εκδηλώσεων μιας ιδιαιτέρως παραγωγικής χρονιάς. Οι υπεύθυνες καθηγήτριες, Δήμητρα και Μαρία Κοσβύρα (στη μουσική επιμέλεια και τη διδασκαλία της χορωδίας), Παναγιώτα Ζαφειρίου (στη μουσική επιμέλεια, την ενορχήστρωση, τη διδασκαλία και τη διεύθυνση ορχήστρας) και Μαρία Μανθέλα (στη θεατρική προσαρμογή και τη σκηνοθετική επιμέλεια) έχουν συνδέσει το όνομά τους με εμπνευσμένες παραγωγές. Εξέπληξε λοιπόν το γεγονός ότι κατόρθωσαν να υπερβούν τον εαυτό τους και να προσφέρουν στο τρικαλινό κοινό μία από τις κορυφαίες δημιουργίες του Μουσικού Σχολείου και στους μαθητές τους σημαντικά παιδαγωγικά και μαθησιακά βιώματα.

Το κατάμεστο θέατρο απέδωσε στους δημιουργούς τις τιμές που τους ανήκαν. Χειροκρότησαν θερμά αυτό που είδαν. Τι θα έλεγε άραγε το κοινό, αν γνώριζε και όλα όσα δεν φαίνονταν; Αν π.χ. γνώριζε το μέγεθος και τις υπερβληθείσες δυσκολίες του εγχειρήματος, όπως το να ξεκινήσουν οι υπεύθυνες καθηγήτριες από μηδενικό σχεδόν σημείο, να κάνουν τη δική τους προεργασία, να επιλέξουν τους μαθητές του θεατρικού μέρους, τους σολίστ (φωνές και όργανα) του μουσικού μέρους, να τους εκπαιδεύσουν όλους και δίπλα και μαζί τους τη μεγάλη χορωδία, ώστε να μπορούν το βράδυ της παράστασης να αποδίδουν όλοι τα μέγιστα συντονισμένοι, έχοντας να κάνουν με εφήβους μαθητές από αρχάρια γυμνασιόπαιδα της Α΄ τάξης μέχρι τελειόφοιτους Λυκείου οι οποίοι αντιμετώπιζαν παράλληλα τη δοκιμασία των Πανελλαδικών Εξετάσεων; (Όποιος έχει την εμπειρία της εργασίας σε ομοιογενή σχολική τάξη καταλαβαίνει τι σημαίνει να συντονίζεις ένα απολύτως ετερογενές σε ηλικίες και ρόλους πολλαπλάσιο αριθμητικά σύνολο). Μήπως ήταν τουλάχιστον αποκλειστικής απασχόλησης στην επαγγελματικού επιπέδου παράσταση, καθηγήτριες και μαθητές; Τουναντίον, όλοι ήταν πολυάσχολοι στο όριο των αντοχών και του χρόνου τους. Μήπως αρκούσε ο σχολικός χρόνος για τη διδασκαλία και τις πρόβες; Ούτε κι αυτό, αντιθέτως όλοι εργάστηκαν και απογεύματα και Σαββατοκύριακα. Τι τους ενέπνευσε; Τι τους έδωσε την ώθηση; Πέρα από τη γνώση και το ταλέντο, η αγάπη για τα παιδιά και το παντοιοτρόπως λοιδορούμενο στη δημόσια σκηνή εκπαιδευτικό λειτούργημα, η παιδαγωγική χάρις, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση παρουσίασε μια σπάνια παιδαγωγική αρετή: ανέδειξε χαρίσματα. Στους μαθητές πάλι έδωσε κίνητρο και δύναμη η αγάπη, η αναγνώριση και η μέριμνα που εισπράττουν στο Μουσικό Σχολείο, η χαρά της ομαδικής δουλειάς, η ιδιαίτερη εμπειρία να συν-εργάζονται με τους δασκάλους τους συνοικοδομώντας την υπέρβαση της κοινοτυπίας. Στο τέλος υποκλιθήκαμε στις ιδιότητες των μαθητών μας οι οποίες δεν χωρούν εντός των τοίχων μιας τάξης. Ήταν οικείοι και συνάμα αγνώριστοι.

Η μουσικοθεατρική παράσταση του Ερωτόκριτου, η οποία κατόρθωσε να δημιουργήσει στο υπαίθριο θέατρο αδιαχώρητο που όμοιό της δεν τυχαίνει ούτε σε εύπεπτα λαϊκιστικά θεάματα, κατέδειξε ότι το Μουσικό Σχολείο Τρικάλων έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη του απαιτητικού κοινού, ως ένας εκπαιδευτικός φορέας ο οποίος καλλιεργεί την παιδεία, το ήθος και τις καλές τέχνες. Δεν θα θεωρούσαμε τολμηρή τη σκέψη, ότι σε μερικές δεκαετίες θα ακούμε με δέος και συγκίνηση για τις προσωπικότητες στις οποίες θα έχουν μετεξελιχθεί τα παιδιά που έδρασαν παντοιοτρόπως στη σκηνή και πίσω από αυτήν στις 18 Ιουνίου. Για τους συναδέλφους που κόπιασαν δίπλα σ’ αυτά τα ξεχωριστά παιδιά, καθώς και για τους μαθητές του Μουσικού Σχολείου φαίνεται ταιριαστός ο αφορισμός-κατακλείδα του έργου του Βιτσέντζου Κορνάρου (στίχοι 511-518), μια αλήθεια που έρχεται από μεγάλη γεωγραφική και χρονική απόσταση, χωρίς απώλειες στη διαδρομή:

 

Για τούτο, οπού ’ναι φρόνιμος, μηδέ χαθεί στα Πάθη,
το ρόδον κι όμορφος αθός γεννάται μες στ' αγκάθι.
Eτούτ’ η Aγάπη η μπιστική με τη χαρά ετελειώθη,
και πλερωμή στα βάσανα μεγάλη τώς εδόθη.
Kαι κάθε είς που εδιάβασεν, εδά κι ας το κατέχει,
μη χάνεται στα κίντυνα, μα πάντα ολπίδα ας έχει.
K’ εκείνον, οπού εκόπιασεν, ας τον καληνωρίζουν (...)

Δρ Αγαθοκλής Αζέλης

Φιλόλογος