Ομιλία στην εκδήλωση-τιμής του Δήμου Τρικκαίων στις 17/04/2014 για τη θυσία των 5 ΕΠΟΝιτών στις 18/04/1944

Κυρίες και κύριοι!

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε τη μνήμη των πέντε νεαρών συμπατριωτών μας, των πέντε ΕΠΟΝιτών, οι οποίοι πρόσφεραν τη ζωή τους στην κοινή υπόθεση της ελευθερίας όλων μας. Πρόκειται για τους Στέργιο Γάτσα – Γιάννη Μπριάζη – Κώστα Στεργιόπουλο – Κώστα Σύρμπα - Αποστόλη Τσιανάκα. Μέρα που είναι όμως, αντί να ξοδευτούμε σε ανέξοδες ρητορείες, ας αφουγκραστούμε έναν διάλογο ανάμεσα σε έναν σημερινό πατέρα και το παιδί του, σχολικής ηλικίας, που βρίσκονται κάπου ανάμεσά μας:

 

Τι δείχνει αυτό το γλυπτό πατέρα;. Το βλέπω τόσο συχνά αλλά ποτέ δεν έτυχε να σε ρωτήσω…

 Δείχνει πέντε νέους άντρες, που πριν από 70 χρόνια, στις 18 Απριλίου 1944 τους εκτέλεσαν με απαγχονισμό σε τούτον εδώ το χώρο.

 Ποιοι τους εκτέλεσαν;

 Οι Γερμανοί Ναζί κατακτητές.

Πώς βρέθηκαν οι Γερμανοί Ναζί εδώ;

 Κατέκτησαν τη χώρα μας για να πάρουν με τη βία τον πλούτο της και να βάλουν το λαό μας να δουλεύει γι’ αυτούς.

Μόνοι τους εκτέλεσαν τους πέντε νέους;

 Όχι, συνεργάστηκαν μαζί τους μερικοί Έλληνες, οι λεγόμενοι δωσίλογοι, οι οποίοι θεώρησαν ότι τα συμφέροντά τους ταυτίζονταν με τα συμφέροντα των κατακτητών.

Γιατί τους εκτέλεσαν;

Για τιμωρία και παραδειγματισμό.

Τιμωρία για τι;

Διότι αντιστάθηκαν στον κατακτητή. Δε δέχτηκαν μοιρολατρικά να τον υπηρετούν ούτε να αφεθούν έρμαιο στην αυθαιρεσία του. Τον πολέμησαν.

Παραδειγματισμό για τι;

Για να φοβηθούν οι υπόλοιποι και να μην τους μιμηθούν.

Φοβήθηκαν οι υπόλοιποι;

Όχι, επιβεβαιώθηκαν στη σκέψη ότι έχουν λόγους να αντιστέκονται και τους μιμήθηκαν.

Δηλαδή αντιστάθηκαν κι άλλοι στον κατακτητή;

Πολύ μεγάλο μέρος του λαού, οργανωμένο μάλιστα σε αντιστασιακές οργανώσεις.

Εκτελέστηκαν κι άλλοι αντιστασιακοί;

Πάρα πολλοί. Η Ελλάδα είναι γεμάτη μνημεία πεσόντων.

Είχαν κάποια βεβαιότητα για το αποτέλεσμα της δράσης τους αυτοί οι νέοι, κι όλοι όσοι αγωνίστηκαν σαν αυτούς;

Όχι, όμως ήταν βέβαιοι ότι η παθητικότητα δεν τους έδινε καμιά προοπτική αλλά τους εξασφάλιζε μόνον αυτό που ήθελαν να αποφύγουν, δηλαδή τη σκλαβιά, που είναι μια μορφή ηθικού θανάτου.

Άκουσα κάποιον να τους αποκαλεί ήρωες. Οι ήρωες είναι διαφορετικοί από τους άλλους ανθρώπους;

Ήρωες ονομάζουμε κανονικούς ανθρώπους σαν εμάς, οι οποίοι όμως, σε δύσκολες στιγμές, αντί να υπολογίζουν το δικό τους ατομικό συμφέρον, δρουν για το κοινό καλό, θυσιάζοντας το δικό τους.

Εμείς γιατί συγκεντρωθήκαμε εδώ;

Για να τιμήσουμε τη μνήμη αυτών των ηρώων.

Γιατί πρέπει να τους θυμόμαστε;

Γιατί ανήκει στην παράδοσή μας να τιμούμε όσους με ιδέες και πράξεις τους υπηρετούν το κοινό καλό. Επίσης διότι προχωρώντας προς το μέλλον πρέπει που και που να κοιτάζουμε προς το παρελθόν.

Τι σχέση έχει το παρελθόν με το μέλλον;

Όποιος ξεχνάει το παρελθόν είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει, γράφουν οι Γερμανοί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Νταχάου.

Κυρίες και κύριοι,

Ζούμε σε έναν τόπο που έχει περάσει πολλά δράματα, πολλές δυσκολίες. Κάθε εποχή έχει τις δικές της. Η εποχή μας επίσης. Στις δύσκολες στιγμές είναι ακόμη πιο έντονη η ανάγκη να ανατρέχουμε σε παραδείγματα που μας δείχνουν το δρόμο και συνάμα γεννούν ελπίδα. Οι ήρωες τους οποίους τιμούμε σήμερα, μας υποδεικνύουν να έχουμε δύναμη ψυχής και να μη φοβόμαστε το φόβο. Ενωμένοι, αλληλέγγυοι και άφοβοι ας διεκδικούμε κάθε μέρα τη θέση μας στον κόσμο. Έτσι θα τιμήσουμε όπως αρμόζει τους αιώνια νέους αυτούς άντρες, που μας κοιτάζουν μέσα από το χάλκινο κορμί τους. Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.

 
Αγαθοκλής Αζέλης